اقدامات عمومی و تخصصی دانشگاه‌ها برای مقابله با کرونا

به گزارش ایکنا، به نقل از اداره‌کل روابط عمومی وزارت علوم، تحقیقات و فناوری؛ منصور غلامی، وزیر علوم در بخشنامه‌ای به رؤسای دانشگاه‌ها با تأکید بر اقدامات عمومی و تخصصی به تشریح هر یک از فعالیت‌ها و اقدامات لازم در خصوص پیشگیری و مقابله با ویروس کرونا پرداخته است. متن این نامه به شرح زیر است:

رؤسای دانشگاه‌ها و مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی و فناوری
به این وسیله از اقدامات انجام‌شده به دست خانواده بزرگ آموزش عالی در مواجهه با مشکلات حاصل از شیوع بیماری کووید ۱۹ که با حفاظت از سلامت دانشجویان، استادان و کارکنان از طریق تمهیدات اتخاذشده به منظور بهره‌گیری از آموزش‌های الکترونیک و نیز آگاه‌سازی، اطلاع‌رسانی و ترویج دانش و مهارت‌های پیشگیری از شیوع ویروس آغاز شد تشکر و قدردانی می‌کنم.

بدیهی است با توجه به مسئولیت وزارت علوم، تحقیقات و فناوری در «کارگروه علم و فناوری» و نیز در شرایطی که این بیماری تمامی عرصه‌های زندگی اجتماعی مردم را تحت تأثیر قرار داده است، مواجهه و کاهش هزینه‌ها و پیامد‌های آن عزم ملّی و تلاش مضاعفی را می‌طلبد و لازم است تمامی رؤسا و همکاران با ورود عالمانه و مؤثر در این عرصه‌ها اقدامات زیر را به اجرا درآورند:

الف) اقدامات عمومی
۱- تقویت اعتمادسازی نسبت به نهاد‌های متخصص و دست‌اندرکار موضوع.

۲- ترویج گفتمان همدلی و همبستگی ملی.

 

۳- برجسته‌سازی مسئولیت‌پذیری کنشگران این عرصه، تقویت روحیه ازخودگذشتگی، فداکاری و نوع‌دوستی.

۴- کمک به بالا بردن ایمنی، ذهنی و روانی و اجتماعی جامعه و پرهیز از ایجاد گسترش ناامنی و هراس فردی و جمعی.

۵- کمک به اثربخشی نظام ارتباطی جامعه از جمله صدا و سیما، مطبوعات و رسانه‌های محلی و تخصصی، حرفه‌ای و شبکه‌های معتبر اجتماعی در استان‌ها، به منظور آموزش همگانی و سبک زندگی مناسب با شرایط بحران.

۶- برقراری کانال ارتباطی با استادان، دانشجویان و کارکنان به منظور تقویت فرایند آگاه‌سازی و فعال کردن آن‌ها در حوزه پیشگیری از انتقال بیماری در خانواده‌ها و فضا‌های عمومی.

۷- دعوت از دانشجویان برای پیوستن به پویش اجتماعی مقابله با بیماری کووید -۱۹ (دانشجویان می‌توانند با مراجعه به لینک http://itmfd.behdasht.gov.ir/page/corona نسبت به ثبت‌نام در این پویش ملّی اقدام کنند).
۸- تسهیل شرکت استادان و دانشجویان در پیوستن به پویش‌ها و فعالیت‌های خیرخواهانه.
۹- فعال بودن دانشگاه در تمامی عرصه‌ها به غیر از حوزه آموزش حضوری و پرهیز از هرگونه تصمیم‌گیری خارج از ضوابط و چارچوب‌های ملّی برای فعالیت‌های دانشگاه.

ب) اقدامات تخصصی
۱- تشکیل ستاد آگاه‌سازی، همکاری و پیشگیری از شیوع بیماری کووید -۱۹ با همکاری دانشگاه علوم پزشکی در دانشگاه معین استان‌ها.

۲- ارتباط مستقیم با دانشگاه‌های علوم پزشکی در استان به منظور کمک به رفع نیاز‌های پژوهشی و عملیاتی آنها. در این خصوص لازم است رئیس دانشگاه یا نماینده تام‌الاختیار وی در ستاد کرونای استان و کمیته‌های تخصصی حضور دائمی داشته باشند تا بتوانند موارد را با مدیریت دانشگاه و اعضای هیئت علمی هماهنگ کنند.

۳- استمرار فعالیت‌های آموزشی غیرحضوری.

۴- با توجه به توانمندی‌های موجود در حوزه‌های علوم پایه و زیست فناوری در دانشگاه‌ها، به‌ویژه در دانشکده‌های علوم پایه، کشاورزی و دامپزشکی و ضرورت همکاری آن‌ها با وزارت بهداشت در تهیه کیت‌های تشخیصی و بررسی نمونه‌ها و سایر عملیات پشتیبانی مقرر شد تا پژوهشگاه ملّی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری مسئولیت هماهنگی‌های لازم را به عهده داشته باشد.
از این رو، لازم است که معاونان محترم پژوهشی مؤسسات با هماهنگی پژوهشگاه ملی مهندسی ژنتیک و زیست فناوری نسبت به تأمین نیاز‌های زیر به دست همکاران متخصص اقدام کنند:

۱-۴- ساخت واکسن‌های متنوع بر اساس روش‌های نوین.
۲-۴- تولید دارو‌های مؤثر جهت پیشگیری و درمان ویروس کووید -۱۹.
۳-۴- تولید کیت‌های تشخیصی و مواد اولیه مورد نیاز آن‌ها.
۴-۴- انجام مطالعات ژنومی سویه‌های کووید -۱۹ شایع در ایران.
۵-۴- انجام مطالعات مربوط به تأثیر فاکتور‌های مهارکننده ویروس و تقویت‌کننده سیستم ایمنی برای مقابله با ویروس.
۶-۴- مطالعه اثرات درمانی گیاهان دارویی و مواد مؤثر آن‌ها.
۷-۴- مطالعات همه‌گیری‌شناختی (اپیدمیولوژیک) گسترش و مهار ویروس در جمعیت ایران و جهان.
۸-۴- تولید مواد ضدعفونی‌کننده مؤثر و روش‌های نوین ضدعفونی کردن.

۵- حمایت از واحد‌های فناور مستقر در مراکز رشد دانشگاهی و پارک‌های علم و فناوری که در زمینه تولید محصول یا خدمت مورد استفاده با هدف کاهش بار خسارت ویروس کویید-۱۹ فعالیت می‌کنند. در این ارتباط لازم می‌دانم از پارک‌های علم و فناوری که حسب گزارش‌های دریافتی بیش از ۶۰ واحد فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان خود را جهت تولید دستکش، ماسک و مواد ضدعفونی پشتیبانی و فعال کرده‌اند، تشکر کنم.

۶- از تمامی پارک‌های علم و فناوری و مراکز رشد دانشگاهی دانشگاه‌ها و مؤسسات پژوهشی و همچنین، آزمایشگاه‌های تخصصی که دارای امکانات و تجهیزات لازم برای تولید در هر سطح و مقیاسی هستند انتظار می‌رود که تولید اقلام مورد نیاز را با پشتیبانی مؤسسه در دستور کار خود قرار دهند.

۷- لازم است که معاونان فرهنگی و دانشجویی مؤسسات نسبت به فعال‌سازی هسته‌های فکری در قالب شبکه‌های جامعه و دانشگاه یا اتاق فکر به شرح زیر اقدام کنند:

۷-۱- هسته اجتماعی-اقتصادی با حضور استادان رشته‌های جامعه‌شناسی، اقتصاد، مدیریت، علوم سیاسی و… با هدف تحلیل پیامد‌های اقتصادی و اجتماعی راهکار‌های کاهش هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی حاصل از معضل کرونا.
۷-۲- تشکیل هسته مشاوره اجتماعی–فرهنگی با حضور استادان روان‌شناسی، مشاوره، علوم تربیتی و… با هدف:
- آموزش و بحث در خصوص تاکتیک‌های مربوط به شیوه‌های پیشگیری (ازخودمراقبتی تا برنامه‌های سازمانی)
- برگزاری و معرفی برنامه‌هایی که موجب کاهش احساس درماندگی، سرخوردگی و ناامیدی، یأس و اضطراب، بی‌پناهی و بی‌اثری و انفعال مردم می‌شود.
- معرفی برنامه‌ها و راهکار‌هایی جهت کاهش تنش‌های روانی و بیم و نگرانی در جامعه.
۷-۳- تشکیل هسته بررسی‌های محیطی و بوم‌شناختی با حضور استادان رشته‌های محیط‌شناسی، جغرافیا، برنامه‌ریزی منطقه‌ای، شهری، روستایی و… با هدف معرفی فنون و برنامه‌های شیوع محیطی و راهکار‌های آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه و معرفی خطرات محیطی و منطقه‌ای و راهکار‌های آگاهی‌دهنده و پیشگیرانه.

۸- هماهنگی با صدا و سیما و سایر رسانه‌های تخصصی و محلی استان‌ها برای حضور استادان در برنامه‌ها برای ارائه تحلیل‌های واقع‌بینانه با هدف آرامش‌بخشی و کمک به کاهش آلام مردم.

۹- از آنجایی که بررسی تأثیر تحولات ناشی از شیوع بیماری کووید -۱۹ به اقتصاد، صنعت، و تجارت جامعه و ارائه راهکار‌های لازم از اهمیت زیادی برخوردار است، لازم است معاونان محترم پژوهشی با تشکیل کارگروه‌های تخصصی نسبت به آسیب‌شناسی و ارائه راهکار‌های عملی برای مقابله با اثرات سوء آن اقدام کنند و پیشنهادات قابل اجرای خود را اعلام کنند.

۱۰- از آنجا که انجمن‌های علمی، حرفه‌ای و تخصصی و همچنین کرسی‌های یونسکو در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی می‌توانند ظرفیت‌های مؤثری برای بالابردن تاب‌آوری جامعه در شرایط دشوار فعلی ایجاد کنند و خوشبختانه گام‌های مثبتی در این زمینه داشته‌اند در فراهم آوردن امکان حضور و مشارکت استادان و دانشجویان با آن‌ها مورد تأکید است.

۱۱- وزارت علوم، تحقیقات و فناوری با مسئولیت انجام هماهنگی‌های لازم در حوزه علم و فناوری در شرایط فعلی با همه توان خود، در سطح مقدورات و امکانات وزارت عتف، از انجام اقدامات فوق پشتیبانی می‌کند.