حوزه علمیه اتاق اندیشه‌ورز ایجاد کند/ امیرمؤمنان(ع) در میانه جنگ به شبهات پاسخ می‌داد

حجت‌الاسلام والمسلمین محسن مهاجرنیا، عضو هیئت علمی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی، در گفت‌وگو با ایکنا با تأکید بر پاسخگو بودن حوزه علمیه در مسائل مختلف گفت: اخیراً سیل انتقاداتی که ناشی از ناکارآمدی سیاسی، مدیریتی، اقتصادی و شرایط خاص تاریخی است به حوزه سر ریز می‌شود که منصفانه بودن آن‌ها جای بررسی جداگانه دارد.

وی افزود: واقعیت این است که در شرایط کنونی بخشی از مکتوبات در فضای مجازی و غیر آن در مورد حوزه نوشته می‌شود؛ باید این واقعیت را بپذیریم و پاسخگو نیز باشیم. باید بررسی کرد که روشنفکران و دانشگاهیان ما درباره حوزه چگونه فکر می‌کنند و می‌اندیشند؛ بسیاری از مسائل امروز به پای حوزه و نظام نوشته می‌شود، ولی باید ببینیم آیا این درست است یا خیر؟ حوزه نباید خودش را کنار بکشد. باید ببیند الان از 100 کتابی که در کشور در مورد همه مسائل سیاسی، اجتماعی و فرهنگی نوشته می‌شود حداقل ده مورد آن درباره حوزه به صورت مستقیم و غیرمستقیم هست؟

مهاجرنیا با بیان اینکه برخی خطاب به حوزه می‌گویند 40 سال حکومت کردید چرا بعد از این مدت هیچ نظریه و پشتیبانی برای اقتصاد اسلامی و بانکداری ندارید؟ تصریح کرد: با وجود این همه مشکلات و مباحث، حوزه نمی‌تواند بی‌توجه باشد و صرفاً هم نمی‌توانیم همه مسائل را به شرق و غرب و توطئه آنان نسبت دهیم و حتی اگر توطئه هم باشد واقعیت دارد و باید با آن به صورت واقعی رفتار کنیم.

استاد حوزه علمیه اظهار کرد: تا دیروز حریم طلاب، روحانیت و وضعیت خانواده طلاب خصوصی بود؛ یعنی کسی نمی‌دانست که یک طلبه و روحانی چگونه زندگی می‌کند. اگر فقیر یا غنی بودند کسی در زندگی آنان سرک نمی‌کشید، ولی امروز حریم روحانیت به فضای مجازی و حقیقی کشیده شده است؛ برخی معتقدند که باید با این پدیده برخورد کنیم در حالی که محدود کردن و اعلام خط قرمزها دردی را دوا نخواهد کرد، زیرا بحث اندیشه را باید با اندیشه جواب داد.

حوزه جایگاه تولید اندیشه است

رئیس سابق دبیرخانه شورای عالی حوزه تصریح کرد: به مسئولان حوزه پیشنهاد دادم که مانند مؤسسه تنظیم و نشر آثار امام(ره) مرکزی ایجاد شود تا هر اثری مثلاً در مورد امام(ره) چاپ می‌شود مورد تأیید این مؤسسه قرار گیرد، آیا حوزه هم می‌توانست این کار را بکند؟ البته بنده بعداً از این پیشنهاد نظرم برگشت، زیرا حوزه جایگاه تولید اندیشه و تفکر است و ما مجهز به این دستگاه تولید اندیشه و فکر هستیم؛ لذا باید اشکالات اندیشه‌ای و شبهات را هم با همین راه نشان دهیم وگرنه با مشت، چماق، خط قرمز و منع امکان این کار وجود ندارد.

مهاجرنیا با بیان اینکه حوزه اتاق اندیشه‌ورز و اتاق فکر لازم دارد، تصریح کرد: این اتاق فکر باید در برابر نقدهایی که به حوزه می‌شود پاسخ متقن و عالمانه بدهد؛ مثلاً می‌گویند آموزش یا پژوهش یا تبلیغ در حوزه ضعیف و غیرمفید است، بلافاصله جواب این نقدها را بدهند و اگر اشکالی وارد است بپذیریم و در صدد اصلاح برائیم. اگر اشکال وارد نیست آمار و ارقام  بدهیم و روشنگری کنیم زیرا مردم وقتی این آمار و ارقام را ببینند می‌پذیرند، ولی اینکه ما آن را در هاله‌ای از ابهام بگذاریم و بعد هم مدعی باشیم که این بخش ما سالم است و هیچ عیبی ندارد و اطلاعات هم ندهیم راه درست نیست. حوزه باید در میدان و پا به رکاب باشد و کسی که در میدان است و پا به رکاب همان موقع جواب می‌دهد و حواله به بعد نمی‌کند.

مهاجرنیا تصریح کرد: در روایات داریم در وسط میدان جنگ که امام علی(ع) در حال شمشیر زدن است فردی سؤالی می‌پرسد و وقتی بقیه اعتراض کردند امام مانع آن شدند؛ منظور اینکه باید پا به رکاب باشیم زیرا کار ما تولید اندیشه دینی و حفاظت از دین و تبیین آن است. باید به هر شبهه‌ای همان طور که مطرح شده بلکه به احسن وجه پاسخ دهیم تا جامعه پذیرای آن باشد.

وی با بیان اینکه در دنیای باز فکری کنونی ما هم باید با مبانی خودمان برخورد کنیم تصریح کرد: امروز بحث بودجه حوزه علمیه داغ و به شبهه تبدیل شده است؛ لیست نهادهای فرهنگی را منتشر می‌کنند و می‌گویند ببینید چقدر بودجه دارند؛ البته سنخ این کار زشت است، زیرا بسیاری از نهادهای فرهنگی هم مانند ارشاد و سازمان تبلیغات و... دولتی هستند و برخی هم نهادهای عمومی و غیردولتی هستند که واقعاً خدمت‌دهی فرهنگی به کشور دارند و به تربیت نیروهای متخصص در حوزه‌های علوم اسلامی و انسانی می‌پردازند؛ مثلاً کسی که دانشگاه ایجاد کرده کار آموزشی و فرهنگی و نیروی متخصص هم تربیت می‌کند. لذا نیازمند بودجه است و دولت باید حمایت کند.

انتهای پیام