میقات؛ مرز ورود به وادی خلوص و جدایی از زمین + فیلم

حج یک مناسک است؛ اعمالی مشخص و به صورت دقیق از پیش تعیین شده که همه مسلمانان حاضر در این مراسم باید به صورت دقیق آن را انجام دهند. اما آیا منظر و مقصود خداوند از قرار دادن حج به عنوان یکی از فروع دین اسلام انجام ظاهری همین اعمال است؟

مطالعه احادیث حضرت رسول(ص) و ائمه اطهار(ع) و نیز کتاب‌های بزرگان دین در خصوص حج حکایت از وجود اسراری ژرف در پس هر عملی در این مناسک دارد. اسراری که مطالعه و آشنایی با آنها موجب به کمال مطلوب رساندن عمل عظیم حج می‌شود.

ایکنا ضمن آرزوی حجی مقبول برای همه زائران بیت‌الله الحرام، درس‌گفتارهای اسرار حج را با تدریس حجت‌الاسلام والمسلمین عبدالحسن افتخاری، استاد حوزه و دانشگاه و روحانی کاروان‌های حج تهیه کرده است تا گامی برای آشنایی هر چه بیشتر زائران با اسرار حج برداشته شود. 

پنجمین بخش از این مجموعه با موضوع «میقات حج» را با هم می‌بینیم و می‌خوانیم.

شروح حج از جایی به نام میقات است. میقات یک مرز است؛ مرزی که وقتی شما به آنجا می‌رسید، مسائل آن طرف مرز با این طرف مرز کاملاً تفاوت دارد. شما در آن سوی مرز نمی‌توانید با هر لباسی وارد شوید، نمی‌توانید هر نوع برخوردی داشته باشید و نمی‌توانید هر نوع نگاهی داشته باشید؛ هر چه هست باید این طرف مرز بماند و وقتی وارد مرز حرم می‌شوید، دنیای دیگری است و حساب و کتاب دیگری دارد.

حرم احترام دارد که به آن حرمت حرم می‌گویند. شاید شما شنیده باشید که احرام حج محرماتی دارد. بسیاری از افراد تصور می‌کنند محرمات حج به معنای حرام بودن آنها است، اما معنی آن حرمت گذاشتن است.

شما به قرآن بدون وضو دست نمی‌زنید و با احترام قرآن را جابه‌جا می‌کنید و برای خواندن قرآن با دقت، توجه و احترام به کلمات قرآن که همه معجزه حضرت حق هستند، نگاه می‌کنید. این رفتار احترام گذاشتن به قرآن است. 

حرم هم موارد خاصی دارد که به آن محرمات گفته می‌شود؛ مسائلی که باید احترام آن را نگه‌ داریم. اولین مسئله‌ای که در احرام وجود دارد، این است که فرد باید پاک‌ترین لباس‌هایش را بپوشد که به آن لباس احرام گفته می‌شود. وقتی این احرام را پوشید مثل فضانوردی که می‌‌خواهد بیرون از سفینه فضایی وارد فضا شود و باید لباس ویژه‌ای را بپوشد که مجهز به کپسول اکسیژن است، اینجا هم وقتی می‌خواهید وارد حرم شوید هیچ نشانی از دنیا، عنوان، اسم و رسم، مدال، درجه، جایگاه خاص و ... نباید ببرید و همه مثل هم باید شوید.

در میقات همه مثل کسانی که در قیامت مبعوث می‌شوند و دو تکه کفن دارند، دو تکه احرام دارند(البته خانم‌ها پوشیده‌تر هستند) و وارد آن سرزمین می‌شوند. اما محرمات این سرزمین چیست و اولین چیزی که می‌گویید چیست؟ 

امام رضا(ع) می‌فرماید: «إنَّما اُمِروا بالإحْرامِ ليَخْشَعوا قَبلَ دُخولِهِم حَرَمَ اللّه ِ و أمْنَهُ، و لِئلاّ يَلْهوا و يَشْتَغِلوا بشَيءٍ مِن اُمـورِ الدُّنيا و زِينتِها و لَذّاتِها و ...» مردم به احرام دعوت شدند. (امر به این احرام برای چیست؟) یعنی دیگر بازیگوشی تمام شد. لهو به معنای بازیگوشی و سرگرمی‌هایی است که انسان را از چیزهای مهم دور می‌کند؛ حاجی می‌خواهد از بازی‌هایی که مردم را در این دنیا نگه می‌دارد، بیرون بیاید و زینت‌ها و لذت‌ها را کنار بگذارد. 

یاد حضرت موسی(ع) می‌افتم که وقتی برای مناجات به کوه طور رفت خداوند به او فرمود: کفش‌هایت را در بیاور؛ تعلق تو مثل اینکه به این کفش‌ها زیاد است، وقتی می‌خواهی پیش من بیایی این کفش‌ها را در بیاور. به حاجی نیز گفته می‌شود: «إِنِّی أَنَا رَبُّكَ فَاخْلَعْ نَعْلَيْكَ؛ اين منم پروردگار تو پاپوش خويش بيرون آور».(آیه 12 سوره طه). یعنی هر چیزی که می‌خواهد تو را به این زمین ببندد بکن، کنار بگذار و بعد بیا. این مسئله اصلی پوشیدن احرام است.