تعطیلی جلسات تفسیر قرآن تهران؛ مهجوریت مضاعف تفسیر و تدبر در رمضان
گروه اندیشه: پنج، شش جلسه تفسیر قرآن در تهران در حالی در ماه مبارک رمضان تعطیل شده‌اند که جان‌های تشنه بسیاری مشتاق سیراب شدن بر سر این خوان معنوی الهی هستند.
به گزارش خبرگزاری بین‌‌المللی قرآن (ایکنا)، روز گذشته خبری منتشر شد مبنی بر اینکه معدود جلسات تفسیر قرآنی که در شهر تهران در طول سال برگزار می‌شود، در ماه رمضان امسال برگزار نخواهد شد. خبری که برخلاف انتظار توجه بیشتر به قرآن در ماه رمضان، بسیار تعجب‌برانگیز بود.
طبق احادیث معصومین(ع)، بهار قرآن، ماه رمضان است. در این ماه شوق و ذوق دینداری حتی برای کسانی هم که در ایام دیگر سال خیلی توجه و مراقبت ندارند پیش می‌آید. در حقیقت لذتی را در رابطه عبدی و معبودی خود تجربه می‌کنند که شاید در ماه‌های دیگر خیلی به سراغ آن نروند. این لذت با تدبر در سخنان خداوند بیشتر می‌شود و قطعاً یکی از محافلی که این سخنان مورد توجه خاص قرار می‌گیرند البته سر جلسات تفسیر قرآن است که مشتاقان زیادی را از گوشه و کنار شهر جمع می‌کند.
بر اساس این گزارش، چنین انتظاری با انتشار خبر تعطیلی دروس تفاسیر تهران مواجه شده است. در ماه رمضان انتظار این است که جلسات قرآن نه تعطیل بلکه تکثیر شوند. این در حالی است که بازار جلسات جزءخوانی قرآن بیش از پیش رونق گرفته است.
رهبر معظم انقلاب همواره بر امر تفکر در قرآن همواره توصیه اکیدی داشته‌اند، ایشان در روز اول ماه رمضان امسال در محفل انس با قرآن که با حضور جمعی از قاریان برگزار شد، فرمود: «من خواهشم از قرّاء محترم و اساتید و خوانندگان قرآن، این است که به این نکته توجّه کنند؛ آن آیاتی را که میخواهند تلاوت بکنند، این آیات را در ذهنشان مرور کنند، در آنها تدبّر کنند، اعماق این مفاهیم را بدرستی در دل خود و در باور خود ثبت کنند».
ایشان بارها و بارها در مناسبت‌ها و در دیدارهای گوناگون بر این امر تأکید داشته‌اند اما چیزی که در عمل اتفاق می‌افتد چیزی غیر از آن را نشان می‌دهد و دقیقاً جلساتی که به فهم قرآن مربوط می‌شوند تعطیل می‌شوند. این سؤال مطرح می‌شود که چرا توجهاتی که به جلسات قرائت وجود دارد، به جلسات فهم قرآن معطوف نیست.
در مجموع به جلسات ارائه تفسیر توجه چندانی نمی‌شود. در منابر سخنرانی و جلسات متعدد، جای خالی تدبر در قرآن اغلب به وضوح حس می‌شود. بیشتر جلساتی که در طول سال در سطح شهر برگزار می‌شوند جلساتی هستند که بحث‌های قرآنی در آنها مغفول است. جلسات جزءخوانی و قرائت البته به حق پررونق است اما جایگاه جلسات تفسیر و تدبر در مقایسه با آنها، یقینا کم‌فروغ‌تر است که این رخداد نمودی از توجه به ظاهر قرآن و غفلت از وجوه باطنی و معنایی آن است.
با شروع ماه رمضان که انتظار می‌رود شاهد برگزاری جلسات متعدد تفسیری باشیم، با کمال تعجب خلاف آن را شاهد بودیم. جلسات برجسته تفسیر تهران طی سال به تعداد انگشتان دست هم نمی‌رسد و این با جمعیت حدود 13 میلیون نفری که ساکن این شهر هستند تناسب ندارد. جا دارد نهادهای مسئول و ذی‌ربط، مسئولانی که دغدغه‌مند هستند و از همه مهم‌تر تشکل‌های مردم‌نهاد به این مسئله توجه بیشتری نشان دهند چرا که وقتی بر اخلاق و فرهنگ قرآنی تأکید می‌شود، جلسات تفسیر قطعاً شاخصی کلیدی برای گسترش آن قلمداد می‌شود.
با پیگیری‌های خبرنگار ایکنا، دلایل متعددی برای تعطیلی جلسات شاخص تفسیری در شهر تهران عنوان شد که برخی از آنها در جای خود قابل دفاع هستند ولی در مجموع مسئله کم‌رونقی این جلسات، توجه بیشتری را طلب می‌کند.
برجسته‌ترین جلسات تفسیر شهر تهران
جلسات آیت‌الله‌العظمی غروی علیاری، حضرات آیات ری شهری، محقق داماد، ضیاءآبادی و حجت‌الاسلام والمسلمین جاودان برجسته‌ترین جلسات تفسیری هستند که در روزهای مختلف هفته در شهر تهران برگزار می‌شوند و مشتاقان و علاقه‌مندان خود را دارند.
اما با پیگیری از منابع مطلع درباره هریک از این جلسات، گرم بودن بازار منابر و مجالس سخنرانی در این ماه، تعطیل شدن درس‌های خارج در ایام تابستان به‌طور معمول و متفاوت شدن شکل کار از مهم‌ترین نکاتی بود که در رابطه با تعطیلی این جلسات تفسیر مورد اشاره قرار گرفت.
مسجد علی بن حسین(ع) خیابان دربند جایی است که دوشنبه شب‌ها میزبان جلسات تفسیر آیت‌الله سیدمحمد ضیاء آبادی است، اما ضعف جسمی ایشان که با ماه رمضان تشدید می‌شود به‌عنوان اصلی‌ترین دلیل تعطیلی این جلسات ذکر شده است. در طول ماه مبارک ایشان در مسجد حضور می‌یابند اما سخنرانی نخواهند داشت. پیش از این نیز به دلیل بیماری و ضعف جسمی گاهی جلسات تفسیر ایشان تعطیل شده بود. در سال‌های گذشته ایشان صبح‌ها در هیئتی سخنرانی داشتند که به همین دلیل تعطیل شده بود.
مسجد فاطمیه میدان تسلیحات دو بار در هفته میزبان علاقه‌مندان به شنیدن نکات تفسیری قرآن از زبان آیت‌الله‌العظمی غروی علیاری می‌شود. جلسات تفسیر ایشان تعطیل شده است اما در حقیقت دلیل آن، تغییر در برنامه ایشان به دلیل قرار گرفتن در ماه رمضان است. ایشان ساعت 23 هر شب در جلسه‌ای خصوصی در مورد مباحث فقهی و مبحث عقل برای آقایان روحانی و غیرروحانی سخنرانی دارند همچنین هر روز بعد از نماز ظهر و عصر برای نمازگزارن صحبت می‌کند و مسائل و احکام را بیان می‌کند. در حقیقت حتی برنامه ایشان در ماه رمضان فشرده تر از روزهای دیگر غیر ماه مبارک شده است.
آیت‌الله محمد محمدی ری شهری، تولیت آستان حضرت عبدالعظیم(ع) که معمولاً شب‌های جمعه در مصلای حرم به ارائه تفسیر سوره حمد برای عموم می‌پردازد، با آمدن ماه رمضان در برنامه‌ها تغییر ایجاد کرده و بعد از نماز ظهر و عصر حدود یک ربع به ارائه سخنرانی می‌پردازد که هر روز از شبکه پنجم پخش می‌شود.
تعطیلی درس‌های خارج در ایام تابستان، تفاوت در شکل کار، انجام کارهای متفاوت دیگر و ضبط تلویزیونی از دلایل تعطیلی جلسات تفسیر ایشان عنوان شده است.
