ویژگی‌های رژیم غذایی سالم برای نوجوانان + فیلم

اگرچه عنوان «دوره حساس نوجوانی» بیشتر در مورد مسائل بلوغ و تغییر رفتار و روحیات نوجوانان مطرح می‌شود، اما حقیقتی که بعضاً از آن غافل می‌شویم اهمیت تغذیه در این دوران و تأثیر آن بر سلامت در دوران جوانی، میانسالی و سالخوردگی است.  تغذیه صحیح در دوران نوجوانی نه تنها به رشد کامل و مناسب نوجوان منجر می‌شود بلکه پایه اصلی سلامت در تمام دوران زندگی نیز است.

مسئله مهم دیگر که نباید از آن غافل شد، تأثیر تغذیه بر روح و روان نوجوان است. هرچه جسم نوجوان سالم‌تر باشد و غذای سالم‌تری مصرف کند، در کنار تناسب اندام(که بر سلامت روان و اعتماد به نفس نوجوان تأثیرگذار است) به سلامت جسم و روان آنان نیز منجر می‌شود. 

خبرگزاری ایکنا همزمان با آغاز هفته سلامت با شعار جهانی «سرآغازی سلامت، آینده‌ای سرآمد»، با هدف آموزش اصول تغذیه صحیح در دوران نوجوانی میزبان لیلا آزادبخت، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تهران است که طی 9 جلسه مباحث علمی مرتبط با تغذیه نوجوانان را تشریح می‌کند.

آزادبخت در اولین جلسه این دوره آموزشی مبحث «رژیم غذایی سالم» را تشریح کرده است که با هم این درس‌گفتار را می‌بینیم و می‌خوانیم.

در سال‌های اخیر، شیوع بیماری‌های غیرواگیر مانند چاقی، دیابت و فشارخون حتی در سنین نوجوانی افزایش یافته است. این مسئله اهمیت توجه به تغذیه صحیح و سالم در این دوران را بیش از پیش آشکار می‌کند.

ویژگی‌های یک رژیم غذایی سالم برای نوجوانان

اما نوجوان باید در تغذیه خود به چه مواردی توجه کنند و چه رژیمی برای نوجوان سالم است؟ 

1. تنوع در مصرف غذاهای سالم

اولین مسئله تنوع در رژیم غذایی است. تنوع غذایی به این معنا نیست که نوجوانان از هر نوع خوراکی(به ویژه مواد فرآوری شده) استفاده کنند، بلکه منظور گنجاندن طیف وسیعی از مواد مغذی، سالم و طبیعی در برنامه روزانه است. غذاهایی سالم است که برای بدن نوجوان مفید باشد. مثل نان کامل، برنج کامل، غذاهای سبوس‌دار و ... . پس یک گروه مهم تغذیه‌ای، مواد غذایی سبوس‌دار است که خوردن آنها را به نوجوانان توصیه می‌کنیم.

میوه‌ها و سبزیجات:

مواد غذایی دیگر مصرف میوه‌ها و سبزیجات متنوع است. مصرف انواع میوه‌ها و سبزیجات با رنگ‌های مختلف، به تأمین ویتامین‌ها، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر کمک می‌کند، مثل سبزیجات برگ سبز تیره (از جمله اسفناج، جعفری، کلم‌برگ، سبزی خوردن)، سبزیجات زرد و نارنجی (از جمله هویج، کدو حلوایی)، سبزیجات قرمز، بنفش و ارغوانی‌رنگ( از جمله گوجه‌فرنگی، چغندر، کلم‌قرمز).

زیرگروه‌های زیادی در سبزیجات داریم که قدرت انتخاب بیشتری برای نوجوان ما فراهم می‌کند و خوردن آنها ویتامین‌ها، املاح و فیبر مورد نیاز بدن نوجوان را فراهم می‌کند. پس وقتی از تنوع غذایی صحبت می‌کنیم، از تنوع در مصرف غذاهای سالم صحبت می‌کنیم.

لبنیات کم‌چرب:

مصرف متنوع انواع لبنیات نیز برای نوجوانان توصیه می‌شود از جمله مصرف شیر، ماست و پنیر کم‌چرب برای تأمین کلسیم و پروتئین ضروری هستند.

حبوبات:
مصرف عدس، ماش، لوبیا(سفید، چیتی، قرمز) و نخود، منابع عالی پروتئین گیاهی و آهن محسوب می‌شوند.

2. مصرف کافی مایعات سالم

دومین خصوصیتی که یک رژیم غذایی سالم برای نوجوانان دارد این است که آب و مایعات کافی که قند، شکر و شیرین‌کننده ندارند را بنوشند، از جمله: آب، شیر کم‌چرب، شربت‌های طبیعی مانند عرقیات (گلاب، نعنا) همراه با تخم‌شربتی یا خاکشیر با شیرینی بسیار کم.

غذاهای سالمی که پایه مایع دارند مثل سوپ‌ها و آش‌های مقوی که علاوه بر تأمین مایعات، مواد مغذی ضروری را نیز فراهم می‌کنند باید در رژیم غذایی نوجوان ما باشد.

در این بخش دوم، ویژگی یک رژیم غذایی سالم که باید یک نوجوان از آن پیروی کند را مطرح کردیم. در ادامه به سایر ویژگی‌های یک رژیم غذایی مناسب برای این گروه سنی خواهیم پرداخت.