تصویر بنی‌اسرائیل در قرآن؛ از خودبرتربینی تا بهانه‌جویی برای فرار از تکالیف الهی
استاد حوزه و دانشگاه ضمن اشاره به مهمترین ویژگی‌های بنی‌اسرائیل در قرآن گفت: با توجه به فرمایش قرآن، بنی‌اسرائیل در طول تاریخ، دشمنی‌شان را نشان دادند و به تحریف سخنان حق پرداختند و برای فرار از تکالیف شرعی مانند امروز، بهانه‌تراشی می‌کردند.
در آیات بسیاری از قرآن کریم به بیان تاریخ و سرنوشت قوم بنی‌اسرائیل پرداخته شده و شامل توصیف حوادثی هستند که در طول تاریخ بر این قوم گذشته است. تأمل در این آیات می‌تواند شناخت درستی از قوم بنی‌اسرائیل، آرمان‌ها، انگیزه‌ها و رفتارهای فردی و اجتماعی آنان به دست دهد.
در همین باره با حجت‌الاسلام والمسلمین غلامرضا مصطفی‌پور، استاد حوزه و دانشگاه هم سخن شده ایم، متن گفت‌وگوی کوتاه ایکنا با این کارشناس قرآنی را با هم می‌خوانیم.
ایکنا ـ دیدگاه قرآن درباره یهودیان چیست؟
یکی از اسامی دیگر حضرت یعقوب، اسرائیل است. بر این اساس لقب بنی‌اسرائیل برای اشاره به فرزندان یعقوب و نسل‌هایی به کار برده می‌شود که از طریق او تداوم یافته است و در آن زمان از آنان با تعبیر «یهودی» یاد نمی‌شد. بعدها به اعتبار اینکه نام یکی از فرزندان حضرت یعقوب، «یهودا» بود، به آنان یهودی گفته شد، مخصوصاً از زمانی به یهودی معروف شدند که حضرت موسی در میان آنها به عنوان پیامبر مبعوث شد. در واقع کلمه یهود از یهودا گرفته شده است. زمانی که حضرت موسی در میان بنی‌اسرائیل مبعوث شد مردم مصر به دو گروه سبطی که پیروان یعقوب بودند و قبطی که به آیین یعقوب باور نداشتند تقسیم می‌شدند. در آن هنگام حضرت موسی برای نجات سبطیان مبعوث شد.
قرآن از بنی‌اسرائیل با اوصاف مثبتی یاد نمی‌کند؛ گرچه در اوایل سوره بقره در دو آیه از آنها تمجید می‌شود. آیه 40 بقره می‌فرماید: «يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَوْفُوا بِعَهْدِي أُوفِ بِعَهْدِكُمْ وَإِيَّايَ فَارْهَبُونِ» ای بنی اسرائیل، به یاد آرید نعمت‌هایی که به شما عطا کردم و به عهد من وفا کنید تا به عهد شما وفا کنم، و تنها از من بر حذر باشید. همچنین، در آیه 47 می‌فرماید: «يَا بَنِي إِسْرَائِيلَ اذْكُرُوا نِعْمَتِيَ الَّتِي أَنْعَمْتُ عَلَيْكُمْ وَأَنِّي فَضَّلْتُكُمْ عَلَى الْعَالَمِينَ.» ای بنی‌اسرائیل، یاد کنید از نعمت‌هایی که به شما عطا کردم و (به نعمت کتاب و رسول) شما را بر عالمیان برتری دادم.
از نگاه قرآن، اولین ویژگی یهودیان این است که قوم بهانه‌جویی بودند تا از زیر بار تکالیف فرار کنند. عبارت بهانه بنی‌اسرائیلی به همین مورد اشاره می‌کند. در یک داستان معروفی که در سوره بقره مطرح شده است شخصی از بنی‌اسرائیل از دنیا رفت و برای تعیین قاتل او، خداوند تکلیف کرد تا گاوی را با مشخصات خاصی بکشید، ولی یهودیان می‌خواستند به بهانه‌های مختلف از کشتن آن گاو شانه خالی کنند.
یکی دیگر از اوصاف آنها که در قرآن بیان شده تحریف کردن است، کما اینکه قرآن می‌فرماید: «گروهی از یهود کلمات (خدا) را از جای خود تغییر می‌دهند»(نساء، 46). پس یهودیان کلمات را تحریف می‌کنند چه تحریف لفظی یعنی کلمات را کم و زیاد کنند یا تحریف معنوی باشد و کلمات را جابجا کنند تا معنا تغییر یابد. در برخی آیات دیگر اشاره شده است که یهودیان خود را قوم برتر می‌دانستند و می‌گفتند فرزندان خدا هستیم: «یهود و نصاری گفتند: ما پسران خدا و دوستان اوییم»(مائده، آیه 18). بر اساس این ادعا، یهودیان می‌خواستند که امتیازات مادی و معنوی برای آنها باشد و اگر دیگران بخواهند از نعمت‌های دنیا و آخرت استفاده کنند، باید در خدمت آنها باشند. البته قرآن کریم به همه این مدعیات پاسخ می‌دهد.
ایکنا ـ قرآن کریم و تاریخ چگونه مناسبات مسلمانان با یهودیان را ترسیم می‌کنند؟
قرآن کریم در سوره مائده آیه 82 می‌فرماید: «لَتَجِدَنَّ أَشَدَّ النَّاسِ عَدَاوَةً لِلَّذِينَ آمَنُوا الْيَهُودَ وَالَّذِينَ أَشْرَكُوا»؛ هرآینه دشمن‌ترین مردم نسبت به مسلمانان، یهود و مشرکان را خواهی یافت. آنان در زمان پیامبر(ص) دشمنی‌شان را به گونه‌های مختلف نشان دادند و پیامبر(ص) سعی کرد با آنها مدارا کند، ولی وقتی دید این روش کارساز نیست، به مبارزه با یهودیان پرداخت و جنگ‌هایی علیه آنها ترتیب داد؛ از جمله جنگ خیبر که معروف است. پس آنان دشمنی‌شان را با پیامبر(ص) آشکار ساختند و بعد از انتقال پیامبر(ص) از مکه به مدینه ایجاد مزاحمت برای مسلمانان بیشتر شد. لذا پیامبر(ص) ملزم بود که با آنها مبارزه کند.
با توجه به فرمایش قرآن، در طول تاریخ آنان دشمنی‌شان را نشان می‌دادند و به تحریف سخنان حق می‌پرداختند و برای فرار از تکالیف شرعی بهانه‌تراشی می‌کردند، همانند امروز. بیش از 50 سال قبل کتابی را با عنوان «دنیا بازیچه یهود» خواندم. یهودیان دنیا را ملعبه خودشان قرار داده‌اند. کتاب توضیح داده بود شوروی به ظاهر مارکسیستی است، ولی 70 درصد منابع اقتصاد آن در اختیار یهودیان است. امروز یهودیان پشتوانه اقتصادی بسیاری از کشورهای پیشرفته هستند که به بهانه‌های مختلف در فلسطین مستقر شدند.
در کتابی نوشته شده بود که بسیاری از منابع خبری دنیا در اختیار صهیونیست‌هاست. پس آنها از نظر فرهنگی تلاش می‌کنند و بسیاری از کسانی که داعیه‌دار الحاد در جهان هستند ریشه یهودی دارند و می‌کوشند تا مردم را با دین بیگانه کنند و هویت معنوی انسان‌ها را از آنها بگیرند. قرآن از آنان به عنوان سرسخت‌ترین دشمنان مسلمانان یاد می‌کند. اگر مسلمانان بخواهند خودشان را از شر اسرائیل رها کنند، باید مبارزه کنند. مقاومت معنای گسترده‌ای دارد و فقط در برابر تجاوز نظامی ملزم به مقاومت نیستیم و باید در جبهه فرهنگی هم مقاوم باشیم. باید بدانیم ترفندهای آنها برای گرفتار کردن ما چیست تا با آنها مقابله کنیم. علاوه بر مقاومت نظامی، نیازمند مقامت اقتصادی و سیاسی هستیم.
همچنین، مسلمانان باید تاریخچه یهود را بدانند. مقام معظم رهبری فرمودند پروتکل‌های صهیون را بخوانید تا با ماهیت آنها آشنا شوید، زیرا تصمیمات و برنامه‌هایی را که برای به زانو درآوردن مسلمانان ترسیم کردند بیان شده است. شاید به همین سبب قرآن کریم همواره درباره یهودیان صحبت می‌کند. روایت داریم اگر آنها را درست بشناسید، می‌توانید خودتان را نه فقط در برابر آنها بلکه در برابر بسیاری از مشکلات مصونیت بدهید، زیرا گرفتاری‌های آنها برای شما تکرار می‌شود. لذا اگر می‌خواهید تاریخ برای شما تکرار نشود، آن را با نگاه عبرت‌آموز مطالعه کنید تا از دلایل پیشرفت و سقوط آگاه شوید.
ایکنا ـ چرا قرآن تا این اندازه به سرنوشت بنی‌اسرائیل پرداخته است؟
جواب سؤال شما در بحث قبلی بود. تاریخ تکرار می‌شود. باید عبرت بگیریم. اگر تاریخ بنی‌اسرائیل و نقاط ضعف و قوت آنها را بشناسیم، نقاط ضعف و قوتمان را هم خواهیم شناخت و راه‌های نفوذ آنها را کشف و خودمان را از نفوذ آنها مصون خواهیم کرد. در روایت آمده است تمام وقایعی که برای آنها پیش آمده برای جامعه اسلامی هم اتفاق می‌افتد. باید بدانیم آنها به چه عواقب سوئی مبتلا شدند تا به آن عواقب مبتلا نشویم.
انتهای پیام
