اگرچه عنوان «دوره حساس نوجوانی» بیشتر در مورد مسائل بلوغ و تغییر رفتار و روحیات نوجوانان مطرح میشود، اما حقیقتی که بعضاً از آن غافل میشویم اهمیت تغذیه در این دوران و تأثیر آن بر سلامت در دوران جوانی، میانسالی و سالخوردگی است. تغذیه صحیح در دوران نوجوانی نه تنها به رشد کامل و مناسب نوجوان منجر میشود بلکه پایه اصلی سلامت در تمام دوران زندگی نیز است.
مسئله مهم دیگر که نباید از آن غافل شد، تأثیر تغذیه بر روح و روان نوجوان است. هرچه جسم نوجوان سالمتر باشد و غذای سالمتری مصرف کند، در کنار تناسب اندام(که بر سلامت روان و اعتماد به نفس نوجوان تأثیرگذار است) به سلامت جسم و روان آنان نیز منجر میشود.
خبرگزاری ایکنا همزمان با آغاز هفته سلامت که با شعار جهانی «سرآغازی سلامت، آیندهای سرآمد» همراه است، با هدف آموزش اصول تغذیه صحیح در دوران نوجوانی میزبان لیلا آزادبخت، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تهران است که طی ۹ جلسه مباحث علمی مرتبط با تغذیه نوجوانان را تشریح میکند.
آزادبخت در هشتمین جلسه این دوره آموزشی مبحث «میان وعدههای سالم(2)» را تشریح کرده است که با هم این درسگفتار را میبینیم و میخوانیم.
صحبت در خصوص ویژگیهای میانوعدههای سالم برای نوجوانان را ادامه میدهیم. سوال میشود که از میان مواد غذایی فرآوریشده، چه گزینههایی را میتوان استفاده کرد؟ پاسخ این است که بیسکویت سبوسدار و کامل که روی آن نوشته شده باشد «از آرد سبوسدار یا آرد کامل تهیه شده» میتواند انتخاب مناسبی باشد. یا مثلاً برخی غذاهای سالم فرآوری شده نیز وجود دارند که مشکلی ندارند، مانند سمنویی که از جوانه گندم کامل تهیه شده و قند یا شکر به آن اضافه نشده است. حتی بسیاری از غذاهای سنتی را میتوان بهعنوان میانوعدههای سالم در نظر گرفت، مانند خوراک عدسی یا سایر خوراکهای حبوبات. اگر آشهای آماده بهدرستی تهیه شود، کمچرب باشد و چربی نامطلوب نداشته باشد هم میتواند میانوعده بسیار مناسبی برای نوجوانان باشد.
همچنین هنگام انتخاب مواد غذایی، باید برچسب آنها را بخوانیم و مطمئن شویم قند و شکر زیاد نداشته باشند، چربی نامطلوب در ترکیباتشان نباشد، نمک و سدیم کمی داشته باشند. این موارد ویژگیهای یک میانوعده سالم در یک رژیم غذایی متعادل است.
حال اگر نگران کوتاهقدی نوجوان خود هستیم، باید در میانوعدههای او چه چیزهایی را بگنجانیم؟ میانوعدههای پروتئینی مانند تخممرغ، پنیر، انواع حبوبات و آجیلها (از جمله آجیل سویا) گزینههای مناسبی هستند. البته در مورد آجیلها نباید زیادهروی کرد. مصرف روزانه حدود یک قاشق غذاخوری آجیل سویا برای نوجوان کافی است. سویا نهتنها پروتئین خوبی دارد، بلکه حاوی فیتوکمیکالها و آنتیاکسیدانهای مفید است و منبع غنی از املاح معدنی محسوب میشود. بنابراین، استفاده از آجیل سویا میتواند یکی از میانوعدههای مناسب در رژیم غذایی نوجوان باشد.
برای پیشگیری از کوتاهقدی، علاوه بر تأمین پروتئین و روی باید به تأمین کلسیم مورد نیاز موجوانان توجه کنیم. کلسیم مورد نیاز را میتوان از طریق میانوعدههای حاوی لبنیات تأمین کرد. همچنین، برای پیشگیری از کوتاه قدی باید دقت کنیم که مقدار مناسبی از میوهها و سبزیجات که حاوی ویتامینهای ضروری هستند، در رژیم غذایی نوجوان گنجانده شود.
برای پیشگیری از بیماریهای غیرواگیر نیز باید توجه کنیم که نوجوان فیبر کافی دریافت کند. بهازای هر هزار کالری، حدود ۱۴ گرم فیبر مورد نیاز است؛ یعنی یک نوجوان تقریباً به ۲۰ تا ۲۵ گرم فیبر در روز نیاز دارد. بنابراین، باید از غلات سبوسدار، میوهها و سبزیجات بهخاطر فیبر بالایی که دارند در برنامه غذایی استفاده کرد.
این موارد برخی از گزینههای سالم برای میانوعدهها بودند که میتوانند به پیشگیری از کوتاهقدی در نوجوانان کمک کنند و همچنین از بروز بیماریهای مزمن در آینده جلوگیری کنند.
انتهای پیام