حجت‌الاسلام حسینخانی:
توازن لازم در علوم اسلامی کنونی وجود ندارد/ عطف توجه به قرآن به مثابه راهبرد
گروه حوزه‌های علمیه: معاون سابق تهذیب حوزه‌های علمیه با تاکید بر افزایش سهم مباحث قرآنی به صورت راهبردی در علوم اسلامی و انسانی گفت: توازن لازم در علوم اسلامی در کشور دیده نمی‌شود، از این رو مدیریت علوم با رهبری حوزه علمیه ضروری است.
حجت‌الاسلام والمسلمین هادی حسینخانی، معاون سابق تهذیب حوزه‌های علمیه، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا) درباره وضعیت علوم اسلامی در کشور و رسالت حوزه در این زمینه گفت: خاستگاه علوم اسلامی، حوزه علمیه است که در طول قرون متمادی کارآمدی خود را به خصوص در برخی عرصه‌ها نشان داده است اما معتقدم باید کارآمدتر شود.
وی افزود: بعد از انقلاب اسلامی فرصت جدیدی پیش روی شیعه و علما قرار گرفته و توقع و انتظارات از حوزه بیشتر شده است تا پرداختن به این علوم با نیازهای اجتماعی عصر کنونی بیشتر مطابقت داشته باشد و انطباق بیشتری پیدا کند.
حسینخانی با بیان اینکه فقه، قله علوم اسلامی در حوزه‌های علمیه بوده و هست تصریح کرد: فقه، باید نه تنها جایگاه خود را داشته باشد بلکه باید رویکرد آن در برخی زمینه‌ها اصلاح شود زیرا برخی دروس مربوط به فقه بارها و بارها و توسط عالمان متعدد و گوناگون تدریس شده و می‌شود ولی تدریس موضوعات به روز و متناسب با نیاز زمان کمتر دیده می‌شود از جمله این موضوع می‌توان به بحث طهارت اشاره کرد که در تمامی دروس خارج وجود دارد.
مدرس و نویسنده حوزه علمیه بیان کرد: تا جایی که بنده اطلاع دارم یکی از سیاست‌های مدیریت جدید حوزه علمیه این است که به سمت دروس خارج با رویکرد پرداختن به موضوعات جدید و مبتلابه، کاربردی و منطبق با روز پیش بروند که بشارت خوبی است.
حسینخانی در پاسخ به این سؤال که کمبود دروسی با این رویکرد چه علتی دارد و آیا به کمبود استاد برنمی‌گردد اظهار کرد: یکی از کمبودهای اصلی همین مسئله است و متاسفانه الان استاد به اندازه لازم برای این رویکرد وجود ندارد ولی حوزه می‌تواند و باید تمهیدات لازم را فراهم و از استادان دعوت کند و در کنار آنان نیز گروه‌ها و تیم‌های پژوهشی به عنوان دستیار قرار دهد تا موضوعات جدید و مبتلا به را در اختیار استادان توانمند قرار دهند.
حسینخانی افزود: این روند طبیعی است، در همه جای دنیا نیز وقتی قرار است کار جدیدی صورت بگیرد ابتدا امکانات لازم فراهم نیست ولی باید کار را از جایی شروع کنیم تا به تدریج نقائص برطرف شود تا به پختگی لازم برسد البته الان درس‌هایی با موضوعات جدید در حوزه شروع شده ولی به هر حال مقداری زمان‌بر است تا هم توسعه لازم را داشته باشیم و هم به پختگی و وزانت مورد انتظار برسد.
معاون سابق تهذیب حوزه علمیه با اشاره به وضعیت علوم اسلامی در کشور اعم از حوزه و دانشگاه بیان کرد: بعد از انقلاب اسلامی، موسسات و مراکز آموزشی و پژوهشی متعددی در زمینه علوم اسلامی فعال شده‌اند و رشد این علوم در کشور قابل انکار نیست اما یک نوع مدیریت علمی لازم است تا این علوم به سمتی که بیشتر مورد نیاز است جهت داده شود.
وی ادامه داد: در کشاورزی وقتی یک محصول یا محصولات راهبردی برای کشور مورد نیاز است، دولت با اجرای برخی سیاست‌ها، رویکرد کشاورزی را به سمت تولید چنین محصولاتی تغییر می‌دهد تا توازن در تولیدات حفظ شود اگرچه بعضا باز هم مشکلاتی وجود دارد و چنین رویکردی باید در مدیریت علوم نیز حفظ شود.
حسینخانی با بیان اینکه معتقدم مدیریت علوم اسلامی و حتی انسانی باید در حوزه صورت بگیرد تصریح کرد: شورای عالی و مدیریت حوزه باید این مدیریت را بر عهده بگیرند و جایگاهی با حضور متفکران حوزوی و کسانی که به این نوع مسایل نگاه راهبردی دارند ایجاد و این مسایل با عزم جدی دنبال شود.
نویسنده و محقق حوزه علمیه با اشاره به عدم توازن در علوم اسلامی فعلی عنوان کرد: در حوزه از ابتدا اساس بر فقه و اصول بوده لذا در این بخش کارهای زیادی صورت گرفته و البته معتقدم باید جایگاه فقه نه تنها حفظ شود بلکه نیازمند تغییر رویکرد به سمت موضوعات مبتلا به و روزآمد است ولی همین مسئله نباید موجب کمتر مورد توجه قرار گرفتن رشته‌هایی مانند علوم عقلی و تفسیری شود.
وی افزود: یکی از دلایلی که این علوم کمتر مورد توجه بوده شاید روشن نشدن اهمیت آن برای برخی بزرگان و تاثیرگذاری آن علوم همچنین کمبود استاد باشد، ولی به هر حال بحث مدیریت علوم که مطرح کردم می‌تواند به این توازن کمک کند، زیرا در حوزه هم به علوم عقلی و هم نقلی و هم فقه و اصول نیاز است.
حسینخانی تصریح کرد: البته باید سنجش لازم در خصوص این مسئله که تا چه حدی به علوم نیاز داریم انجام و با تامل این مسئله بررسی شود، از جمله اینکه فقه و اصول به موضوعات نوپدید و مورد نیاز امروز تسری یابد و سایر علوم نیز متناسب با نیاز زمان گسترش یابند.
حسینخانی در پاسخ به این سؤال که نیاز به توسعه رشته‌های قرآن‌محور، صرفا برای رفع توقعاتی است که در فضای علمی حوزه مطرح است یا اینکه فعالیت‌های علمی مرتبط با قرآن واقعا راهگشا و مورد نیاز امروز کشور است تاکید کرد: ما هر چه داریم از قرآن است و نگاه کلان و راهبردی به قرآن در تمامی علوم اسلامی و انسانی برای ما کارگشا و هدایتگر است و به طور قطع این نیاز فارغ از هر نوع شعار و فضاسازی وجود دارد و باید به آن پرداخته شود.
