آیت‌الله بروجردی نمونه برجسته یک عالم ربانی بود

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام والمسلمین شیخ حسین انصاریان، خطیب برجسته، شامگاه 21 فروردین ماه در مراسم سالگرد آیت‌الله بروجردی در مسجد اعظم قم که با حضور نمایندگان بیوت مراجع عظام، شخصیت‌های سیاسی و مذهبی برگزار شد، با بیان اینکه در حوزه ائمه(ع) بزرگانی چون ابوحمزه ثمالی و شخصیت‌های ربانی چون زراره و ... پدید آمدند، گفت: حضرت به زراره می‌فرمود برو در مسجد پیامبر(ص) بنشین و فتوا بده یعنی امام معصوم چنین اعتمادی به این عالم ربانی دارد؛ وقتی حمران بن اعین از دنیا رفت، امام صادق(ع) برای او گریست و فرمود در روز قیامت یک دست او را امام باقر(ع) و یک دست او را من خواهم گرفت و هر کجا خداوند ما را برد او را با خود خواهیم برد. این چه تربیتی است که او در حوزه توحید پیدا کرده است؟

وی افزود: در حوزه امام صادق(ع) ابن یعفور تربیت می‌شود که وقتی از دنیا رفت، امام صادق(ع) فرمود او در رحمت خداست و خدا و پیامبر(ص) از او رضایت کامل دارند. در حوزه موسی بن جعفر(ع) ابن عمیر تربیت می‌شود که 90 جلد کتاب نوشته است که همه روایت‌هایی است که او خودش شنیده است. وقتی حکومت عباسیان او را گرفتند و مغازه او را غارت کردند خواهرش هر چه کتاب در منزل بود از بین برد که به دست حکومت نیفتد ولی او دوباره همه این روایات را نوشت. در زندان به هزار ضربه تازیانه خاردار مبتلا شد؛ تازیانه‌ای که مفتول آهن در آن بود. 

انصاریان با بیان اینکه تازیانه اول گوش و پوست او را از تن جدا کرد که اسرار موسی بن جعفر(ع) را بگوید ولی او مقاومت کرد، گفت: شبی که آزاد شد و به خانه آمد، شام نداشت و وقتی فردی که به او بدهکار بود به منزلش آمد و ده هزار درهم آورد از او پرسید این پول از کجاست و وقتی او گفت من منزلم را برای رفع دیون شما فروختم از او قبول نکرد و گفت من از امام صادق(ع) شنیده‌ام که خانه از دین استثناء است.

این خطیب برجسته اظهار کرد: در حوزه موسی بن جعفر(ع)، هشام و علی بن یقطین و در حوزه حضرت رضا(ع) کسانی چون صفوان بن یحیی و شریک تربیت می‌شوند که با هم عهد می‌کنند اگر یکی از آنان وفات کرد دیگری همه نمازهای او را قضا کند و چنین کردند؛ فضل بن شاذان در محضر حضرت رضا(ع) 50 جلد کتاب نوشته است که برخی چاپ شده است و اسماعیل بزنطی و دیگران که در حوزه شیعه، تربیت و تبدیل به عالم ربانی شده‌اند. 

عالم ربانی، اهل خشیت است

وی با بیان اینکه عالم ربانی خداترس و اهل خشیت است و خداترسی او دائمی است، افزود: براساس آیه شریفه«وَمِنَ النَّاسِ وَالدَّوَابِّ وَالْأَنْعَامِ مُخْتَلِفٌ أَلْوَانُهُ كَذَٰلِكَ ۗ إِنَّمَا يَخْشَى اللَّهَ مِنْ عِبَادِهِ الْعُلَمَاءُ ۗ إِنَّ اللَّهَ عَزِيزٌ غَفُورٌ»، انما از ادارت حصر است یعنی فقط عالم ربانی است که از خدا خشیت دارد؛ بنابراین عالم بدون خشیت، فقط حمال الفاظ کتب و یکسری علوم است؛ فقط عالمان ربانی خداترس هستند. پیامبر(ص) فرمودند العلماء امناء الله؛ عالمان امینان خدا هستند یعنی خداوند به آنان اطمینان صددرصد دارد. عالم ربانی کسی است که آن چه را نمی‌داند فتوا نمی‌دهد و اگر چیزی را می‌داند و باید فتوا بدهد می‌دهد؛ فتوا یک روزگاری در شیعه خیلی ارزش داشته است و نباید آن را کمرنگ کنیم؛ میرزای شیرازی با فتوای تحریم تنباکو، کمر انگلیس را شکست. 

انصاریان بیان کرد: بنده خدمت مرحوم آیت‌الله العظمی گلپایگانی رسیدم و از ایشان مطلبی پرسیدم؛ ایشان با کمال تواضع و در حالی که نزدیک 90 سال سن داشتند به بنده فرمود نمی‌دانم و بعد به آیت‌الله العظمی صافی فرمودند فلان کتاب را بیاورید شاید جواب در آن کتاب باشد و وقتی ایشان آورد پاسخ را به بنده دادند؛ کتمان فتوا، کتمان حق است به این دلیل عالم ربانی حق ندارد آن را کتمان کند و البته ممکن است خطر جانی و مالی و ... داشته باشد، کما اینکه ده‌ها عالم ربانی در طول تاریخ مانند شهید اول و ثانی  و قاضی نورالله داشتیم که به همین دلایل شهید شدند. 

پژوهشگر برجسته دین با بیان اینکه آیت‌الله العظمی بروجردی یکی از نمونه‌های امناءالله و عالمان ربانی است، گفت: یکی از خصیصه‌های دیگر عالمان ربانی، تبلیغ دین است که با تربیت شاگرد و یا مستقیم از سوی خود آنان انجام می‌شود؛ آیت‌الله بروجردی، 30 روز ماه مبارک رمضان و یک دهه محرم را به مدت 30 سال خودشان به منبر می‌رفتند و سخنرانی می‌کردند و وقتی از ایشان پرسیدند که شما روضه هم می‌خوانید، فرمودند: کیف روضه. هیچ مستمعی بیشتر از خودشان وقت روضه گریه نمی‌کرد.

بزرگی شخصیت آیت‌الله بروجردی

وی افزود: ایشان در بروجرد به عروه حاشیه زد و اولین مرجعی بود که به عروه، حاشیه زد و وقتی آن عالم بزرگوار به ایشان پیام داد که تبلیغ مرجعیت شما را بکنیم، گفت که آیت‌الله اصفهانی اعلم است و همه باید از او تقلید کنند و با اینکه خودش اعلم بود، اجازه تبلیغ برای خودش نداد.  

انصاریان با اشاره به تعبیر یکی از عالمان بزرگ که حوزه مدیون امام حسین(ع) است، تصریح کرد: آیا امروز ما روحانیون مقدار دینی را که به امام حسین(ع) داشته‌ایم، ادا کرده‌ایم؟ آیا امام زمان(عج) امروز از ما راضی است و آیا امام از اختلاف به خصوص بین علما و روحانیت خرسند است یا در رنج هستند و زجر می‌کشند؟ من به خودم می‌گویم آیا درصدد جلب رضایت امام(عج) بوده‌ایم وگرنه شیطان که از ما راضی است. 

وی با اشاره به مرحوم شیخ عباس قمی تصریح کرد: ایشان مدت مدیدی در مشهد بود و ماه مبارک رمضان او را به مسجد گوهرشاد دعوت کردند و وقتی یک شب چشمش به مرحوم تربتی(پدر مرحوم راشد) در پای منبر افتاد، وسط منبر پایین آمد و دست ملاعباس تربتی را گرفت و گفت که با وجود شما منبررفتن من اشکال دارد و  15 شب تا عید فطر، مرحوم تربتی منبر رفت. 

انصاریان تأکید کرد: عالم ربانی، منیت و خودیت ندارد؛ وقتی کتاب منازل الاخره را نوشت؛ چند روزی پدرش پای منبر یک روحانی در حرم حضرت معصومه(س) بود و او مطالبی براساس همین کتاب بیان می‌کرد؛ یک روز پدر خطاب به مرحوم شیخ عباس گفت یک روحانی در منبر از روی کتاب منازل الاخره مطالب زیبایی می‌گوید تو هم یک کتابی مانند آن بنویس؛ ایشان برای اینکه مرتکب ریا نشود، اجازه نداد تا پایان عمر پدر، او متوجه شود که کتاب منازل برای خود او هست که آن روحانی به آن استناد کرده است.