فاصله دستورات اسلام تا عملکرد ما در زمینه مشارکت‌های اجتماعی

محمدعلی کوزه‌گر، قائم مقام مشارکت‌های مردمی سازمان بهزیستی کشور در گفت‌و‌گو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) با اشاره به اینکه در آموزه‌های دینی ما به نیکوکاری بسیار سفارش شده است، گفت: به نظر می‌رسد دین ما بیشترین سفارش را در این زمینه دارد و در حالی که در دنیا چند دهه است که به بحث مسئولیت اجتماعی و کار خیر و خیر جمعی روی آورده‌اند و امروزه دو دهه است که در خصوص مسئولیت اجتماعی صحبت می‌کنند، اسلام قوانین ویژه‌ای برای این موضوع تدوین کرده است.

وی به ریشه داشتن امور خیریه در فرهنگ ملی و تمدنی ایران هم اشاره کرد و گفت: در فرهنگ ملی و تمدنی ما هم که سابقه چند هزار ساله دارد در خصوص تفکر مثبت، اعمال و گفتار خوب سفارش شده و آموزه‌های دینی ما هم این مباحث را تأیید کرده‌اند. ما در اسلام قوانین مربوط به پرداخت زکات را داریم که دستوری متعلق به هزار و 400 سال پیش است که برای دستگیری از مستمندان و نیازمندان ارائه شده است و گروه‌های هدف خود را مشخص کرده است.

قائم مقام مشارکت‌های مردمی سازمان بهزیستی با ابراز تأسف از اینکه علیرغم این همه سفارش در فرهنگ دینی و تمدنی ایران اکنون به این فرهنگ غنی کم پرداخته می‌شود، عنوان کرد: حکمی مانند پرداخت فطریه برای این است که مومنان هوای هم را داشته باشند، سایر توصیه‌ها و دستورات دینی هم برای ترویج همین فرهنگ کمک به همدیگر است، اما به این دستورات و توصیه‌ها آنقدر که اسلام توجه کرده اکنون ما توجه نمی‌کنیم. بر همین اساس سازمان بهزیستی در تلاش است به ترویج این فرهنگ بپردازد.

وی ادامه داد: تلاش اول ما این است که فرهنگ مشارکت‌های مردمی را افزایش دهیم. مهم این نیست که چه کسی دارد کار و کمک می‌کند مهم این است که این فرهنگ نهادینه شود. مهم این است که هر کسی که صبح از خواب بلند می‌شود با یک لبخند نیکوکاری خود را شروع کند و با صدقه و سایر کارهای خیر روزش را ادامه دهد. البته این فرهنگ محدود به افراد نیست شرکت‌ها، مؤسسات، کارخانه‌ها، نهادها و ... نیز باید بر مبنای همین فرهنگ به مسئولیت‌های اجتماعیشان توجه داشته باشند.

کوزه‌گر خاطرنشان کرد: فرهنگ غنی دینی و ملی را ما داریم اما اکنون جهان در این زمینه بسیار از ما جلو زده است و باید حداقل ببینیم آنها در چه مرحله‌ای هستند تا خودمان را به آنها برسانیم و از آنها یاد بگیریم. اساس کار ما این است که جامعه را نسبت به مسئولیت دینی و اجتماعی خودشان آگاه کنیم. اگر جامعه متوجه مسئولیت خود در قبال سلامت اجتماعی شد، همه در همه جای کشور به نیازهای افراد معلول، نیازمند، کودکان بی‌سرپرست و ... توجه می‌کنند و ما دست همه آنها را می‌بوسیم.

وی با تأکید بر اینکه به عنوان یک دستگاه حمایتی با دستگاه‌های حمایتی دیگر که آنها را همراه و همکار می‌دانیم نه رقیب، یک تفاوت اساسی داریم، عنوان کرد: تفاوت عملکرد ما این است که سایر نهادها به صورت متمرکز کمک‌های مردمی را جمع و سپس هزینه می‌کنند اما ما فرهنگ خیر جمعی را تبلیغ می‌کنیم تا مردم به دور افتاده‌ترین شهرها و شهرستان‌ها بروند و خود مرکز خیریه تأسیس کنند و خودشان شروع کنند به کمک سازمان‌یافته و اصولی به افراد نیازمند و مراکز خیریه‌ای که پاسخ‌گو و نظارت‌پذیر هستند و حساب و کتاب آنها هم مشخص است را تأسیس کنند. این مراکز خیریه مردمی نظارت‌پذیر هستند که می‌توانند از مردم کمک بگیرند و به گروه‌های هدف خدمت‌رسانی کنند.

قائم مقام مشارکت‌های مردمی سازمان بهزیستی با اشاره به اینکه در حال حاضر بیش از چهار هزار و 500 مرکز خدمت‌رسانی به نیازمندان و 32 هزار NGO فعال در کشور داریم، گفت: همه این مراکز شناسنامه‌دار هستند و هیچ کس نمی‌تواند بدون کارت شناسایی کمک‌های مردم را جمع آوری کند. کمک‌ها هم مستقیم به نیازمندان منتقل می‌شود.

وی خاطرنشان کرد: جامعه هدف ما تعریف شده است؛ به غیر از بهزیستی هیچ نهاد حمایتی دیگری معلولان را تحت سرپرستی ندارد، هیچ نهاد دیگری به غیر از بهزیستی کودکان بی‌سرپرست را تحت پوشش ندارد. بر همین اساس ما خواستار توجه تشکل‌های مردمی، سازمان‌ها، نهادها و ... به این اقشار جامعه و. انجام مسئولیت اجتماعی در قبال این گروه‌های هدف هستیم.

لازم به ذکر است، شورای فرهنگ عمومی، امروز 22 مرداد ماه را به عنوان «روز تشکل‌ها و مشارکت‌های اجتماعی» نام‌گذاری کرده است.