شرم‌الشیخ؛ صحنه نمایش عریان شخصیت بیمارگونه «ترامپ»
رفتار رئیس‌جمهور آمریکا در اجلاس «شرم‌الشیخ» بار دیگر چهره واقعی سیاست‌ورزی او را به نمایش گذاشت؛ چهره‌ای که نه نشانی از ادب دیپلماتیک دارد و نه در چارچوب عرف سیاسی جهان قابل تعریف است. او با بی‌احترامی آشکار به مقامات کشور‌های مختلف، تلاش کرد تصویری از قدرت‌نمایی و تسلط خود ارائه دهد، در حالی که این تصویر بیش از آنکه نشانه اقتدار باشد، بازتابی از خودبزرگ‌بینی بیمارگونه و میل شدید او به تحقیر دیگران است.
رفتار دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در اجلاس «شرم‌الشیخ» که با حضور سران چند کشور برگزار شد، بار دیگر چهره واقعی سیاست‌ورزی او را به نمایش گذاشت؛ چهره‌ای که نه نشانی از ادب دیپلماتیک دارد و نه در چارچوب عرف سیاسی جهان قابل تعریف است. او با بی‌احترامی آشکار به مقامات کشور‌های مختلف، تلاش کرد تصویری از قدرت‌نمایی و تسلط خود ارائه دهد؛ غافل از اینکه تصویری که بیشتر از آنکه نشانه اقتدار باشد، بازتابی از خودبزرگ‌بینی بیمارگونه و میل شدید او به تحقیر دیگران داشت.
در نمایشی عجیب، ترامپ هر یک از رهبران کشور‌های شرکت‌کننده را وادار کرد تا به روی سن بیایند و با او عکس بگیرند. در این مراسم، رئیس‌جمهور مصر وقتی برای دست دادن به سوی ترامپ رفت، با بی‌اعتنایی مواجه شد. در رفتاری دیگر، وی، نماینده انگلیس را با فریاد به سمت خود فراخواند و با رئیس‌جمهور فرانسه، رفتاری کرد که توهین‌آمیزتر از هر ارتباط رسمی میان دو کشور غربی بود؛ دست او را چنان فشرد و پیچاند که فریادش بلند شد. حتی در برابر مقام اماراتی نیز از زبان تمسخر استفاده کرد و گفت: «یک دنیا پول نقد است!»؛ جمله‌ای که نه فقط تحقیرآمیز، بلکه بیان عریان برخاسته از نگاه ابزاری و مادی‌گرایانه او به روابط بین‌الملل بود.
این رفتار‌ها در ظاهر ممکن است برای طرفداران ترامپ نشانه‌ای از اقتدار و قدرت بی‌پرده آمریکایی تعبیر شود اما در واقعیت، محصول ذهنی خودشیفته و ناشی از هوش هیجانی پایین است که سیاست را صرفاً به صحنه‌ای برای نمایش شخصیت بیمار خود تبدیل کرده است. او نه به دنبال آن است که تعاملی سازنده ایجاد کند و نه به حفظ احترام متقابل میان ملت‌ها اعتقاد دارد. ترامپ، در اصل، سیاست خارجی را ادامه کمپین انتخاباتی خود می‌داند؛ جایی که تحقیر دیگران، برایش ابزاری در خدمت جلب رأی توده‌های خشمگین و ملی‌گرای آمریکاست.
از این سو، تحلیل برخی رسانه‌های داخلی برای حضور مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور کشورمان در چنین اجلاسی، جای تأمل دارد. اصرار بر حضور مسعود پزشکیان در این تماشاخانه، با وجود شواهد مسبوق به سابقه از رفتار‌های تحقیرآمیز ترامپ، این پرسش اساسی را مطرح می‌کند که آیا اصرارکنندگان نمی‌دانستند که حضور ایران در چنین فضایی می‌تواند تبدیل به صحنه تحقیر شود؟ و با توجه به اینکه شخصیت ترامپ برای سیاسیون ناشناخته نیست، چنین تحقیری باعث تضعیف جایگاه ایران و عزت کشورمان در جهان نمی‌شد؟
آنچه مسلم است، این رفتار‌ها بیش از هر چیز، بر ضرورت بازنگری در شیوه مواجهه با غرب تاکید می‌کند. سیاست خارجی نباید میدان آزمون و خطای احساسات حزبی باشد. هر گامی که در این عرصه برداشته می‌شود، مستقیماً با عزت و اعتبار یک ملت گره خورده است. اگر دولتی در برابر چنین صحنه‌هایی با ملاحظه و درایت عمل کند، نه به معنای انزوا، بلکه نشانه حفظ کرامت و عزت ملی است.
رفتار ترامپ شاید در ظاهر مضحک یا نمایشی به نظر برسد اما در بطن خود پیام روشنی دارد؛ غرب هنوز حاضر نیست و اعتقادی به این ندارد که با یک ملت مستقل و مقتدر همچون ایران باید بر پایه احترام متقابل سخن بگوید. از همین رو، سیاست عزت‌محور و پرهیز از حضور در صحنه‌های طراحی شده برای تحقیر، نه عقب‌نشینی، بلکه جلوه‌ای از عقلانیت دیپلماتیک است.
یادداشت از آزاده غلامی، کارشناس رسانه
انتهای پیام
