مجید صادقی حسن آبادی، عضو هیئت علمی گروه فلسفه و کلام اسلامی دانشگاه اصفهان در گفتوگو با
خبرگزاری بینالمللی قرآن(ایکنا) از اصفهان اظهار کرد: یکی از ویژگیهای مرحوم مطهری، جامعیت ایشان بود که در زمینههای مختلف قلم زده و پژوهش انجام دادند و نکته دیگر، مسئله محوری است که در آثار ایشان مشاهده میشود.
وی افزود: در میان مسائل فرهنگی مبتلابه جامعه، مسئلهای را نمیبینید که استاد مطهری به آن نپرداخته باشد و چون بسیاری از مسائل با بدنه انسانی جامعه ارتباط دارد، مثل مسئله حجاب، حقوق زن، ربا، بیمه و ... لذا اگر عالمی بتواند دیدگاه اسلامی را در خصوص این مسائل به طرز صحیح استخراج کند، کهنه نخواهد شد و امروز ضرورت دارد که نسل جوان و اصحاب فرهنگ به مطالعه آثار استاد رو بیاورند.
آثار مرحوم مطهری مختص یک زمان خاص نیست
صادقی ادامه داد: یکی از مسائلی که چاشنی فعالیتهای علمی استاد را تشکیل میداد، مباحث فلسفی بود و ایشان با رویکرد فلسفی و عقلانی مباحث را مطرح میکرد و همین نکته است که جاودانگی آرای ایشان را تضمین میکند؛ بنابراین آثار ایشان منحصر به زمان خاصی نیست و دانشآموزان، دانشجویان و معلمان میتوانند از آنها استفاده کنند و امروز احیای آثار استاد یک ضرورت اجتنابناپذیر است.
این استاد دانشگاه بیان کرد: مرحوم مطهری بیشتر دنبال این بود که اسلام را به عنوان یک مکتب مترقی که در جامعه حرف برای گفتن دارد، معرفی کند، بنابراین همچنان که با مکاتب زنده روز به خوبی آشنا بود، با رویکرد فلسفی و عقلانی مسائل اسلامی را مطرح میکرد و همین امر زنده بودن این مسائل را بیشتر نشان میداد.
وی اضافه کرد: زمانی مارکسیسم و در مقطعی مسئله حقوق زن در جامعه مطرح بود و استاد تلاش میکرد تا با رویکرد اسلامی و فلسفی با این مسائل مواجه شود، لذا مهمترین دغدغه ایشان این بود که توانمندی اسلام و معارف اسلامی را در جامعه آشفته آن روز که از هر طرف آماج حملات مکاتب و ایسمهای مختلف بود، نشان دهد.
مطهری در علوم اسلامی جامعیت داشت
صادقی تصریح کرد: استاد مطهری بر دروس حوزوی مسلط و در مطالعات اسلامی ممحض بود، با علومی چون فقه، فلسفه و عرفان به خوبی آشنایی داشت و مفسر خوبی نیز بود، به علاوه جامعیت عجیبی در معارف اسلامی داشت و این نکته کمتر در شخصیتهای معاصر ایشان مشاهده میشود، این شخصیتها بعضا در فقه یا حقوق یا تفسیر بیشتر کار کرده بودند؛ برای مثال دکتر شریعتی مطالعات اسلامی عمیقی نداشت، ولی از مسائل روز آگاه بود، اما مرحوم مطهری با توجه به جامعیتی که داشت، از دیگران متمایز بود و اگر در زمینهای اظهار نظر میکرد، انسان با اطمینان خاطر بیشتری میتوانست بپذیرد که نظر اسلام همین است و این جمله از امام(ره) که فرمودند کتابهای آقای مطهری بدون استثنا مفید است، در مورد هیچ شخصیت دیگری گفته نشده است.
وی افزود: مرحوم طالقانی مفسر قرآن بود و بخش عمدهای از زندگی خود را صرف مبارزات سیاسی کرد، دکتر بهشتی نیز رسالت تبلیغی در خارج از کشور به عهده داشت، اما استاد مطهری با توجه به استعداد خاص خود و توصیه بزرگان به ایشان، بیشتر وقت خود را صرف مسئلهیابی در جامعه آن روز نموده و دنبال این بود تا برای این مسائل پاسخ درخوری را از معارف اسلامی استخراج کند.
ضرورت ایجاد سیر مطالعاتی در آثار مرحوم مطهری
عضو هیئت علمی دانشگاه اصفهان خاطرنشان کرد: اگر فهرستی از آثار ایشان تهیه شود، تقریبا مسئلهای نیست که استاد به آن نپرداخته باشد و هنوز نیز پس از گذشت سالها از شهادت ایشان، اگر بخواهیم در رابطه با موضوعی اثری را معرفی کنیم، آثار ایشان را نام میبریم. در واقع کمتر شخصیتی به جامعیت ایشان وجود داشت که مثل یک دیدهبان مسائل را شکار کرده و به آنها بپردازد و انصافا به دلیل رویکرد فلسفی و استناد به معارف اصیل اسلامی، مسائل را به خوبی تبیین میکرد.
وی گفت: بعد از شهادت استاد مطهری موج خوبی نسبت به شناخت اندیشهها و آثار ایشان در کشور ایجاد شد و تقریبا خانهای وجود نداشت که اهالی آن با آثار آن مرحوم آشنا نباشند، ولی متأسفانه در دو دهه اخیر این اقبال مقداری کمتر شده و به خصوص در دهه اخیر با وجود فضای مجازی و بمباران اطلاعاتی کاذب، آثار استاد کمتر مورد توجه قرار میگیرد.
صادقی تصریح کرد: رسالتی که مراکز فرهنگی و آموزشی همچون آموزش و پرورش، دانشگاهها و حتی حوزههای علمیه در این زمینه بر عهده دارند، این است که یک سیر مطالعاتی هدایت شده از آثار استاد برای متعلمین خود در نظر بگیرند تا نسل جوان بیشتر با این آثار آشنا شوند. متأسفانه این مسئله مورد غفلت قرار گرفته و از این جهت جامعه ما دچار خسران شده است.