مروری بر موانع نظری و عملی سير و سلوک در قرآن

آيت‌الله العظمی جوادی آملی با انس ديرين با گنجينه قرآنی، تدريس تفسير موضوعی قرآن را از ديرباز در مراكز علمی و دينی، حوزوی و دانشگاهی پی گرفته است، كه جلوه بارز آن مجموعه وزين «تفسير موضوعی قرآن كريم» در بيست مجلد است؛ كه با سبك تفسيری قرآن به قرآن و بهره‌گيری از روايات معصومان (عليهم‌السلام) راه بهترين نگرش به كتاب الهی را همراه بيان ويژگی‌ها و خصايص زنده قرآن تبيين می‌كند. جلد یازدهم از تفسیر موضوعی در سه بخش و چندين فصل به موانع نظری و عملی سير و سلوک می‌پردازد.

بنا به توصیف قرآن کریم از بهشت، بهشتیان در باغ‌های پر نعمت الهی بر کرسی‌های خود می‌نشینند و از شرابی سر به مُهر به نام رحیق سیراب می‌شوند. مُهری که بر این شراب نهاده شده از مُشک است و قرآن دسترسی به آن را سزاوار رقابت و مسابقه می‌داند. این شراب در آمیخته با تسنیم است و تسنیم چشمه‌ای است که مقربان خدا از آن می‌نوشند.

به نظر علامه طباطبایی بنابر توصیف قرآن کریم چشمه تسنیم از شراب رحیق برتر است، زیرا این شراب به سبب آمیختگی با تسنیم دلپذیر می‌شود و از طرف دیگر، چون مقربان از تسنیم می‌نوشند، مرتبه آنان از نیکانی که با شراب رحیق سرمست می‌شوند والاتر است. اما صرف آمیخته بودن محتوای رحیق با تسنیم و وصف قرآن کریم از این ترکیب، نمی‌تواند دلیل برتری یکی بر دیگری باشد، مگر آنکه این برتری از طریق بعضی روایات اثبات شود، یا از معنای کلمه مقربان برتری خاصی نسبت به معنای کلمه ابرار به دست آید.

تفسیر «تسنیم» از تفاسیر ارزشمند جهان اسلام است که طی بیش از ۴۰ سال کوشش و مجاهدت علمی - قرآنی آیت‌الله العظمی عبدالله جوادی آملی، فقیه، عارف، مفسر قرآن و از مراجع عظام تقلید برای فهم و تدبر بیش از پیش اهل اندیشه و قرآن نگاشته شده است. این تفسیر در شمار «تفاسیر قرآن به قرآن» جای دارد. روش مؤلف، ذکر آیه یا آیات مورد نظر و بررسی آنها طی چهار مرحله‌ است: «گزیده تفسیر»، «تفسیر آیه»، «لطایف و اشارات» و «بحث روایی». عنوان «تسنیم» مأخوذ از آیه ۲۷ سوره مبارکه مطففین در قرآن و نام چشمه‌ای در بهشت است.

در سير و سلوك الی الله موانع نظری و عملی زيادی وجود دارد، كه سالكان بايد آن‌ها را خوب بشناسند و با راه‌های مانع‌زدايی و مراحل اين سير آشنا شوند و پس از «تخليه» حرم هستی خويش از رذايل اخلاقی، به «تحليه» آن به فضايل اخلاقی بپردازند.
يازدهمين دفتر از مجموعه «تفسير موضوعی قرآن كريم»، به اين رسالت مهم می‌پردازد و در سه بخش و چندين فصل به موانع نظری و عملی سير و سلوک، مراحل مانع‌زدايی از سير و سلوک و مقامات عارفان و مراحل سير و سلوک و... می‌پردازد.

تفسير «تسنيم» در تفسير هر آيه چهار مرحله را در نظر دارد: گزيده تفسير، تفسير آيه (مفردات)، اشارات و لطايف و بحث روايی كه شاخصه ممتاز اين تفسير است.

سرانجام و پس از انجام نگارش ۸۰ جلد از تفسیر «تسنیم» اسفندماه سال جاری در همایش بین‌المللی «تفسیر تسنیم» این گنجینه نورانی به روی اهل معرفت و قرآن گشوده خواهد شد.

ایکنا به انگیزه آشنایی بیشتر اهالی قرآن و حدیث با این تفسیر وزین، هر روز یک چشمه نورانی از این تفسیر را در «نسیم تسنیم» به روی مخاطبان گرامی خود می‌گشاید.

انتهای پیام

مطالب مرتبط

جامعه در قرآن

راهيابی انسان به هدايت قرآن

عوامل و موانع شكوفايی فطرت در قرآن

گزارش خطا

برچسب ها: آیت الله عبدالله جوادی آملی ، تفسیر تسنیم ، سیر سلوک