آیت الله العظمی سبحانی تاکید کرد:
تفکر جبرگرایانه آلسعود؛ ادامه تفکر اموی
گروه حوزههای علمیه: آیت الله العظمی سبحانی گفت: حوزه اگر بخواهد جایگاه خود را بیابد باید در تعطیلات با نظر بزرگان و مراجع و شورای عالی حوزه تجدید نظر انجام شود تا تحصیل در حوزه به کمال برسد.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) آیت الله العظمی جعفر سبحانی امروز 12 خرداد ماه در درس خارج خود در مسجد اعظم با اشاره به اعتقاد ائمه(ع) به مکتب بین الامرین گفت: مکتب امر بین الامرین الان هم در مصر رو به رشد است و شیخ ازهر، عبده صریحا به این مسئله گراییده و در کلمات فخر رازی نیز دیده میشود.
وی ادامه داد: جبریها میخواهند توحید در خالقیت را حفظ کنند لذا میگویند همه افعال بشر مخلوق مستقیم خداست و دو خالق را شرک میدانند بنابراین جبریون در فکر حفظ وحدت در خالق هستند اما تفویضیها دنبال حفظ اصل دیگر به نام عدل الهی هستند لذا میگویند افعال انسان منقطع از خداست و فقط از خود بشر است؛ این هر دو گروه واقعا دنبال فهم چیزی هستند ولی ائمه دنبال حفظ هر دو اصل هستند و از طریق بین الامرین مطرح میفرمایند.
مکتب امر بین الامرین
این مرجع تقلید اظهار کرد: امر بین الامرین ظاهر و باطنی دارد یعنی هم باید خالقیت محفوظ باشد و هم عدل الهی محفوظ بماند؛ لذا نباید یک چشمی به اسلام نگاه کرد. از این رو در دیدگاه ائمه خالقیت مراحلی دارد که در یک مرحله متکی به الله و در مرتبه دیگر به غیرخالق است.
این مفسر قرآن بیان کرد: معتزله هم از آن طرف افتاده و رابطه انسان با خدا را قطع کرده که این هم غلط است زیرا همان طور که فعل ما رابطه با خودمان دارد رابطه با خدا هم دارد زیرا، دار، دار وجود است و وجود ما هم قائم به غیر است و وجود قائم به غیر نمی تواند مستقل باشد.
این مرجع تقلید تصریح کرد: خوشبختانه روشنفکران اهل سنت از قدیم تاکنون دو مکتب قبل را رد کردهاند؛ امام الحرمین و فخررازی این عقیده را داشتند و عبده نیز صریحا در قرن اخیر بر مسئله امر بین الامرین تاکید داشته و شاگردان وی نیز دنبالهرو استاد خود بودهاند و احمد امین هم همین نظر را دارد.
آیت الله سبحانی با بیان اینکه ائمه همیشه مراقب حفظ عقاید شیعه بودند گفت: نمونهای از آن برخورد با گروه منحرف مرجئه است و امروز هم برخی برای آزادی عمل برای ارتکاب هر گناهی از جبر طرفداری میکنند و باید مراقب این مسایل فکری باشیم.
وی اظهار کرد: مهمترین مسئله در دوره ائمه جبر و تفویض بوده است؛ اموی ها از جبر طرفداری می کردند چون به نفعشان بود و وقتی عایشه به معاویه اعتراض کرد که چرا فرزندت را جانشین خود کردی معاویه در جواب گفت خلافت فرزند من قضا و قدر الهی است.
این مرجع تقلید تصریح کرد: 500 نفر از حجاج ایرانی در مکه کشته شدند و مسئولان عربستان میگویند قضا و قدر الهی است؛ این همان فکر امویهاست که میخواهند همه قبایح و ناشایستههای خود را به خدا نسبت دهند؛ ما باید حواسمان باشد که نه جبر و نه تفویض در جامعه ما رشد نکند زیرا ابطال همه زحمات انبیاء است.
تجدید نظر در تعطیلات حوزه
آیت الله سبحانی با بیان اینکه در سال تحصیلی جدید 150 درس گفتهام عنوان کرد: معلوم می شود بیش از نصف سال تعطیل بوده است در حالی که حوزه اگر بخواهد جایگاه خود را بیابد باید در تعطیلات با نظر بزرگان و مراجع و شورای عالی حوزه تجدید نظر انجام شود تا تحصیل در حوزه به کمال برسد.
وی ادامه داد: در گذشته هم تعطیلی بوده ولی همین تعطیلی نیز تحصیل بوده و عمدتا افراد، دروس قبلی را میخواندند و یا درسهای دیگر تدریس میکردند.
این مرجع تقلید تصریح کرد: من از بزرگان حوزه خواهشمندم شورایی تشکیل بدهند تا در تعطیلات حوزه تجدید نظر شود؛ مطلب دیگر اینکه درس تعطیل میشود اما مطالعه نباید تعطیل شود.
وی خطاب به طلاب اظهار کرد: حتما رشته مطالعه برای خود قرار دهید و مغزتان تعطیل نشود. مرحوم حجت روزانه هشت ساعت مداوم مطالعه داشت و دریایی از معارف بود زیرا مطالعه دقیق داشت از این رو تحصیل باید در کنار تهذیب برای ما در اولویت باشد.