فقر اقتصادی در عالم وجود معنا ندارد/ سهمیه فقرا در مال اغنیاء
گروه حوزه‌های علمیه: مفسر قرآن کریم با بیان اینکه فقر طبیعی، طبیعی است تاکید کرد: فقر اقتصادی در عالم وجود نداریم بلکه خدا سهمیه فقرا را در مال اغنیاء قرار داده است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) آیت الله العظمی عبدالله جوادی آملی، امروز 13 آبان در درس تفسیر در مسجد اعظم با اشاره به یوم الله 13 آبان گفت: امروز 13 آبان است و همان طور که روز گذشته عرض شد برابر آیات قرآن، دو عنصر محوری یعنی تقویت نظامی و بنیه نظامی و دوم هوشیاری دولت و ملت به عنوان دو بخش نرم افزاری و سخت افزاری مقابله با دشمن لازم است تا «وَلْیَجِدُواْ فِیکُمْ غِلْظَةً»(123 توبه) عملی شود.
وی افزود: در جریان «وَیَمْحُ اللَّهُ الْبَاطِلَ»(24 شوری) اشاره شد که «و» حذف شده است که اینجا و در آیات دیگر برای التقاط ساکنین است زیرا برای رفع این محذور گاهی یکی از دو ساکن را حرکت می دهند و گاهی حذف می‌کنند.
این مفسر قرآن اظهار کرد: قرآن فرمود یکی از نشانه‌های قدرت الهی، ربوبیت و خالقیت است. فرمود «وَمِنْ آیَاتِهِ خَلْقُ السَّمَاوَاتِ وَالْأَرْضِ وَمَا بَثَّ فِیهِمَا مِن دَابَّةٍ»(29 شوری) و منظور از این دابه همان طور که فخر رازی اشتباه کرده است فرشته نیست بلکه جنبنده و حیوان و ... است زمخشری که متفتن این موضوع شد گفت این در مجموع آسمان و زمین است نه به کل واحد یعنی جمیع مثل اینکه بگویند در بنی تمیم شاعر هست ولی بنی تمیم همه که شاعر نیستند و در مجموع آسمان و زمین دابه وجود دارد.
صاحب تفسیر تسنیم بیان کرد: نمونه دیگر اینکه اگرچه لؤلؤ و مرجان در آب شور است نه شیرین ولی قرآن دارد بحر شیرین و شور را آفریدیم به طوری که نه شیرین وارد شور و نه آب شور وارد شیرین شود و این قدرت غیبی الهی است که بین آنها حاجز ایجاد کرده است ولی می فرماید «یَخْرُجُ مِنْهُمَا اللُّؤْلُؤُ وَالْمَرْجَانُ»(22 رحمان) یعنی جمع به کار میبرد و این توجیه بهتر از توهم فخر رازی است.
این استاد حوزه اظهار کرد: «و ما اصابک من مصیبة »هم خطاب به مجموع است نه جمیع و در هیچ جای قرآن خطاب به پیامبر ندارد که ایشان را خطاب قرار دهد بلکه خطاب به انسان است.
این مفسر قرآن با بیان اینکه هم حسنات و هم سیئات از ناحیه خداست تصریح کرد: موجبه کلیه این است که هر چیزی از ناحیه خداست زیرا هر ممکن الوجودی واجب الوجودی لازم دارد ولی باید معلوم شود که حسنات هم من عندالله است طبق اصل کلی و هم من الله است طبق تصریحی که فرمود اما مصیبت و سیئه من الله نیست بلکه من عندالله است.
حسنات من الله و من عندلله است
استاد برجسته حوزه عنوان کرد: خدا خیر و برکت و رحمت را در قالب باران می دهد اگر بر قاذوره تابید بوی بد می دهد و بر گل، بوی خوب، فرمود ما باد را به عنوان رسول خدا در نظام تکوین فرستادیم ولی وقتی به گل می وزد بوی خوب و وقتی به قاذورات می وزد بوی بد منتشر می شود و این بوی بد بالا نمی رود و لی حسنه که برکت دارد هم من الله و هم من عندالله است.
این مرجع تقلید اظهار کرد: آفتاب نور سفید و قرمز و ... ندارد، نور برای شیشه است بنابراین ریشه اصلی نقص، من عندالله است و صبغه خاص آن من نفسک است بنابراین گاهی نقمت و گاهی نعمت به عنوان آزمون به انسان داده می شود
وی با بیان اینکه انجام کاری بی اراده و قصد محال است زیرا انسان مرید و فاعل مختار است گفت: ما قدم هایی که بر میداریم و نفس می‌کشیم با اراده است و کسی که می خواهد ازدواج کند و یا مسکنی تهیه کند مدتها تدبیر و فکر می کند و متن و حاشیه را می بیند وتصمیم می گیرد فرمود موفقیت در آزمون من عزم الامور است.
نعمت و نقمت هر دو برای آزمون است
این مرجع تقلید ادامه داد: در سوره مبارکه فجر امتحانات را فرمود و فرمود که در دنیا گرچه فی الجمله صبغه پاداشی و عذاب دارد ولی همه، آزمون است و پاداش و عذاب اصلی در آخرت است؛ فرمود اگر کسی را مبتلا به علم و ثروت و سلامت کردیم فکر می کند که خدا او را گرامی داشته است در حالی که او مبتلا به این مسایل است برای آزمون پس دادن و اگر کسی گرفتار فقر و مشکلات باشد فکر می کند که خدا او را اهانت کرده ولی خدا افراد سالم را با سلامت و افراد بیمار را با مرض می آزماید و اگر کسی قدر سلامت ندانست در امتحان رفوزه شد.
وی افزود: کشاف از امام علی(ع) در ذیل آیه 25 سوره شوری آورده است که این آیه بر امام خوانده شد او فرمود اگر خدا کسی را در دنیا عذاب کرد اکرم از آن است که در آخرت دوباره او را عذاب کند و اگر از سیئه او گذشت کریم تر از آن است که دوباره آن را به رخ فرد بکشد.
فقر اقتصادی در عالم وجود نداریم
آیت الله جوادی آملی اظهار کرد: در آیه 31 شوری فرمود شما نمی‌توانید جلوی تصمیم خدا را بگیرید و در جریان رزق فرمود مبادا خیال کنید شما رازق هستید، و تاکید کرد یکی اینکه فقر اقتصادی در عالم نداریم و فقر طبیعی، امر طبیعی است.
وی اظهار کرد: برای هر کسی روزی معین کردیم منتهی چه حیوان و انسان باید تلاش بکند و بر دوش زمین سوار شود تا روزی کسب کند در مسئله اقتصادی برای هیچ کس سهو و نسیانی نیست ولی فقر طبیعی لازمه حیات طبیعی است؛ یکی بیمار و دیگری کودک و پیرزن و پیرمرد و ... است اگر در دنیا اینها نباشد می شود آخرت ولی فرمود ما سهمیه اینها را در اموال اغنیاء قرار دادیم.
سهمیه فقرا در مال اغنیاء
وی افزود: غنی باید بداند که او شریک دارد قرآن فرمود مال من است و شما از مال خودتان نمی‌دهید و از مالی که به شما داده‌ام شما را می‌آزمایم. شما مال خود را که به فقیر نمی‌دهید این خمس و زکات که مال شما نیست، چرا اگر کسی خمس نداد حرمت زندگی او را در پی دارد زیرا یک پنجم مال از او نیست. براساس سوره یاسین برخی توهم داشتند که اگر خدا می خواست فقرا را هم طعام می داد ولی خدا فرمود من مال فقرا را در مال اغنیاء قرار دادم تا هر دو را آزمایش کنم، فقیر را با صبر و غنی را با بخشش مال.
وی اظهار کرد: فقر اقتصادی در جهان هستی وجود ندارد ولی فقر طبیعی هست که هر کسی باید امانتش را بپردازد و به صاحبش برسد از این رو فرمود در مال اغنیاء سهمی برای فقرا قرار داده شده است نه در ذمه اغنیاء .
