تحلیل تحولات فرهنگی و تاریخی ایران بدون رجوع به عاشورا ممکن نیست
گروه جامعه ــ معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی در افتتاحیه همایش اربعین گفت: عاشورا تأثیرات مهمی بر فرهنگ ایران بر جای گذاشته است، به طوری که تحلیل تحولات فرهنگی و تاریخی در ایران بدون رجوع به فرهنگ عاشورا ممکن نیست.
به گزارش ایکنا؛ سومین همایش بین‌المللی اربعین صبح امروز دوشنبه، هشتم مهرماه، در دانشگاه علامه طباطبایی با حضور و سخنرانی جمعی از مسئولان داخلی و خارجی آغاز به کار کرد.در آغاز این مراسم وحید شالچی، معاون فرهنگی و اجتماعی دانشگاه علامه طباطبایی، بیان کرد: این همایش سومین رخداد با موضوع اربعین است. با توجه به اینکه عاشورا، فرهنگ حسینی و اربعین در فرهنگ ما نقش زیادی دارد، باید گفت که تحلیل تحولات فرهنگی تاریخی در ایران بدون رجوع به فرهنگ عاشورا ممکن نیست. عاشورا تأثیرات مهمی بر فرهنگ ایران گذاشته و خوشبختانه پس از سقوط صدام، اربعین که از گذشته در فرهنگ شیعی وجود داشت، احیا شد.
وی افزود: پدیده اربعین از تمامی ابعاد باید بررسی شود. دانشمندان مختلفی از ایران و دنیا اربعین را به عنوان حوزه زنده پژوهشی دنبال می‌کنند و دانشگاه علامه نیز اهتمام زیادی برای این موضوع دارد.
شالچی ادامه داد: تعداد ۱۸۰ مقاله و چکیده مقاله به دبیرخانه همایش واصل شد که پس از داوری، مجموعاً ۱۳۵ مقاله مورد پذیرش قرار گرفت که امروز به دلیل محدودیت زمانی تنها برای ۳۵ مقاله فرصت ارائه وجود دارد. در انتهای همایش مقالات به زبان‌های فارسی، عربی و انگلیسی منتشر می‌شود و در اختیار اربعین‌پژوهان قرار می‌گیرد.
وی گفت: ممکن است در حوزه اربعین پژوهی، برخی مؤسسات خارجی سوءگیری‌هایی داشته باشند، اما مهم این است که از درون زیست جهان تشیع فعالیت‌های شایسته‌ای در این زمینه انجام شود.
وی با تأکید بر اینکه تا زمانی که حج و نماز برپاست، نهضت حسینی وجود دارد و ادامه خواهد داشت، گفت: در بررسی و تحلیل فرهنگ اربعین لازم است آن را به چند بخش تقسیم کنیم، نخست بعد فکری و اندیشه‌ای زیارت اربعین است که موجب رسیدن افکار و اندیشه‌های مختلف است، بعد دیگر توسل و ارتباط شناختی است به این معنا که زیارت اربعین می‌تواند موجب قرار گرفتن فرهنگ‌های شرق و غرب در کنار هم باشد و فرهنگ اسلامی هم مبتنی بر این تفکر است.
وی ابراز کرد: طاغوتیان در گذر زمان مانع گرامیداشت فرهنگ عاشورا و برپایی این رویداد می‌شدند، در دوره عباسی یا در دوره کمونیست‌ها یا در دوره رژیم بعث. صدام از راهپیمایی اربعین دچار وحشت شده بود و طی سی و چند سال مانع برپایی این مراسم بود.
عضو مجلس اعلای اسلامی شیعیان لبنان در پایان با بیان اینکه اندیشمندان ارزش معنوی اربعین را می‌دانند، گفت: جا دارد نام ببرم از بنیانگذار جمهوری اسلامی حضرت امام خمینی(ره) که آن جمله تاریخی را فرمودند که این محرم و صفر است که اسلام را زنده نگه داشته است.
امام حسین(ع)؛ محور و زمینه‌ساز تمدن اسلامی
در ادامه مراسم افتتاحیه حجت‌الاسلام احمدی، رئیس کمیته فرهنگی اربعین، نیز در سخنانی اظهار کرد: فراتر از بحث قوم‌گرایی و دیگر مسائل، اربعین موضوعی فرادینی است. شعاری هم که برای رویداد بزرگ اربعین امسال انتخاب شده و شعار الحسین یجمعنا، بر پایه توحید و تأکید بر تأسیس جامعه‌ای است که در انتظار بشریت بوده و در این جامعه جدید حسین(ع) محور و زمینه‌ساز تمدن اسلامی است.
وی ادامه داد: گزارش‌هایی که در سال‌های گذشته از سوی ستاد اربعین و با کمک سایر کمیته‌های همکار در این رویداد خدمت مقام معظم رهبری ارائه شد، عمده آنها با نگاه‌های آسیب‌شناسانه بود، اما ایشان بر ظرفیت‌های اربعین و استفاده از گروه‌های دانشگاهی و اساتید برای استفاده از ظرفیت‌ها تأکید داشتند. ظرفیت‌های زیادی وجود دارد که نیازمند حضور و فعالیت نخبگان در این زمینه است.
رئیس کمیته فرهنگی اربعین در ادامه با اشاره به بحث مدیریت در رویداد عظیم اربعین، گفت: میلیون‌ها نفر در پیاده‌روی اربعین شرکت می‌کنند که از این میان امسال بیش از سه میلیون نفر از ایران در اربعین شرکت خواهند کرد. در این رویداد میزبانان بدون آنکه از رنگ، نژاد و مذهب کسی بپرسند، به زائران خدمات ارائه می‌دهند. این اتفاق موجب عصبانیت دشمنان اسلام بوده و باعث شده آنها هم بیکار ننشینند.
ضرورت صیانت محققان و نخبگان دانشگاهی از اربعین
وی گفت: به همین منظور، مطلوب است که محققان و نخبگان دانشگاهی در زمینه آسیب‌هایی که ممکن است موجب صدمه به اربعین شود، از جنبه‌های فکری و علمی به صیانت از این حرکت بپردازند و در این زمینه فعالیت کنند.
