شهید بهشتی

«شهید آیت الله دکتر سید محمد حسینی بهشتی»، مشهور به «شهید بهشتی»، یکی از برجسته‌ترین چهره‌های انقلاب اسلامی ایران و از معماران نظام جمهوری اسلامی بود. ایشان در دوم آبان ۱۳۰۷ در شهر اصفهان دیده به جهان گشود.
پدرش، سید فضل الله بهشتی، از روحانیون اصفهان بود و پدر مادرش، حاج میرزامحمدصادق مدرس خاتون آبادی، از شاگردان آخوند خراسانی و سید محمد کاظم یزدی بود و از علمای اصفهان بشمار می‌رفت.
وی در حوزه علمیه اصفهان ادبیات عرب، منطق، کلام و دروس سطح فقه و اصول را آموخت و همزمان شروع به آموختن زبان انگلیسی کرد. در ۱۳۲۵ش، برای ادامه تحصیل علوم دینی به قم رفت و تحصیلات حوزوی خود را نزد اساتید بزرگی چون آیت‌الله بروجردی و امام خمینی(ره) به انجام رسانید و در کنار آن، به تحصیلات دانشگاهی نیز روی آورد؛ در ۱۳۲۷ش دانشجوی دانشکده معقول و منقول (الهیات و معارف اسلامی کنونی) شد. در ۱۳۲۹-۱۳۳۰ش، در تهران سکونت گزید و برای امرار معاش به تدریس پرداخت. پس از اخذ درجه لیسانس در ۱۳۳۰ش به قم بازگشت و با تسلطی که به زبان انگلیسی پیدا کرده بود، در دبیرستان حکیم نظامی آن شهر دبیر زبان انگلیسی شد. در ۱۳۳۱ش، ازدواج کرد و در کنار تدریس در دبیرستان، تحصیل در حوزه علمیه را ادامه داد.
در ۱۳۳۵ش دوره دکتری فلسفه را در دانشکده معقول و منقول آغاز کرد و بعد از وقفه‌ای که به سبب مسافرت او به آلمان پیش آمد، در ۱۳۵۳ش به اخذ درجه دکتری از دانشگاه تهران نایل شد. 

وی از نخستین روحانیونی بود که اندیشه‌ای روشن، جامع و زمان‌شناس داشت و همواره در پی پیوند دادن تعالیم اسلام با نیازهای روز جامعه بود.
نقش شهید بهشتی در دوران پیش و پس از پیروزی انقلاب اسلامی بسیار برجسته بود. او از بنیان‌گذران و اساتید مدرسه علمیه حقانی است که دروس دینی را به روش‌های جدیدتر آموزش می‌داد و دبیرستان دین و دانش را نیز با هدف تقویت علمی جوانان مذهبی تاسیس کرد. 
شهید بهشتی از مخالفان نظام سلطنتی پهلوی حاکم بر ایران بود و علیه آن مبارزه سیاسی می‌کرد؛ به همین دلیل مدتی از ایران خارج شد و در این مدت در مرکز اسلامی هامبورگ در آلمان فعالیت می‌کرد. 
او به مدت پنج سال مدیریت این مرکز را در آلمان برعهده داشت. در این مدت، او با دانشجویان و نخبگان ایرانی در اروپا و آمریکا ارتباط برقرار کرد و نقش مهمی در سازماندهی و هماهنگی فعالیت‌های انقلابی آن‌ها ایفا نمود. این فعالیت‌ها باعث شد تا ساواک او را تحت نظر بگیرد و پس از بازگشت به ایران در سال ۱۳۴۹ ، از خروج دوباره او جلوگیری کند.
پس از بازگشت به ایران، بر فعالیت‌های فرهنگی از جمله تدوین کتب درسی دانش‌آموزان متمرکز شد. 
در آستانه پیروزی انقلاب اسلامی ایران، رهبری انقلاب او را به عنوان یکی از اعضای شورای انقلاب انتخاب کرد و بعد از پیروزی نیز از موثرترین افراد در تنظیم قانون اساسی بود و در چهارم اسفند ۱۳۵۸، با حکم روح الله خمینی(ره) به عنوان نخستین رئیس دیوان عالی کشور انتخاب شد.
اندیشه‌های ژرف، نثر و بیان شفاف، قدرت استدلال، و اخلاق مثال‌زدنی او، وی را به یکی از تأثیرگذارترین شخصیت‌های جمهوری اسلامی ایران تبدیل کرد.
سرانجام، شهید بهشتی در ۷ تیر ۱۳۶۰ در انفجار دفتر حزب جمهوری اسلامی در سرچشمه تهران، به دست منافقین، به همراه ۷۲ تن از یاران صدیق انقلاب به شهادت رسید و نام او برای همیشه در تاریخ ایران اسلامی ماندگار شد.

او را امام خمینی (ره) چنین توصیف کرد:

"بهشتی یک ملت بود برای ملت ما."