بدنه علمی کشور با دفاع مقدس به بلوغ رسید

به گزارش ایکنا، پیش نشست همایش ملی جایگاه علم و فناوری در دوران دفاع مقدس در حوزه سلامت امروز، 18 آبان‌ماه در محل ساختمان مرکزی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برگزار شد.

محمدمهدی طرانچی، رئیس دانشگاه آزاد اسلامی طی سخنانی در این جلسه با تأکید بر خدمات متقابل علم و فناوری و دفاع مقدس بیان کرد: بدنه علمی کشور با دفاع مقدس هویت پیدا کرد و به بلوغ رسید. در مورد بیان خدمات متقابل علم و فناوری و دفاع مقدس غفلت شده است. علم و فناوری و دفاع مقدس، موضوعی دوطرفه است، از یک طرف نهاد علم و فناوری برای دفاع مقدس نقش ایفا کرد و از طرف دیگر دفاع مقدس نیز بر روی نهاد علم تأثیر داشت. در حقیقت نهاد علم با دفاع مقدس بزرگ شد و هویت پیدا کرد.

وی با اشاره به تحقیق یک پژوهشگر انگلیسی در سال 2005 نسبت به پیشرفت علمی ایران بیان کرد: این محقق انگلیسی پیشرفت علمی ایران را بررسی و در قالب یک مقاله در مجله نیچر «Nature» منتشر کرد. او در انتهای این مقاله گفت که این دانشمندانی که امروز پیشرفت علمی ایران را می‌سازند، همان‌هایی هستند که در جنگ صدام علیه ایران شرکت داشتند و این واژه بسیار جالب بود. این یک واقعیت است که نه تنها نهاد علم و فناوری در جنگ تأثیر داشت، بلکه خود نیز از جنگ و دفاع مقدس تأثیر گرفت.

طهرانچی با مقایسه وضعیت علمی کشور پیش از انقلاب و بعد از آن تصریح کرد: اولاً وضعیت علم ما در ابتدای انقلاب و شروع جنگ، درخت نحیفی بود. تعداد دانشجو و اساتید ما بسیار کم بود و در مجموع هفت هزار نفر عضو هیئت علمی داشتیم که بخش زیادی از آن‌ها در فضای پیش از انقلاب و بخشی نیز با انقلاب همراه بودند، اما در مقایسه با امروز که 100 هزار نفر عضو هیئت علمی داریم، فاصله بسیار است. از سال 58 تا 62 هم عملا کنکور نداشتیم و دانشجویی نیز به صحنه دانشگاه نمی‌آمد یعنی جمعیت دانشجو نیز خیلی کم بود.

وی ادامه داد: بسیاری از جوانان دانشجوی قبل از انقلاب که در سال‌های 54 و 55 وارد دانشگاه شده بودند، تا سال 56 یک هسته‌ اولیه را در نهاد دانشگاه تشکیل دادند و همان دانشجویان بعد از انقلاب تبدیل به فرماندهان دفاع مقدس شدند. چون مستعد و زبده بودند و آثاری نیز در جنگ برجای گذاشتتند مثلاً مهندسی رزمی را شکل دادند. در بخش مهندسی رزمی دفاع مقدس جوانانی که به دنبال ابتکارات و نوآوری برای حل مسائل بودند، ورود پیدا کردند.

عضو شورای سیاستگذاری همایش ملی جایگاه علم و فناوری در دفاع مقدس در تشریح خدمات دانشگاه به دفاع مقدس اظهار کرد: به یاد دارم در دانشکده‌ ما در دانشگاه شهید بهشتی، کل کارگاه مکانیک تبدیل به خط ساخت وسایل ارتوپدی برای جانبازان شده بود و کم کم این تأثیرگذاری عمیق‌تر شد و هرچقدر ارتباط بین دانشگاه و عرصه‌ دفاع مقدس بیشتر شد، جریان علم و فناوری در دفاع مقدس نیز وسعت بیشتری پیدا کرد.

وی در بیان مصادیقی از همکاری جامعه علمی کشور با دفاع مقدس گفت: بعضی از اساتید و دانشجویان از صحنه دانشگاه رفتند و دوره‌های تخصصی دیدند مثلاً دوره‌هایی مثل سلاح کرم ابریشم را گذراندند و فهیمدند چگونه هدایت موتور انجام می‌شود. با ادامه دفاع مقدس، دانشگاه به کارکرد جدی‌تر در جنگ رسید و در ساخت سلاح و صنایع مرتبط از دانشکده‌ها و رشته‌های گوناگون مثلا مخابرات، متالوژی، مهندسی مکانیک نقش ایفا کرد یعنی عملا دانشگاه‌ها بخشی از پشتوانه‌ بدنه‌ دفاع مقدس شدند.

طهرانچی افزود: هر چقدر دفاع مقدس به جلو رفت، فناوری در ابعاد مختلف آن معنادار شد. مثلا جهاددانشگاهی به عنوان یک مجموعه کنشگر فعال در عرصه‌ فناوری آن روزها کاملاً در خدمت دفاع مقدس بود و بدنه دانشگاه‌ها و اساتید در خدمت دفاع مقدس بودند.

وی با تأکید بر اینکه بدنه‌ علمی ما با موضوع دفاع مقدس متحول و بالغ شد و به خودباوری رسید، ادامه داد: در فاصله‌ پایان دفاع مقدس و بین سال‌های 68 تا 78 شاهد توسعه علم و خودباوری بودیم و دیدیم محققانی که در کنار دفاع مقدس هویت گرفته بودند، در صحنه علمی و نظام علمی کشور کارهای بزرگی را انجام دادند و این پیشرفت در عرصه‌های مختلف بود، از ساخت موشک گرفته تا ساخت پل و کارهایی که در حوزه پزشکی رقم خورد و به بلوغ رسید.

طهرانچی در پایان بیان کرد: بنابراین موضوع تأثیر علم بر پیروزی دفاع مقدس و تقش دفاع مقدس در پیشرفت علمی موضوعی مهم است که امیدواریم در همایش ملی جایگاه علم و فناوری در دفاع مقدس که به همت پژوهشگاه علوم و معارف دفاع مقدس در روز 15 آذرماه سال جاری برگزار خواهد شد، به این موضوعات پرداخته شود.