هزاران زائر ایرانی با انجام اعمال حج تمتع حاجی شده و در حال بازگشت به کشور هستند. آنها حضور در سرزمینی خاص و انجام اعمالی ویژه را تجربه کردهاند و با کولهباری از معنویت در حال رجعت به خانه و کاشانه خود هستند؛ اما یک حاجی با سپری شدن ایام حج و بازگشت به کسب و کار زندگی عادی، چگونه باید رفتار کند تا حاجی بماند و معنویت حج خود را تا پایان زندگی همراه داشته باشد؟
حجتالاسلام حسن محمودی، کارشناس مهدویت در گفتوگو با ایکنا، در تشریح این مسئله که حجاج چگونه میتوانند در بازگشت از حج معنویت خود را حفظ کنند، گفت: در روایتی از امام باقر(ع) آمده است که «تَمامُ الحَجِّ لِقاءُ الإمامِ؛ تمام بودن حج به زیارت امام است» و زمانی که امام معصوم(ع) حضور داشت، شیعیان حجشان را با ملاقات امام زمانشان تمام میکردند. باطن کعبه که باید به دور آن طواف کرد نیز امام است. اگر حاجیان ما به این مسئله توجه کنند که حجشان را با سلام بر امام زمان(عج) به اتمام برسانند و این سلام را وارد زندگی خودشان کنند و محور کارهایشان در ادامه زندگی پس از حاجی شدن، رضایت امام عصر(عج) باشد، این حجی است که در زندگی، نفس و آینده مادی و معنوی آنها مؤثر بوده و آثار و برکات زیادی خواهد داشت.
وی به روایتی از حضرت زهرا(س) اشاره کرد که فرمودند: «مَثَل امام مثل کعبه است که باید دور کعبه طواف کرد» و گفت: پس باید امام را در زندگی محور قرار داد و به دور خواستهها و مطالبات امام طواف کرد.
این کارشناس مهدویت در ادامه اضافه کرد: حاجیای میتواند بگوید که حجش مقبول بوده که در مسیر زندگی خود در کسب درآمد، خانهداری، ارتباطات و تعامل با دیگران و ... محور را امام قرار دهد و خواستههای امام را بر خواستههای خودش مقدم بداند. چون در حدیث آمده است که در موسم حج، «ضجه کننده زیاد هستند اما حاجی کم است». اگر بخواهیم حاجی واقعی شویم راهش همین است که خواستههای امام زمانمان را بر خواستههای خودمان ارجح قرار دهیم. آن زمان است که امام زمان(عج) عاشق و شیفته آن فرد حاجی میشوند و دعاگوی آن حاجی خواهند شد.
وی با اشاره به علاقه امام صادق(ع) به سلمان فارسی، گفت: در روایات آمده است که امام صادق(ع) بسیار از سلمان فارسی یاد میکردند و ایشان را بسیار دوست داشتند؛ وقتی از ایشان میپرسند که شما چرا انقدر سلمان را دوست دارید؟ پاسخ میدهند که چون سلمان فارسی خواستههای امیرالمومنین(ع) را بر خواستههای خود مقدم میکرد. یعنی محور کارهای سلمان فارسی امام زمان خودش بوده است.
وی اضافه کرد: اگر محور کارهای ما نیز خواستههای امام زمان(عج) باشد مطمئناً پس از بازگشت حجمان نتیجه خوبی خواهد داشت.
نویسنده کتاب «یگانه دهر» در پاسخ به این سؤال که متأسفانه بسیار از اعضای خانواده و دوستان حجاج از حجاج انتظار ولیمههای آنچنانی و سوغات دارند، حجاج چگونه با این انتظارات برخورد اسلامی داشته باشند؟ گفت: اگر محور را امام و سیره ائمه(ع) قرار دهیم مطمئناً امام زمان(ع) از اسراف در ولیمه دادن خوششان نمیآید و در این وضعیت اقتصادی اسراف در سوغاتی خریدن را نیز دوست ندارند.
وی تصریح کرد: باتوجه به شرایط اقتصادی که وجود دارد خود حجاج هم اذیت میشوند اگر بخواهند همه خواستههای اطرافیانشان را برآورده کنند، پس هم اطرافیان حجاج باید شرایط را درک کنند و هم حاجی باید با مهربانی به اطرافیان خود بگوید که بهترین سوغات دعاهایی است که در حق شما در سرزمین وحی انجام داده و کنار بقیع، کعبه و مسجدالنبی برایتان دعا کردهام.
حجتالاسلام محمودی در ادامه گفت: باید سفر حج را یک سفر معنوی جا بیندازیم تا همه افرادی که برای دیدن حجاج میآیند متوجه این مسئله باشند که حاجی پاک شده و از کنار خانه خدا بازگشته است و ملاقات با حاجی برکت زیادی دارد و در احوالات روحی مهمانان حاجی اثرگذار است و به زندگی آنها برکت میدهد.
وی با ابراز تأسف از اینکه جو جامعه مانع این مسئله است که معنویت حاجی بیشتر مورد توجه قرار گیرد، گفت: اما باید این مسئله فرهنگسازی شود که انتظار سوغاتی از سفر حج، انتظار خوبی نیست. مقام معظم رهبری نیز حجاج را از بازارگردی نهی کرده و فرمودهاند که اگر حجاج میخواهند سوغاتی بخرند از کشور خودمان تهیه کنند.
این کارشناس مهدویت در ادامه گفت: اصل حج معنویت است و باید نگران این باشیم که حج به یک سفر سیاحتی تقلیل داده نشود. حج همیشه با سختیهایی همراه بوده که به آمرزیده شدن حاجی کمک میکرده است.
وی در پایان گفت: در روایات داریم که پیشانی حاجی را ببوسید، چراکه تمام گناهانش بخشیده شده و نوری در پیشانی او هست. همچنین در روایت آمده است که اولین گناهی که حاجی مرتکب شود آن نور از پیشانی او خارج میشود، لذا حجاج باید با نماز اول وقت، توجه به امام زمان(عج) و کارهای خیر خود را از گناهان دور نگه دارند؛ به ویژه گناهان خانوادگی مثل بدرفتاری با همسر یا فرزندان را انجام ندهند که نور حج در وجود آنها باقی بماند.
انتهای پیام