تقلیل‌گرایی یکی از شگردهای سینمای غرب در مواجهه با مفاهیم دینی است

به گزارش ایکنا حجت‌الاسلام والمسلمین سعید ارجمندفر، عضو گروه علمی تربیتی تبلیغ و ارتباطات مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی شامگاه 30 فروردین‌ماه در نشست علمی «بازنمایی مفاهیم قرآنی در سینمای غرب» که در سالن علامه طباطبایی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، بیان کرد: این موضوع عام و باز است و عملا اگر بخواهیم تمام مفاهیم قران را در سینمای غرب مورد برسی قرار دهیم فرصت زیادی لازم است.
وی افزود: مهم ترین عاملی که علت کثرت مفاهیم قرآنی در سینمای غرب است نگاه دینی سینمای غرب است و غلبه این نگاه باعث شده که بسیاری از مفاهیم مشترک ادیان الهی در سینمای غرب مورد بررسی قرار بگیرد.
ارجمندفر با بیان اینکه این توجه و بررسی به این معنا نیست که لزوما این فیلم‌ها در مقام تثبیت و تعریف از مفاهیم قرآنی بوده باشند اظهار کرد: سینمای غرب یک نگاه ویژه‌ به دین دارد؛ سینمای غرب با محور قرار دادن یک دین خاص توجه ویژه به مقوله‌ها و مفاهیم و المان‌های آن دین دارد. گاهی از مقوله دین در سینما استفاده می‌کنند و گاهی برای اینکه به هدف خود برسند نقد دین را انجام می‌دهند.
وی افزود: به عنوان مثال در فیلم «برای انتقام» بانویی وارد جریانی شده و به رئیس یک شبکه تی وی پناهنده ولی بعد متوجه می شود که این رئیس جزو همان گروهی است که از آن‌ها فرار کرده است اما این رئیس او را در اتاقی مخفی می برد که قرآن در قفسه‌های آن قرار دارد، در پایان فیلم فردی که در منزل او قران نگه داشته بود کشته شد.
ارجمندفر با بیان اینکه در این فیلم‌ها هم مفاهیم و تصاویر دینی به تصویر کشیده شده ولی در راستای تخریب است افزود: از بعد مثبت هم در بخش اندکی از سینمای غرب که در یک بستر دینی و فرهنگی خاص شکل گرفته مشاهده می کنیم که بسیاری از المان‌های دینی از جمله مفهوم نبوت در آن وجود دارد.
وی ادامه داد: یکی از مواردی که در سینمای غرب به طور جدی به آن پرداخته شده تاریخ مقدس است که جزئی از سینمای دینی به شمار می‌رود و بسیاری از این مفاهیم را مورد بررسی قرار می‌دهد و لزوما نگاه سینمای غرب همیشه نسبت به معارف دینی منفی نیست بلکه سینمای پاک هم داریم.
ارجمندفر با اشاره به اینکه تقلیل‌گرایی در تمام معارف دینی را در این سینما مشاهده می‌کنیم و اساسا سینما مقوله تقلیل‌گرایی را اصل برای خود قرار داده است، گفت: سینما به عنوان یک ابزار مادی فعالیت می‌کند و زمانی که می‌خواهد دست به معانی عالی مثل خدا بزند چاره ای جز تقلیل‌گرایی ندارد، پس امکان چنین چیزی در سینما وجود دارد.

این محقق بیان کرد: از طرفی الهیات مسیحی و یهودی با انحرافاتی که در آن اتفاق افتاده انبیاء را در مقام عصمت معرفی نمی‌کند و در حد انسان تنزل می‌دهد و حتی بعضا برای تبلیغ یک جنس از خداوند تلاش می‌کنند و او را به تصویر می‌کشند.
ارجمندفر با بیان اینکه در زمینه تاریخ مقدس فیلم‌های متعددی داریم و نگاه جدید سینمای غرب به این تاریخ، بازنویسی آزاد از تاریخ مقدس است تصریح کرد: مثلا در سوره طه از آیه 9 به بعد داستان مواجهه حضرت موسی در کوه طور به نمایش کشیده می‌شود. به حضرت موسی خطاب می‌شود من پروردگار تو هستم و حضرت در این مواجهه خشوع دارد. این حالت خشوع در سینما به تسلیم اجباری تقلیل شده است و انسان در این تسلیم هیچ کاری از دستش برنمی‌آید.

وی اضافه کرد: براساس آنچه ما به آن باور داریم وقتی حضرت موسی در مواجهه با خداست از شدت شوق این فرصت را نمی‌خواهد از دست بدهد و این مقوله در یهودیت نیز هست اما در یک فیلمی ایشان را در حد چوپان نزول داده است و به جای عصا، شمشیر به دست او دادند.

عضو هیئت علمی مجتمع آموزش عالی بنت‌الهدی تصریح کرد: در این فیلم اقتدار خداوند را با یک نماد بسیار کوچک یعنی کودک نشان می دهد؛ استفاده کارگردان از کودک برای به تصویر کشیدن خداوند این است که دین مربوط به دوران کودکی است و حضرت موسی در این فیلم به جای جنگ با فرعون عملا با خدا خواهد جنگید؛ ضمن اینکه کارگردان این فیلم، مسیحی است و چهره این کودک دقیقا مطابق با چهره حضرت عیسی(ع) در بغل مادرش تصویر شده است.

یادآور می شود این نشست علمی در ادامه سلسله نشست‌های علمی نخستین نمایشگاه دستاوردهای قرآنی دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد؛ این نمایشگاه از 28 اردیبهشت ماه فعالیت خود را آغاز کرده و تا 4 خردادماه هر رزو از سات ده تا 13 و 22 تا یک بامداد پذیرای علاقه مندان و خانواده‌ها و کودکان و نوجوانان است.

انتهای پیام 

انتهای پیام