محمدعلی میرزایی:
حوزه با کمبود ادبیات تبلیغ جهانی مواجه است/ چالش جدی فراروی تمدن اسلامی
گروه حوزه‌های علمیه ــ استاد جامعه المصطفی(ص) با بیان اینکه مشکل امروز ما عدم ارائه مدل عملی نظام‌های خانواده، اقتصاد، فرهنگ و ... به دنیاست، گفت: حوزه با کمبود ادبیات در سطح تبلیغ جهانی و تمدنی مواجه است.
به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدعلی میرزایی، امروز پنج‌شنبه، 21 آذرماه، در کرسی آزاداندیشی «نقش تبلیغ در ایجاد تمدن نوین اسلامی»، که در دفتر تبلیغات اسلامی حوزه علمیه قم برگزار شد، با بیان اینکه برخی وحدت را صرفاً زندگی مسالمت‌آمیز در کنار یکدیگر تفسیر می‌کنند، گفت: مسلمین کتاب مشترکی به نام قرآن دارند؛ مفسران شیعه هم فراوان از اقوال اهل سنت در تفسیرشان استفاده کرده‌اند. لذا هدف زندگی مسالمت‌آمیز در بحث وحدت، هدف اندکی است و می‌توانیم لایه‌ای از فقه مشترک داشته باشیم.
وی افزود: 80 درصد نماز همه مسلمانان یکسان است؛ عبادات دیگر هم تا حدود زیادی مشترک هستند و وقتی همه به یک کتاب و عبادات و خدا و پیامبر معتقدیم باید وحدت زیادی بیش از همزیستی معمولی داشته باشیم.
همزیستی هدف غایی وحدت نیست
میرزایی اظهار کرد: برخی هدف اصلی از وحدت را همزیستی می‌دانند که بنده معتقد نیستم که همزیستی مسالمت‌آمیز هدف غایی وحدت است؛ باید با مسلمین، تعاملی و تکاملی به وحدت برسیم و سطح وحدت با مسلمین همانند وحدت با کفار و غرب و اروپا نباشد. آیت‌الله بروجردی در تقریب موفق بودند ولی بعید است نگاه تمدنی داشتند ولی امام خمینی(ره) نگاه تمدنی داشتند که با بحث درست کردن تقریب مذاهب و برگزاری چند همایش و میزگرد متفاوت است. البته این به معنای تنقیص در کار آیت الله بروجردی نیست.
میرزایی با بیان اینکه وحدت و همزیستی در هر سطحی مطلوب است، گفت: امام وقتی وحدت تمدنی را هدف قرار می‌دهد ارکان و مؤلفه‌های آن متفاوت از وحدت صرفاً تقریبی است، یعنی اتحاد جهان اسلام و نزدیکی مدارس دینی را دنبال می‌کنند.
تبلیغ؛ ضروری‌ترین کار در حوزه
استاد جامعه المصطفی العالمیه(ص) با بیان اینکه اولین ضرورت جهان اسلام در دوره کنونی تربیت مبلغ است، تصریح کرد: امروز در جهان، سخنگو و مبلغ اسلام به زبان‌های دنیا کم داریم، در داخل کشور مبلغان زیادی داریم گرچه آنطور که باید و شاید همت به سمت تبلیغ نبوده است؛ ما با فقر و نقص در ادبیات تبلیغ جهانی مواجهیم؛ کانال‌های تلویزیونی به عربی و انگلیسی و.. داریم ولی 99 درصد آن‌ها خطوط انقلاب و وحدت و تمدن اسلامی نیست؛ مثلاً شبکه‌های «فدک»، «اهل البیت» هشت شبکه «الانوار» که همه آن‌ها مربوط به یک خط خاص شیعه است و با انقلاب زاویه و یا دشمنی دارد. اگر می‌خواهیم تبلیغ رویکرد تمدنی داشته باشد باید از جوانان مبلغ زبان‌دان و توانمند استفاده کنیم؛ تبلیغ تمدنی بدون فهم تمدنی اصلاً ممکن نیست؛ اینطور نیست که ما همانطور که در یک شهر داخل ایران تبلیغ می‌کنیم در سطح بین‌الملل هم بتوانیم تبلیغ کنیم.
عضو هیئت علمی گروه قرآن وحدیث جامعه المصطفی(ص) اضافه کرد: منطق ساختن جامعه از لحاظ معنوی با فرد تفاوت دارد لذا هر قدر مصلی مقام سیاسی و اجتماعی بالاتری داشته باشد باید صلاة او هم از سطح بالاتری برخوردار باشد بنابراین در عبادات هم سطح فهم اجتماعی متفاوت است.
وی با بیان اینکه برخی دوره کنونی را عصر تحیر می‌دانند، اظهار کرد: اگر با نگاه سنتی بنگریم این امر درست است ولی اگر عبادات از جمله نماز جمعه را با هدف اجتماعی و تمدنی بنگریم بحث تحیر از میان خواهد رفت؛ با این نگاه حرمت نماز جمعه که در دیدگاه برخی مراجع وجود دارد سرسوزنی جایگاه ندارد و در شیعه هم در ذیل مفهوم امامت تعریف می‌شود.
اجتهاد مشکل جهان اسلام نیست
میرزایی با ذکر اینکه مشکل جهان اسلام غالباً استنباط و اجتهاد نیست بلکه مشکل تبلیغ است، تصریح کرد: گروه‌های غربی مسیحی و ... که به ایران می‌آیند هنوز درک درستی از اسلام ندارند و همه مسلمین را برابر با داعش می‌دانند؛ شبهه طرح کرده و می‌گویند مهمترین گروه سیاسی اسلامی، اخوان المسلمین بود که امروز برای شیعه قابل تحمل نیست و خود مسلمین در کشورهای مختلف اسلامی به جان هم افتاده‌اند که ما باید به این مسائل پاسخ دهیم.
این پژوهشگر قرآنی با رویکرد تمدنی بیان کرد: برخی متفکران اسلامی از جمله ابن خلدون تفکر سکولاری به دولت و حکومت دارند که ما آن را قبول نداریم به همین دلیل در تبیین قیام امام حسین(ع)، آن را شکستن هیبت دولت اسلامی(اموی) می‌داند که داعشی‌های امروزی هم از این نظریه برای توجیه کارهایشان استفاده می‌کنند. باید داده‌های عملی در عرصه تبلیغ تمدنی داشته باشیم لذا هم به منظر فهم و هم بیان نیاز داریم؛ اکنون حرف از ساختن نظامات اجتماعی از قرآن زیاد است؛ به طور مثال در عرصه اقتصادی ما چه نظام عملی قرار است به دنیا نشان دهیم؟ به تعبیر شهید صدر بانک غیرربوی تنها بانکی نیست که ربا در آن نباشد بلکه باید کارآمدی هم داشته باشد.
مجتهد اقتصادی نداریم
وی با پرداختن به اینکه مباحث بانکداری و اقتصادی در حوزه خیلی فقیر است و دو سه نفر بیشتر کارشناس اقتصادی نداریم و در واقع مجتهد در حوزه اقتصاد نداریم، اظهار کرد: در حوزه موضوعی به نام «اجتهاد نظام‌ساز و تمدن‌ساز» نداریم حتی در بحث خانواده که اجتماعی‌ترین موضوع است اخیراً دو سه نفر در حوزه بحث می‌کنند و منابع غنی فقاهتی تمدن‌محور و سازنده در این عرصه نوشته نشده است. ما نباید صرفاً فقه احکامی داشته باشیم بلکه باید فقه نظری و نظریه‌پردازانه هم داشته باشیم تا اسلام در سطح جهانی معرفی شود. صداوسیما روزانه علیه سکولاریسم سخن می‌گوید ولی چند نفر در کارآمدی دین در عمل و ابطال سکولاریسم با کارآمدی عمل اسلامی مبادرت می‌کنند؟ باید گفت این میزان بسیار کم است.
میرزایی تصریح کرد: علی فیاض از اندیشمندان لبنانی معتقد بود که از خوبی‌های بیداری اسلامی این است که رهبر ندارد؛ بنده به او گفتم شما چرا نظریه امامت را به عنوان قیادت مسلمین طرح نمی‌کنید؟ ما در علم کلام ضرورت امام را اثبات می‌کنیم که اگر معصوم بود فبها و اگر نبود در سطح پایین‌تر بنابراین شما نباید مهر تأیید بر این کار بزنید که خوبی بیداری اسلامی نداشتن رهبر است.
وی با بیان اینکه امام حکومت اسلامی را از اوجب واجبات می‌داند افزود: علی فیاض معتقد بود که منطقه محل برخورد دو نگاه ترکی و ایرانی است که ترکیه رویکرد سکولاریسم در نظام‌سازی دارد و ایرانی‌ها هم نظام‌سازی ندارند که بنده حرف او را رد کردم و گفتم ما به صورت نظری معتقدیم که اسلام، حکومت دارد و نمونه عملی آن را هم ایجاد کرده‌ایم. ادبیات عرضه اسلام و شیعه با رویکرد تمدنی واقعاً در دوره معاصر با رعایت اقتضائاتش لازم است؛ لذا باید کارآمدی علم کلام را در عمل هم به جهان نشان دهیم.
میرزایی با اشاره به اینکه باید نظام خانواده اسلامی را در عمل به دنیا نشان دهیم، افزود: اگر آمار طلاق، بزه و .. در یک جامعه اسلامی بالاتر از کشورهای غیراسلامی بود چالش جدی و مهم ما خواهد بود که باید برای آن چاره‌اندیشی شود زیرا سکولاریسم به واقعیت کار دارد؛ سکولاریسم اصلا بحث دین برایش اعم از مسیحی و اسلام مطرح نیست؛ ما باید با نمونه عملی به مقابله با سکولاریسم برویم. آن‌ها به قدرت تمدن‌سازی و دولت‌سازی کار دارند و مدعی هستند که شما در طول هزار و چهارصد سال نتوانسته‌اید دولت اسلامی کارآمد عادل را نشان دهید.
مبلغ تمدنی تربیت کنیم
وی در پایان اضافه کرد: امروز در کشور مبلغ به اندازه کافی نداریم و باید مبلغ تمدنی با پشتوانه آثار علمی و خوانش تمدنی تربیت کنیم؛ زبان گرچه مهم است ولی فهم تمدنی از آن مهم‌تر است و بیان اهداف شریعت باید مطرح شود. گفت‌وگو در اطراف جهان اسلام به صورت تمدنی برای خروج از ظلمت کنونی به نور در وضع کنونی نداریم؛ البته ماهاتیرمحمد در حال ایجاد ائتلافی با حضور برخی کشورهای اسلامی است و ایران هم حضور تشریفاتی دارد ولی واقعیت تلخ این است که اکنون موج اسلام گریزی(اسلام سیاسی عینی) در میان جوانان کشورهای مختلف وجود دارد.
انتهای پیام 
