به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، بیست و دومین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم از سوم تیرماه در محل باغ موزه دفاع مقدس آغاز به کار کرد و تا هجدهمین روز ماه مبارک رمضان نیز ادامه دارد.
بر اساس این گزارش، یکی از موضوعاتی که در جلسات کمیتههای نمایشگاه بارها و بارها مورد تاکید قرار گرفته بود، رویکرد علمی نشستها و اجرای شایسته آنها است. در سالهای قبل چند مشکل عمده درباره برگزاری نشستهای تخصصی وجود داشت که در این دوره بخشی از آنها مرتفع شده است و بخشی همچنان به قوت خود باقی مانده است.
در ادوار قبل، فضای سالنهای نشست به هیچ عنوان مناسب طرح مباحث علمی نبود. این سالنها در فضای مسقف شبستان مصلا برگزار میشد که به خاطر احاطه نشدن سالنها، هیاهو و سر و صدای نمایشگاه بسیار مزاحم نشست بود. این در حالی بود که معمولا در کنار سالنها، کارگاههای کودک نیز برقرار بود که برنامههای خود را با صدای بلند از بلندگو پخش میکردند.
از دیگر مشکلات دورههای قبل، تعداد زیاد نشستها بود که در بسیاری از موارد به صورت همزمان برگزار میشد. این در حالی است که حتی حضور یک استاد در غرفه و جمع شدن چند نفر بر گرد وی نیز عنوان نشست لقب میگرفت و بدین ترتیب آمار نجومی نشستها بالا و بالاتر میرفت.
چند دقیقه استراحت به صرف شربت و شیرینی
اشکال سوم در نشستهای سال گذشته، تردد زیاد بازدیدکنندگان بود که از بیرون سالن شیشهای داخل را میدیدند و چند دقیقهای حاضر میشدند و در نوبت بعد از افطار، شربت و شیرینی مینوشیدند و میرفتند. گاهی هم تا انتهای بحث شرکت میکردند، ولی غالبا ورود بازدیدکنندگان بدون خبر قبلی به آنها، نتیجهای جز استراحت کوتاه بر صندلیهای سالن نداشت.
این عامل باعث میشد که بیشتر نشستها با جمعیتی کم برگزار شود. منظور از جمعیت کم، به تعداد انگشتان دو دست یا حتی یک دست هست. در این موارد، مسئولان یک تیم آماده به خدمت را فرا میخواندند تا بیایند و به اصطلاح سالن را پر کنند تا پیش استاد مدعو باعث خجالت نشود. نشستهایی هم بودند که در اثنای نشست، همان مخاطبان کم هم میرفتند و خبرنگار میماند و گوینده؛ چهره به چهره!
...و اما بررسی مشکلات برگزاری نشستها در این دوره
در نمایشگاه امسال، فضای سالنها کاملا تخصصی و استاندارد شده است و نشستهای تخصصی در سالنهای ویژه این امور برگزار میشود. تعداد نشستها کاهش یافته است و سعی شده به جای کمیت، در کیفیت دقت شود که بررسی عملکرد آن باید به صورت دقیق و بعد از برپایی نمایشگاه صورت گیرد.
علاوه بر نشستهای تخصصی تعدادی نشستهای عمومی هم در فضای سالن یا در خود غرفهها برگزار میشود که در درجه دوم اولویت هستند و طبیعی است بیشتر حضار آن را بازدیدکنندگان از آن غرفه تشکیل میدهند. طبیعتا فضای مجزای سالنها باعث شده است که بازدیدکنندگان به سمت تالارهای نشست نروند.
از طرف دیگر این سالنها از ترددهای بیمورد جلوگیری میکند و فضای کاملا با آرامشی را در اختیار حضار در نشست قرار میدهد.
اما مشکل تعداد حضار همچنان باقی مانده است. برای یک سری از نشستها که بین چند دستگاه برگزار میشود، مانند تجلیل از اساتید دانشگاههای علوم قرآن، تبلیغات مفصل از قبل انجام شده است. این دعوت قبلی درباره برخی از نشستهای رسمی و مهم دیگر نیز مشاهده میشود که با استقبال مناسب مخاطبان همراه میشود. در گروهی دیگر از نشستها مانند بررسی دایرةالمعارف قرآنی لایدن، تمامی شرکتکنندگان از دانشجویان آشنا با این مباحث هستند و حتی صندلیهای این افراد نیز به نام آنها مشخص شده است. البته یکی از مزایای برگزاری نشستها در باغ موزه دفاع مقدس این است که ظرفیتهای سالنهای آن متفاوت است و این حق انتخاب بهتری به مسئولان میدهد تا هر نشست را طبق پیشبینی تعداد حضار، انتخاب کنند.
در کنار این تمهیدات، نشستهایی هم هستند که در سالنی بزرگ با حضور اندک مخاطبان برگزار میشوند که در میان همان تعداد اندک، کادر اجرایی و مسئولان برپایی نشست هم دیده میشوند.
اظهارات مسئولان
پیش از این محمدرضا معینی، مسئول کمیته علمی بیست و دومین نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم در گفتوگو با ایکنا گفته بود که «پیشبینی میشود از 80 تا 100 نشست تخصصی در نمایشگاه بینالمللی قرآن کریم برگزار شود».
وی توضیح داده بود که با توجه به تبلیغی که قرار است درباره موضوعات نشستها قبل از برگزاری آنها انجام شود، پیشبینی حضور مخاطبان تخصصی میرود. تبلیغات ما فقط درون فضای نمایشگاه نیست، بلکه از فضای رسانهها و فضای مجازی برای تبلیغات استفاده میکنیم که برای شرکت در نشست از آنها دعوت به عمل بیاوریم و در کنار آن به بازدید نمایشگاه نیز بپردازند. همچنین ما برای جذب مخاطب، در کنار کمیته علمی، ستادی را طراحی کردیم که واحد دعوت و جذب مخاطب است و به طور تخصصی این واحد حدود یک ماه است که به دعوت و اطلاعرسانی به مخاطبان خاص متمرکز شده است که شناسایی میکنیم که این موضوع برای چه مخاطبی بیشتر مورد استفاده است».
از موارد جالب این دوره، تدارک سلسله نشستهایی با حضور سخنرانان یکسان است که ارزیابی کارشناسان باید تبیین کند که این اقدام بینظیر، میتواند تبدیل به یک سنت حسنه شود یا پایهگذار بدعتی در نشستهای تخصصی نمایشگاه است.
همچنین به همت کمیته علمی در این دوره از نمایشگاه قرآن، 6 نشست با دو عنوان مختلف برای یک استاد تدارک دیده شده است! این روند برای سایر اساتید نیز تکرار شد و چندین نشست با سخنرانان یکسان در طول نمایشگاه برگزار شد.
اینکه مطالب برخی از نشستها همچون «بررسی دایرةالمعارف قرآن لیدن» و یا «چستی زبان قرآن» و مانند آنها نشستهای علمی هستند که نیاز به تببین موضوع دارند شکی نیست. این نشستهای علمی نیاز به مخاطب خاص دارد و باید وقت کافی در اختیار استاد مربوطه قرار گیرد. اما اینکه نشستهایی که موضوع آنها تبلیغی و ترویجی هستند، به بهانه اهمیت موضوع شامل تعدد و تکرار شوند، بیشتر شبیه به تبلیغات و شعار و نگاه آماری مینمایاند، زیرا با تدبیر درست میتوان بعد از برگزاری یک نشست، محتوای آن را با استفاده از ابراز هنر، به دست مخاطبان در سراسر کشور رساند و نیازی به سلسله نشست برای تبیین بحث نیست.
نهایتا باید گفت که در این دوره شاهد کاهش نسبی در تعداد بازدیدکنندگان از نمایشگاه بینالمللی قرآن هستیم و همین عامل بالتبع بر تعداد حاضرین در نشستها نیز اثرگذار است.
البته دراین دوره نیز همانند سالهای قبل نشستها به صورت صوتی و تصویری ضبط میشوند و بعد از اتمام، پیادهسازی میشوند تا در آینده در اختیار علاقهمندان قرار گیرد و در صورت امکان از صدا و سیما پخش شود.
سیدمیلاد اوصیاء