کدام دعای پیامبر(ص) اجابت نشد؟

به گزارش ایکنا، جلسه تفسیر قرآن آیت‌الله سیدجعفر سیدان با موضوع سنت‌های الهی در قرآن صبح امروز چهارم اسفندماه برگزار شد. متن جلسه را در ادامه می‌خوانید؛

در ارتباط با مباحث اعتقادی قرآن کریم مباحث مختلفی مطرح شد. بحث تازه‌ای که شروع می‌کنیم مربوط به آزمایش و امتحان است. آزمایش و امتحان، سنتی از سنن الهی در قرآن کریم است. منظور از سنن الهی برنامه‌هایی است که خداوند متعال در ارتباط با خلقش دارد. برنامه‌هایی که در اقوام مختلف در ملل مختلف در گروه‌های مختلف تداوم دارد. این برنامه‌ها در میان اقوام مختلف اجرا شده و اجرا می‌شود. به چنین چیزهایی سنن الهی گفته می‌شود از قبیل سنت امتحان که فعلا می‌خواهیم درباره آن صحبت کنیم.

سنن الهی متعدد است. یکی از آنها سنت آزمایش و امتحان در قرآن کریم است. آیات مربوط به این سنت هم در لغت «بلیه» و هم در لغت «فتنه» قابل مشاهده است که به بعضی از آنها اشاره می‌شود. مثلا در قرآن کریم آمده است: «وَبَلَوْنَاهُمْ بِالْحَسَنَاتِ وَالسَّيِّئَاتِ لَعَلَّهُمْ يَرْجِعُونَ». در آیه دیگری می‌خوانیم: «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ حَتَّى نَعْلَمَ الْمُجَاهِدِينَ مِنْكُمْ وَالصَّابِرِينَ وَنَبْلُوَ أَخْبَارَكُمْ». همه این آیات جای صحبت دارد که یکی یکی مورد بحث قرار خواهیم داد. آیه سوم: «وَنَبْلُوكُمْ بِالشَّرِّ وَالْخَيْرِ فِتْنَةً وَإِلَيْنَا تُرْجَعُونَ». آیه بعدی: «وَلَنَبْلُوَنَّكُمْ بِشَيْءٍ مِنَ الْخَوْفِ وَالْجُوعِ وَنَقْصٍ مِنَ الْأَمْوَالِ وَالْأَنْفُسِ وَالثَّمَرَاتِ وَبَشِّرِ الصَّابِرِينَ». آیه دیگر: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ».

روایت داریم که حضرت امیر(ع) هنگام سحر وارد مسجد شدند. پیامبر(ص) هم در مسجد تشریف داشتند. پیامبر(ص) به حضرت امیر(ع) فرمودند: «الیّ» یعنی پیش من بیا. ایشان طرف پیامبر(ص) رفتند. پیامبر(ص) گفتند من از سر شب اینجا بودم و هزار خواسته از خدا خواستم که همه‌اش امضا شد. بعد از خدا خواستم علی بن ابی‌طالب(ع) که شایسته خلافت است و باید بعد از من خلیفه شود دشمنانش کنار بروند و قطعا قدرت را در دست بگیرد. هرچه اصرار کردم خداوند فرمود این کار را نمی‌کنم چون مردم باید امتحان شوند و این عامل، امتحان مهمی برای امت من است. هرچه گفتم کاری شود که حق به حقدار برسد قرار بر این نشد بلکه قرار شد مطلب به مردم ابلاغ شود و مردم امتحان شوند. حال هرکه قبول کرد سعادتمند و هرکه قبول نکرد بیچاره می‌شود. بعد پیامبر(ص) این آیه را تلاوت فرمود: «أَحَسِبَ النَّاسُ أَنْ يُتْرَكُوا أَنْ يَقُولُوا آمَنَّا وَهُمْ لَا يُفْتَنُونَ؛ آيا مردم پنداشتند كه تا گفتند ايمان آورديم رها مى ‏شوند و مورد آزمايش قرار نمى‏ گيرند».