"Hədid" surəsində insan həyatının mərhələləri
Qurani-Kərimin əlli yeddinci surəsi “Hədid” adlanır. 29 ayədən ibarət bu surə Qurani-Kərimin 27-ci cüzündə yer alıb. “Hədid” Mədinədə nazil olan surələrdən biridir və İslam Peyğəmbərinə (s) nazil olan doxsan dördüncü surədir.
Bu surənin adı iyirmi beşinci ayədə dəmir mənasını verən hədid sözünün gəlməsi ilə bağlıdır.
Bu surədə tövhid, ilahi sifətlər, Quranın əzəməti, möminlərin və münafiqlərin qiyamətdəki məqamı kimi mövzulardan bəhs edilir. "Hədid" surəsində Nuh (ə), İbrahim (ə) kimi bəzi peyğəmbərlərin hekayətlərindən, İsanın (ə) peyğəmbərlik məqamına gəlişindən və İncilin nazil olmasından bəhs edilir. Yaradılışın altı gündə yaradılması bu surənin digər mövzularından biridir.
Surənin ilk ayələri tövhid və Allahın sifətləri mövzusundan tam şəkildə bəhs edir. İyirmiyə yaxın ilahi sifətləri sadalayır.
Bu surədə gecə ilə gündüzün dövriyyəsi, hər ikisinin ilin fəsillərinin fərqli olması ilə qısalıb uzanması Allahın göylərdə və yerdə olan qüdrət və hökmranlığının əlamətlərindən biri kimi qeyd edilmişdir.
Həmçinin Qurani-Kərimin əzəməti və xüsusiyyətlərindən bəhs edir. Qiyamət günü iki qrup mömin və münafiqin vəziyyətinin ifadə edilməsi bu surənin digər mövzularından biridir. Bununla da Allaha inanmayan bir qrup əvvəlki qövmün taleyinə işarə edir.
Bu surə insan həyatını 5 mərhələyə bölür ki, bunlar oyun, əyləncə, zinət, insanlar arasında üstünlük axtarmaq, mal və övladların çoxluğu ilə fəxr etməkdir. Bu xüsusiyyətlər uşaqlıqdan yetkinliyə qədər insan həyatının müxtəlif mərhələlərinə uyğundur.
Bu surənin mühüm bir hissəsi Allah yolunda bağışlanma və dünya mallarının dəyərsizliyi haqqındadır. Qısa bir hissədə ilahi peyğəmbərlərin mühüm hədəflərindən biri kimi ictimai ədalət məsələsindən də bəhs edilir.
Dünyanı tərk etmək və sosial təcrid məsələsi də tənqid olunub. İslam yolunu və müsəlmanların həyat tərzini bu yoldan ayırır.
