تجلیل از 80 سال پیشگامی آیت‌الله مکارم شیرازی در پاسخ به سؤالات و شبهات

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین محمدباقر پورامینی، رئیس مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه، 21 آبان در نشست خبری تشریح برنامه‌های اختتامیه دومین جشنواره پاسخ برتر با بیان اینکه جامعه‌ای زنده است که پرسش در آن ارزش داشته باشد و تفکر و تعقل سکه رایج  آن باشد، گفت: در معارف اسلامی از حق سؤال و پرسش یاد شده است؛ یعنی هر کسی حق سؤال دارد. البته میان پرسش و شبهه تفاوت وجود دارد. شبهه لباس حق بر تن دارد ولی ذهن بسیاری را از افراد را درگیر می‌کند. البته نباید از شبهه بترسیم و چنانکه به پاسخ‌ دادن به سؤال اهتمام بورزیم،‌ باید نسبت به شبهه هم این اهتمام وجود داشته باشد. 

پورامینی با بیان اینکه تفکر شیعه عقلانی است و در طول تاریخ علمای برجسته ضمن تبیین معارف اسلامی به شبهات و سؤالات هم پاسخ داده‌اند، اظهار کرد: علما در طول تاریخ هیچ شبهه‌ای را بدون پاسخ نمی‌گذاشتند و در ضمن این کار به مواجهه اندیشه‌ای و فکری با رقیب هم می‌پرداختند و جریان معارض و رقیب را وادار به پاسخگویی می‌کردند؛ از دوره شیخ مفید و شیخ طوسی چهره‌های شاخص شیعه همواره پرچمدار پاسخ به شبهات و مبارزه فکری با رقبا بوده‌اند و دوره معاصر مستثنی نیست.

رئیس مرکز پاسخگویی به سؤالات و شبهات حوزه‌های علمیه اضافه کرد: در دوره معاصر به خصوص در دوره رضاخان، که جریان ضد دینی و حذف مظاهر اسلامی در کشور رواج یافت، به خصوص حوزه قم در مواجهه با شبهات، این مسئله را اولویت اول خود قرار دادند؛ امام خمینی(ره) وقتی دیدند کتاب اسرار هزارساله در نقد معارف شیعه نوشته شد درس خود را تعطیل و کشف اسرار را در نقد آن نوشتند. در 50 سال اخیر هم چهره‌های برجسته حوزه به پاسخ به شبهات افتخار کردند و شخصیت‌هایی در تراز مراجع و استادان بنام وارد این عرصه شدند که باید از مرحوم علامه طباطبایی، شهید مطهری و علامه مصباح و... نام ببریم.

پورامینی با اشاره به اینکه دبیرخانه جشنواره پاسخ برتر در سال قبل از سوی مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات راه‌اندازی شد، گفت: این دبیرخانه با هدف جریان‌سازی و اهداف تبیینی در مقابله با شبهات شکل گرفت و تلاش شد تا از همه ظرفیت‌های بالفعل اشخاص و مراکز تخصصی علمی در این راستا استفاده شود؛ در دبیرخانه این هدف دنبال شد که از فعالان پاسخگو تجلیل شود تا گفتمان غالب موجود در حوزه‌ها و به خصوص حوزه قم همچنان سریان داشته باشد. هدف ما در سال قبل این بود که در تمامی سطوح حوزه در بحث پاسخگویی به شبهه استفاده شود. لذا از سطح مرجعیت دینی، استادان تراز اول و میانی و حتی طلاب فاضل و فعال در این عرصه حضور دارند. سال قبل در اولین جشنواره از شخصیت بزرگوار مرجعیت شیعه یعنی آیت‌الله العظمی سبحانی که 70 سال در عرصه پاسخگویی فعال هستند و نیز از مرحوم آیت‌الله مصباح یزدی هم تجلیل کردیم.

تجلیل از 80 سال خدمات علمی آیت‌الله مکارم شیرازی

وی در ادامه از تجلیل از آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی در جشنواره امسال خبر داد و افزود: ایشان بیش از 80 سال است که در زمینه پاسخ به سؤالات و شبهات سرآمدند؛ این مرجع عالیقدر در 17 سالگی اولین کتاب خود را در پاسخ به شبهات نوشتند و منتشر کردند. آثار مستقل و ضمنی زیادی در راستای پاسخ به شبهات در بین آثار ایشان وجود دارد و تفسیر نمونه گنجینه‌ای غنی است که در ضمن تفسیر به سؤالات و شبهات جواب داده‌اند و شاگردان زیادی را تربیت کرده‌اند که از استادان موفق حوزه هستند.

پورامینی با بیان اینکه در جشنواره امسال بخش ویژه پاسخ به شبهات نسل جوان گنجانده شده است، گفت: ذهن جوانان بیش از دیگران با شبهه درگیر می‌شود. لذا نباید از این ترسید که ذهن جوانی با شبهه درگیر شود ولی باید هنرمندانه و عالمانه با این شبهات برخورد کنیم و به آنها پاسخ دهیم. در بخش ویژه جشنواره از یک مرکز فعال در عرصه پاسخگویی به شبهات نسل جدید تقدیر خواهد شد. 

رئیس مرکز مطالعات و پاسخگویی به شبهات حوزه‌های علمیه تلاش می‌کند تا ورودی عالمانه در عرصه پاسخگویی داشته باشد، اظهار کرد: استفاده از ابزار و قالب‌های متنوع از جمله کارهای این مرکز است. لذا در کنار کتاب و نشریه، رادیو اینترنتی و تلویزیون اینترنتی پاسخ و ویکی‌پاسخ و موشن وجود دارد که به صورت چندرسانه‌ای فعالیت می‌کند. در حوزه قم مراکز تخصصی متعدد به صورت تخصصی در عرصه‌های تخصصی به شبهات پاسخ می‌دهند و تلاش شده است تا در یک سال اخیر جلسات هم‌افزایی با این مراکز داشته باشیم تا ضمن تقویت کار از امور موازی پرهیز شود و دامنه مخاطبان توسعه داده شود. 

وی ادامه داد: در کنار پاسخ به شبهات، یکی از مأموریت‌های ما رویکرد تهاجمی در بحث شبهات است؛ مقام معظم رهبری تأکید فرمودند که منتظر شبهات و سؤالات نباشید و قبل از اینکه سراغ جوانان و جامعه بیاید شما آن را شناسایی کنید و مبنای فکری دشمن را به چالش بکشید. لذا چند دوره از جمله نقد الحاد طبیعت‌گرایانه معاصر را برگزار کردیم. برپایی دوره هرمنوتیک فلسفی، مدرسه زن، زندگی، آزادی از دیگر برنامه‌های این مرکز بوده است. در مورد حوادث اخیر غزه سؤالات و شبهات زیادی مطرح شد و مرکز مطالعات و پاسخ به شبهات از همان ابتدا به رصد این سؤالات پرداخت و علاوه بر چاپ یک شماره از نشریه شبهات و شماره جدید نشریه امواج آلوده، چندین نشست علمی برگزار شده و ایده‌هایی برای مقابله با اسرائیل پیشنهاد شده است.

جزئیات مراسم اختتامیه

در ادامه حجت‌الاسلام والمسلمین درویشی، دبیر علمی جشنواره پاسخ برتر،، گفت: مراسم اختتامیه دومین جشنواره پاسخ برتر سه‌شنبه 23 آبان در مرکز مدیریت حوزه‌های علمیه با سخنرانی آیت‌الله علیرضا اعرافی، مدیر حوزه‌های علمیه، برگزار خواهد شد و از آیت‌الله العظمی مکارم شیرازی تجلیل می‌شود. همچنین، فرایند جشنواره یک‌ساله است. فراخوان برگزاری جشنواره امسال از آبان سال قبل منتشر شد و آثاری ارسال شد و داوری و ارزیابی آثار برتر یک سال طول کشید. 

دبیر علمی جشنواره با بیان اینکه بیش از هزار و 500 شرکت‌کننده در این دوره جشنواره حضور داشتند، تصریح کرد: این جشنواره آرام‌آرام در مسیر معرفی پاسخ برتر است؛ عنوان پاسخ برتر مبتنی بر این آیه شریفه است که به بندگانم بشارت بده؛ کسانی که سخن را می‌شنوند و بهترین آن را تبعیت می‌کنند. «فَبَشِّرْ عِبَادِ، الَّذِينَ یَسْتَمِعُونَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُونَ أَحْسَنَهُ أُوْلَئِكَ الَّذِينَ هَدَاهُمُ اللَّهُ وَأُوْلَئِكَ هُمْ أُوْلُوا الْأَلْبَابِ». این جشنواره در 5 بخش چندرسانه‌ای، علمی، هنرهای تجسمی، شعر و ادبیات داستانی برگزار می‌شود و بخش ویژه ناظر به مجموعه، اثر و فضای پاسخ به سؤالات نسل نو است و بیش از هزار و 200 اثر به جشنواره ارسال و سپس ارزیابی شد و سه چهره برتر، شش مرکز و بیش از 30 اثر برگزیده تجلیل خواهند شد. در این جشنواره آثاری ارزیابی شدند که در طول یک سال اخیر تولید شده بودند و آثار مرتبط با هوش مصنوعی و مسائل روز و آموزش افراد برای پاسخ به شبهات بیشتر مورد توجه قرار گرفت.