غفلت کشورهای اسلامی از پتانسیل گردشگری حلال

به گزارش ایکنا‌‌؛ به نقل از The Globe and Mail، در شرایطی که شهرهایی مانند نیویورک با انتشار کاتالوگ و راهنمای سفر به دنبال گردشگران مسلمان هستند،‌ بسیاری از کشورهای اسلامی پتانسیل گردشگری حلال را درک نکرده‌اند. به گفته یک فعال گردشگری، بسیاری از کشورهای مسلمان به جذب مسافران خانوادگی مسلمان فکر نمی‌کنند و متأسفانه جذب توریست غربی برای آنها اعتبار بیشتری دارد.

در ماه مِی 2022، هیئت گردشگری شهر نیویورک (NYCgo)، «راهنمای سفر حلال» به نیویورک راه‌اندازی کرد. این راهنمای گردشگری حلال، مناظر مهم در هر یک از پنج منطقه شهر و همچنین گزینه‌های غذاخوری حلال، هتل‌های مناسب مسلمانان و اماکنی برای نماز همراه با توصیه‌های مردم محلی که بخشی از جامعه اسلامی شهر هستند، برجسته کرده و مورد توجه قرار داده است.

این اولین راهنمای فرهنگی خاصی نیست که NYCgo صادر کرده است؛ بلکه این هیئت دارای راهنماهایی برای کسانی است که به طور خاص علاقه‌مند به فرهنگ‌های آسیایی، سیاه‌پوست و لاتین به شهر هستند؛ اما راهنمای حلال در نوع خود اولین است که توسط یک سازمان گردشگری در آمریکای شمالی منتشر شده است. سخنگوی سازمان ملی گردشگری کانادا (Destination Canada)، گفت که هیچ سازمان کانادایی را نمی‌شناسد که راهنمای مشابهی داشته باشد.

Crescent Rating، یک شرکت تحقیقاتی و مشاور برای سفر حلال، با هیئت گردشگری شهر نیویورک برای تدوین این راهنما همکاری کرد.

فضل بهاردین، بنیانگذار و مدیرعامل Crescent Rating مستقر در سنگاپور، می‌گوید: مسئولان گردشگری نیویورک با ما تماس گرفتند و گفتند: «ما به این بازار علاقه‌مندیم.» بحث‌ها صرفاً به‌عنوان توصیه‌ای در مورد چگونگی افزایش آگاهی از نیویورک به‌عنوان مقصدی در این جامعه آغاز شد و سپس در ایجاد راهنما به اوج رسید. بهاردین می‌افزاید که نسخه عربی این راهنما این ماه منتشر خواهد شد.

ارزش بالای بازار گردشگری حلال

به گزارش Crescent Rating، بازار مسافران مسلمان بازاری ارزشمند است. تا سال 2028، پیش‌بینی می‌شود مسلمانان 225 میلیارد دلار برای سفر هزینه کنند که عمدتاً توسط متولدین 1980 به بعد و زنان که 45 درصد از مسافران مسلمان را تشکیل می‌دهند، هدایت می‌شوند. به عبارت دیگر، این‌ها گردشگرانی هستند که صنعت گردشگری باید به آن علاقه‌مند باشد.

ذکریه کربری (Zaakirah Karbary) یکی از آنهاست. این بانوی  25 ساله که در میسیساگا (Mississauga) ـ شهری در غرب تورنتو کانادا ـ زندگی می‌کند، معمولاً ماهی یک بار سفر می‌کند. او که یک مسلمان معتقد است خود را «مسافری بسیار خودجوش» توصیف می‌کند و به‌تازگی از سوئیس بازگشته است، ذکریه مقاصدی را انتخاب می‌کند که دارای گزینه‌هایی در فضای باز هستند، مانند پیاده‌روی یا تور قایق.

او یک وبلاگ غذا و سفر به نام ieattravelwrite.com دارد و یک کتاب برای کودکان به نام پاسپورت ماجراجویی (Passport to Adventure) منتشر کرده است تا الهام‌بخش بچه‌ها برای کشف دنیا باشد.

کربری حجاب دارد و آن را راهی برای ارتباط با دیگران، به‌ویژه با مردم محلی، و به‌ویژه در مقاصدی که اکثراً مسلمان نیستند، یافته است. او اوایل سال جاری همراه مادرش سفری به تاهیتی از جزایر فرانسه داشت و می‌دانست احتمالاً تنها مسافر زن با روسری خواهد بود.

کربری تصریح می‌کند: اما من به این موضوع اهمیت نمی‌دادم. با کمال تعجب، در یکی از جزایر با مسلمانان دیگری که در آنجا زندگی می‌کردند،‌ ملاقات کردیم. آنها از دیدن حجاب در آنجا شوکه شدند و در اولین سفر دریایی خود، کربری با خدمه از اندونزی که از دیدن یک مسافر مسلمان در کشتی خوشحال بودند، پیوند خورد. او می‌گوید این غرور یکی از چیزهایی است که سعی می‌کنم آن را با رفتن به مقاصدی خاص به تصویر بکشم.

پس از درخواست برخی از خوانندگانش برای سفر با او، کربری شروع به برنامه‌ریزی سفرهای گروهی برای مسافران زن مسلمان کرده که سال آینده میزبان آنها خواهد بود.

گزارش 2019 در مورد مسافران زن مسلمان که توسط Mastercard و Crescent Rating نشان داد که اکثریت قریب به اتفاق (71 درصد) زنان به تعطیلات می‌روند، آنها این کار را با خانواده انجام می‌دهند، در حالی که تقریباً یک سوم سفرها به عنوان بخشی از یک سفر انجام می‌شود.

کشورهای اسلامی ارزش گردشگری حلال را درک نکرده‌اند

اما رفعت علی، بنیانگذار و مدیر عامل Skift، یک وب‌سایت خبری برجسته با محوریت صنعت گردشگری، می‌گوید که حتی بسیاری از کشورهای مسلمان این گردشگران (گردشگران مسلمان) را در رادار خود ندارند.

علی می‌گوید: تعجب‌آور است که بسیاری از کشورهای مسلمان به جذب مسافران خانوادگی مسلمان فکر نمی‌کنند و متأسفانه جذب مسافران غربی برای آنها اعتبار بیشتری دارد.

وی تصریح کرد: فقط به تمام کشورهای منطقه MENA (خاورمیانه و شمال آفریقا) نگاه کنید که عجله دارند به روی صنعت گردشگری باز شوند، به تأکید و بازاریابی آنها نگاه کنید. واضح است که آنها در مقابل بازار بلندمدت واقعی چه امیدی دارند. به عنوان مثال، در 2 سپتامبر، Skift گزارشی را منتشر کرد که نشان می‌داد مراکش به احتمال زیاد مقصد محبوب بعدی برای کارگران از راه دور (افرادی که از خانه کار می‌کنند) است.

بخشی از مشکل ممکن است نحوه روایت روزنامه‌نگاری سفر ـ ابزاری کلیدی برای رسیدن به مقصد در مقابل گردشگران بالقوه ـ باشد. در ماه آگوست، علی درباره سفرنامه‌ای که در روزنامه گاردین در مورد آلبانی منتشر شد، توییت کرد: حتی یک کلمه در مورد اینکه آلبانی کشوری با اکثریت مسلمان است وجود ندارد. در ادامه گفت که این فرصتی از دست رفته بود تا مشخص شود که چرا آلبانی برای مسافران مسلمان و غیرمسلمان ارزش اکتشاف در آن را دارد.

او در پاسخ به سؤالی درباره اینکه چه رسانه‌ای می‌تواند در این حوزه بهتر عمل کند، می‌گوید: تعداد بسیار کمی از این نویسندگان از رسانه‌های اصلی غیر غربی هستند و اکثر آنها سفیدپوست هستند. اکثر این افراد این روزها فریلنسر(آزادکار و کارکنان بدون داشتن قرارداد کاری) هستند، دستمزد کمی دارند و (سفرنامه‌های آنها) بد ویرایش شده‌اند. بنابراین تحقیقات عمیق، سفرهای طولانی‌مدت برای دریافت درک عمیق‌تر مقصد و درک عمیق‌تر پیچیدگی‌های کشوری مانند آلبانی انتظار زیاد خوش‌بینانه‌ای از این افراد است.

سرمایه‌گذاری‌ کم و پرسود در گردشگری حلال

نیازها و خواسته‌های این مسافران تفاوت قابل توجهی با سایر مسافران ندارد. در حالت ایده‌آل، فضاهای خصوصی با آب روان برای زنان برای انجام وضو و همچنین امکاناتی برای زنان وجود دارد، مثلاً اتاق رختکن در باشگاه ورزشی یا ساعاتی که فقط برای زنان می‌توانند از استخر هتل استفاده کنند اما این مسافران همچنین به دنبال اماکنی هستند که در آن احساس امنیت، استقبال و به حساب‌آمدن به عنوان بخشی از یک جامعه داشته باشند.

از آنجایی که این صنعت به طور فزاینده‌ای گردشگران را به سمت شیوه‌هایی از سفر هدایت می‌کند که از نظر فرهنگی حساس تر و از نظر زیست محیطی مسئولیت پذیرتر هستند، مسافران مسلمان در حال حاضر به دنبال این نوع تجربیات هستند.

بهاردین تأکید می‌کند که محرک‌های مهم برای مسافران مسلمان جوان‌تر، مسائل اجتماعی و محیط‌زیست است و آنها توانایی کمک به جوامعی که از آنها بازدید می‌کنند و شیوه‌های گردشگری دوستدار محیط‌زیست را پذیرفته‌اند.

در واقع اینها در اولویت سفرهای کربری هستند. او می‌گوید: «سعی می‌کنم تا جایی که می‌توانم در سطح محلی از  گردشگری حلال حمایت کنم. این یک تجربه بسیار معمولی است، اما شما چیزهای زیادی در مورد خود یاد می‌گیرید و می‌توانید جهان را از منظر دیگری ببینید.»

بهاردین می‌گوید که بیشتر کاری که Crescent Rating در حال حاضر انجام می‌دهد مربوط به کشورهای غیر اسلامی از جمله هنگ‌کنگ، سنگاپور و اسپانیا است. او می‌گوید: ما در حال مذاکره با تعدادی از اروپایی‌ها هستیم.

هدف این است که این هیئت‌های گردشگری به پتانسیل بازار پی ببرند و از سوی دیگر اقدامات مهم هستند، حتی اگر فقط یک راهنمای 24 صفحه‌ای باشد. او می‌گوید: این یک پیام است. ما پذیرای مسلمانان هستیم.

ترجمه از محمدحسن گودرزی