رسالت دین بدون ورود به سبک زندگی در آستانه تهدید است/ توقف مباحث سبک زندگی در سطح

به گزارش ایکنا سیدحسین شرف‌الدین، استاد موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی(ره) امروز دوم دی‌ماه در نشست علمی «سبک زندگی در تفسیر اجتماعی؛ روش استخراج، راهکار‌ها و موانع» در پژوهشکده فرهنگ و معارف قرآن گفت: سبک زندگی موضوعی جدید به لحاظ معرفت‌شناسی است و بعد از سخنرانی مقام معظم رهبری این موضوع با شدت بیشتر در دستور کار علمی محققان قرار گرفت، ولی هنوز هم این مباحث سطحی است.

وی با بیان اینکه در گام اول باید تلقی مشخصی از سبک زندگی داشته باشیم، زیرا سبک را بدون فرهنگ، جامعه و اقتضائات زمان و مکان و سلائق و مطالبات نمی‌توان فهمید، تصریح کرد: مباحث امروز ما خیلی فراتر از سطوح متن‌محور است و معتقدم باید به سمت آسیب‌شناسی سبک‌های موجود و طراحی سبک‌های بدیل برویم که نیازمند دانش‌های جدید و میان‌رشته‌ای است.

شرف‌الدین بیان کرد: تحقیقات ما معمولا تک‌رشته‌ای رشد کرده‌ و این تک رشته‌ای بودن  در حوزه شدت بیشتری دارد و اگر گفت‌وگو شکل نگیرد، مشکلات بیشتری خواهیم داشت، ضمن اینکه عالمان دینی باید از مطالب دانش‌های دیگر هم در این عرصه بهره ببرند.

وی با بیان اینکه انسان‌ها در طول زندگی خود الگوهایی دارند، اظهار کرد: امروز ما مواجهه آگاهانه با سبک‌های مختلف داریم و سبک گذشته را مطلوب نمی‌دانیم، بنابراین بحث مهندسی فرهنگ و نقش عالمان در آن برجسته است، زیرا اگر بهترین الگو هم مطرح شود، باید با ساخت اجتماعی مناسب باشد و مردم آن را بپذیرند و با روند کلی زندگی آنان تناسب داشته و جاذبه لازم در آن باشد، بنابراین سبک یک پا در واقعیت و یک پا در مباحث تئوریک دارد.

وی با بیان اینکه سبک زندگی اندیشه را از دانشگاه به میدان و عرصه زندگی اجتماعی انسان می‌آورد، افزود: سبک زندگی گرچه اصول ثابت و متغیری دارند که دائما اصول ثابت آن هم بازخوانی می‌شوند؛ سبک زندگی همه جهان انسان را پوشش می‌دهد و خاص عرصه یک رفتار آدمی نیست، بلکه پوشش و لباس و انتخاب دین و رشته تحصیلی و ... را هم شامل می‌شود، البته برخی دایره آن را ضیق‌تر گرفته‌اند.

شرف‌الدین با بیان اینکه انسان‌ها هرگونه زندگی کنند، سنت‌های الهی متناسب با آنان ساری و جاری می‌شود، اظهار کرد: دین در حوزه فلسفه زندگی سخن دارد و ما تا معنا و مفهوم و غایت زندگی را درست نفهمیم، نمی‌توانیم موضع درستی در سبک زندگی داشته باشیم.

وی ادامه داد: در تلقی ما اسلام موقعیت فرانهادی دارد و همه نهادها مانند خانواده و اقتصاد و ... در ذیل اسلام هستند، بنابراین دین لاجرم سبک زندگی را تغییر می‌دهد. همچنین دین در تربیت نفوس انسان‌ها هم ذائقه‌ساز است و حتی جنبه ناسوتی او را در بر می‌گیرد.

استاد موسسه امام خمینی بیان کرد: مواجهه یکپارچه با سبک زندگی جهانیان ناشدنی است، زیرا دچار پیچیدگی و پراکندگی است، بنابراین باید به انتظارات و اهداف مخاطب توجه داشته باشیم؛ جامعه، امروز بخواهیم و نخواهیم سبکینه است و ما که می‌خواهیم سبک بدهیم، باید الگو ارائه کنیم، لذا مثلا دعوت مردم به افزایش جمعیت بدون توجه به محدودیت ها و بدون ارائه الگو تاثیری نخواهد داشت.

وی با بیان اینکه نباید صرفا در سطوح معنایی و مفهومی در سبک زندگی باقی بمانیم تاکید کرد: اصول سبک زندگی از قرآن قابل استخراج است.

وی ادامه داد: سبک دو معنا دارد که یک معنا عمری به درازای حیات بشر دارد؛ یعنی فرهنگ در گذشته رویش طبیعی داشت و روند عادی زندگی بود و ادیان هم در این روند برخی موارد را امضاء و برخی موارد نادرست را اصلاح می‌کردند؛ در گذشته مردم از یک منبع فرهنگ می‌گرفتند لذا تا قبل از اینکه در فرهنگ دخالت شود سبک زندگی هم طبیعی بود، ولی امروز در فرهنگ دستکاری شده و هرروز شاهد ارائه سبک های زندگی مختلفی از سوی نقاط مختلف دنیا هستیم.

این محقق و استاد حوزه و دانشگاه تصریح کرد: فرهنگ در دو سه قرن اخیر از جریان عادی خارج و مورد دخل و تصرف قرار گرفته است، لذا سبک زندگی از سلائق شخصی متاثر شده است، ولی هیچ جامعه‌ای اجازه نمی‌دهد که فرد هر سلیقه را بر جامعه تحمیل کند.

وی تاکید کرد: هدف لایف استایل غربی ارائه چهره نمایشی و تمایز و پزدادن و خود را برتر و متفاوت نشان دادن است، ولی هدف در سبک زندگی اسلامی، ارائه الگوی درست در سبک زندگی است.

شرف‌الدین با بیان اینکه امروز حریم فرهنگی همه کشورها توسط موج های فرهنگی دچار چالش شده‌اند، تاکید کرد: ما اگر جهان‌بینی انسان‌ها و نظام ارزشی آنان را اصلاح کنیم، سبک آنان نیز اصلاح خواهد شد، ولی امروز در کشور شاهدیم که اقتصاد و سیاست و خانواده و ... هر کدام ساز خود را می‌زنند، زیرا جامعه در کلان خود تدبیر و مهندسی نمی‌شود و اگر  دین در سبک زندگی دخالت نکند، رسالتش تهدید خواهد شد، زیرا دین آمده تا رابطه انسان با خدا، با دیگران و با خود را اصلاح کند و دنیا و آخرت او را بسازد.

وی افزود: نباید توقع داشته باشیم که دین بیاید بگوید شما فلان لباس و آرایش را داشته باشید، بلکه ما وظیفه داریم الگوهای کلی را بدهیم که هویت‌بخش است.

شرف‌الدین با بیان اینکه تغییرات فرهنگی، تدریجی است، تصریح کرد: امروز حتی تیپ و شخصیت و جهان‌بینی طلاب هم آرام آرام عوض شده است و در  کل جامعه هم این طور است، به همین دلیل فقه باید انشاء قاعده و ترسیم جهان‌زیست مطلوب داشته باشد.

انتهای پیام