تبعیت حوزه از سیره امام باقر(ع) در تبدیل تهدیدها به فرصت‌ها
گروه حوزه‌های علمیه: معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) با بیان اینکه رسالت حوزه علمیه قم به تعبیر قرآن کریم تبلیغ دین و بین‌المللی کردن آن با لسان قوم است، گفت: تعبیر لسان قوم یعنی مطالب دینی را با زبانی که برای یک فرد در مذهب قابل فهم و متناسب با شرایط فرهنگی و فکری اوست، بیان کنیم.
حجت‌الاسلام والمسلمین علیرضا ایمانی، معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) گفت: اگرچه در زندگی ائمه(ع) به ظاهر شاهد سیره و رفتارهای متفاوتی از ایشان هستیم ولی همه آنان در حقیقت نور واحد و یک حقیقت معنوی و نورانی هستند.
ایمانی با بیان اینکه سیره و روش آنان در برخورد با مسایل اجتماعی و سیاسی و ... متناسب با شرایط زمان و مکان و وضعیت خلفایی که در دوره آنان حاکم بر جامعه اسلامی بوده‌اند متفاوت بوده است، اظهار کرد: اگر امام باقر(ع) و امام صادق(ع) در دوره‌ای مشغول تدریس و آموزش و تربیت شاگرد و تاسیس حوزه علمیه و ... بودند شرایط زمان و مکان آنان چنین اقتضائی را داشت و اگر امام حسین(ع) و امام حسن(ع) نیز رفتار متفاوتی داشتند به علت شرایطی است که در آن قرار داشتند.
ایمانی با بیان اینکه هر دوره‌ای شرایط خاص خود را دارد تصریح کرد: اگر امام حسین(ع) و امام حسن(ع) نیز در دوره زندگانی امام صادق(ع) و امام باقر(ع) قرار داشتند قطعا راه آن بزرگواران را می‌رفتند و برعکس زیرا به تعبیر رهبر معظم انقلاب اسلامی، زندگی ائمه(ع) در حقیقت، زندگی یک انسان 250 ساله است.
معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل بیت(ع) ادامه داد: برای تحلیل درست زندگی ائمه(ع) باید آن را در قالب همین انسان 250 ساله بنگریم وگرنه ممکن است در برخی موارد دچار اشتباه شویم به همین دلیل نباید این تصور ایجاد شود که برخی ائمه(ع) نعوذبالله از ترس جان، خانه‌نشینی را اختیار کرده و به بحث و درس پرداختند.
این استاد حوزه علمیه با بیان اینکه سه چهارم روایات مربوط به امام باقر و امام صادق(ع) است و حوزه علمیه در طول قرون متمادی بر مبنای همین روایات و آیات قرآن گریم مشغول تدریس و تحصیل و بحث بوده است عنوان کرد: این دو امام تهدیدات زمان خود را به فرصتی برای گسترش علوم آل‌محمد(ص) و تقویت بنیان‌های فکری و سیاسی شیعه به کار گرفتند و این حکایت از تیزبینی و در عین حال تایید الهی دارد.
تبعیت حوزه از سیره امام باقر(ع) در تبدیل تهدیدات به فرصت‌ها
ایمانی در پاسخ به این سؤال که اگر حوزه امروز بخواهد از منش و سیره امام باقر(ع) تبعیت داشته باشد چه راهی را باید برگزیند تا تهدیدات امروز را به فرصت تبدیل کند، بیان کرد: امروز همه دشمنان در اقصی نقاط عالم دست به دست هم داده‌اند تا اسلام ناب که پرچم آن در دست انقلاب اسلامی است را به نابودی بکشانند بنابراین راهبرد علمی و معنوی حوزه باید بر مقابله با توطئه دشمنان استوار باشد.
معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) تاکید کرد: همان طور که در روایات بیان شده که علم از قم در اقصی نقاط عالم آشکار خواهد شد؛ حوزه علمیه قم موظف است تا با زبان روز و به تعبیر قرآن کریم با لسان قوم به تبلیغ دین و بین‌المللی کردن آن بپردازد.
وی با بیان اینکه لسان قوم فقط بحث بلد بودن زبان نیست، تصریح کرد: لسان قوم یعنی اینکه مطالب را با زبانی که برای یک فرد در مذهب و دین دیگر قابل فهم و متناسب با شرایط فرهنگی و فکری او هست بیان کنیم و به نظر من اولویت نخست حوزه همین مسئله است.
ایمانی با تاکید بر بازنویسی روایات و محتوای آیات متناسب با زبان امروزی عنوان کرد: ترجمه مفاهیم دینی به زبان‌های مختلف، استفاده از زبان هنر و فیلم و ... و فضای مجازی از جمله راه‌کارهای حوزه برای تبلیغ دین در دوره امروز است.
استفاده از شعر و تمثیل برای اقناع مخاطب
این محقق و استاد حوزه گفت: به عنوان نمونه من با یک فردی که مذهب شیعه را قبول نداشت، برخوردی داشتم و او به اینکه ما در دو دیوار بقاع متبرکه و مراقد ائمه(ع) را می‌بوسیم و طلب حاجت می‌کنیم معترض بود؛ من از زبان شعر و داستان و تمثیل برای اقناع او استفاده کردم و مثال لیلی و مجنون را برای او آوردم.
وی ادامه داد: وقتی این اشعار را «امر علی الدیار دیار لیلی/ اقبل ذالجدار و ذالجدارا/ و ما حب الدیار شقفنی قلبی/ولکن حب من سکن الدیارا» که مجنون برای لیلی سروده بود، شنید خود را بر زمین انداخت و در و دیوار مسجدالنبی(ص) و قبر پیامبر(ص) را بوسه می‌زد.
معاون فرهنگی مجمع جهانی اهل‌بیت(ع) با بیان اینکه اثرگذاری این نوع برخوردها ممکن است از خواندن روایت برای برخی افراد بیشتر باشد، گفت: بنابراین باید محتوای روایات و آیات را گزینش کرده و آن را به زبان قوم به مردم دنیا برسانیم.
ابلاغ محاسن کلام اهل بیت(ع)
این استاد حوزه علمیه با اشاره به روایت امام رضا(ع) که فرمودند اگر مردم محاسن کلام ما را بدانند از آن تبعیت خواهند کرد، اظهار کرد: در روایت دیگری بیان شده است که «فَرُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ إِلَى مَنْ هُوَ أَفْقَهُ، وَ رُبَّ حَامِلِ فِقْهٍ إِلَى غَيْرِ فَقِيهٍ»بنابراین وظیفه ما تبیین محاسن کلام اهل بیت(ع) با زبان قابل فهم برای مردم دنیاست.
ایمانی با اشاره به روایتی از امام باقر(ع) که توصیه بر همنشینی علمی با پرهیزگاران فرموده‌اند، تصریح کرد: مذاکره علمی به خصوص با افراد پرهیزگار و نشستن در جلسات علمی و از معارف اهل بیت(ع) سخن گفتن بسیار مهم و تاثیرگذار است و این تاثیرگذاری تا جایی است که در برخی روایات فضیلت برپایی جلسه علمی در شب قدر از عبادت در آن شب برتر دانسته شده است.
وی تاکید کرد: امام باقر(ع) اگر به باقرالعلوم(ع) مشهور شدند به علت همین تسلط علمی و تبحری بود که در تمامی شاخه‌های علوم داشتند.
