جلسه نقد کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» برگزار می‌شود
گروه اندیشه: جلسه نقد کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» تألیف یوسف خان‌محمدی، به همت دانشگاه مفید، برگزار خواهد شد.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا)، جلسه نقد کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» تألیف یوسف خان‌محمدی، به همت دانشگاه مفید، برگزار خواهد شد.
براساس این گزارش، کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر»، نوشته یوسف خان‌محمدی عضو هیئت‌علمی گروه علوم سیاسی دانشگاه مفید که توسط انتشارات پژوهشگاه علوم و فرهنگ اسلامی چاپ شده است، اندیشه‌ای نص‌محور و درون‌گرا است که با اعتقاد به جامعیت و خودکفایی قرآن، راه حل سیاست امروزین را در بازگشت بازفهمانه به قرآن می‌داند. و از همین دیدگاه به نقد دوگانه سنت (تحجرگرایی دینی) و تجدد (ایدئولوژی‌های سکولار) می‌پردازد.
در بخشی از این کتاب می‌خوانیم، اتخاذ روش درون‌قرآنی، گسست از مفسران گذشته، توجه به واقعیت‌های سیاسی- اجتماعی، پرهیز از اسرائیلیات و احادیث ضعیف، تأکید بر تاریخ صدر اسلام و عقل‌گرایی از شاخصه‌های مهم قرآن‌گرایان محسوب می شود.
تفسیر سیاسی قرآن، پس از شکست تجارب گوناگون مدرنیته‌های ایرانی از جمله تجدد سیاسی در قالب مشروطه و نوسازی اقتصادی و اجتماعی در قالب پهلویسم و گسترش خرافات در عرصه‌های فرهنگی و اجتماعی، برای سامان‌بخشی جامعه ایران شکل گرفت. پیشگامان تفسیر سیاسی قرآن (سید‌اسدالله خرقانی، رضاقلی شریعت‌سنگلجی و سید‌محمود طالقانی)، با عرضه معضلات و مشکلات جامعه ایران به قرآن، رویکرد جدیدی در قرآن‌پژوهی ابداع کردند و بین قرآن و واقعیت‌های اجتماعی- سیاسی تعامل ایجاد نمودند.
در بخش دیگری از این کتاب می‌خوانیم، اتخاذ چنین رویکردی باعث ایدئولوژیک شدن مذهب گردید و ایدئولوژی اسلامی در تقابل با ایدئولوژی‌های مارکسیسم، لیبرالیسم و سلطنت قرار گرفت. براساس این رویکرد نظام اجتماعی مانند نظام طبیعی، دارای ضوابط و مقررات از پیش تعیین شده است. ارکان جامعه از جمله اقتصاد، سیاست، جهاد و فرهنگ، قانونمند و منطبق بر سنت‌های الهی می‌باشد.
بنا به اعتقاد قرآن‌گرایان، جامعه‌ای به‌طرف توسعه و پیشرفت گام بر می‌دارد که با شناخت جامع اصول و سنت‌های الهی در جامعه و عالم هستی هماهنگ حرکت کند. نظام سیاسی در چنین جامعه غیر استبدادی و با مشارکت مردم قوام پیدا می‌کند که قرآن‌گرایان از آن تعبیر به «حکومت اسلامی شورایی» و «دموکراسی اسلامی» می‌کنند و در عرصه اقتصادی به مالکیت خصوصی تأکید دارند.
مؤلف می‌افزاید: برای رسیدن به چنین جامعه‌ای مهم‌ترین مؤلفه، خود‌آگاهی مردم از خود، جامعه و نظام بین‌الملل است. آگاه شدن مردم از فواید نظام سیاسی غیر‌استبدادی، جامعه منسجم، غیر متشتت و عقلانی، مردم را برای دست‌یابی و رسیدن به چنین جامعه مطلوبی به تلاش و کوشش وامی دارد.
همچنین می‌خوانیم، در راستای چنین برداشتی از قرآن بود که بحث وحدت و همگرایی، خرافات زدایی، احیای روحیه انسان مسلمان که بر اثر سلطه غرب به رخوت و سستی گرایده بود و همگانی کردن مفاهیم رهایی‌بخش قرآن در اولویت قرآن‌گرایان قرار گرفت. قرآن‌گرایی، تحولات و پیامدهای مثبت و منفی بسیاری بر جای گذاشت که برخی از این نتایج در متن تحقیق اشاره یا توضیح داده شده است.
این تفسیر، معطوف به سیاست به اصطلاح اجتماعی است و به نظامی آزاد و عدالت‌‌محور در جامعه توجه دارد. اهمیت این رویکرد تفسیری آن است که ما را به سوی شیوه‌ای جدید در حکومت‌داری، تعاملات اجتماعی و روابط بین‌المللی و روابط فرد، جامعه و خداوند رهنمون می‌شود .
براساس این گزارش، نشست نقد کتاب «تفسیر سیاسی قرآن در ایران معاصر» ، چهارشنبه ۱۳ آذر ۹۲، ساعت ۱۰ صبح در تالار گفت‌وگو دانشگاه مفید، واقع در قم، انتهای 45 متری صدوق، فلکه مفید، برگزار خواهد شد.
