ادعاهای قانون جذب و راز کائنات نسبتی با معنویت قرآنی ندارند

به گزارش ایکنا، حجت‌الاسلام و المسلمین محمد جعفری؛ استاد حوزه علمیه، 25 اردیبهشت ماه در نشست علمی «نگاهی قرآنی به معنویت سکولار» با بیان اینکه در طول تاریخ حیات بشر ادیان الهی همواره مسیر معنویت را برای مردم هموار کرده‌اند ولی در  دوره حاضر مکاتب معنوی بشری هم وارد کار شده‌اند، گفت: مدرنیته بنیاد ابزار جدیدی برای بشر رقم زد و از سوی دیگر جهان‌بینی و نوع زندگی بشر را تغییر داد و بشر دچار دگردیسی شد و این دگردیسی به مقوله معنویت هم سرایت کرد. 

 

وی با اشاره به تعبیر سکولار با بیان اینکه این معنویت، معنویتی است که فقط دغدغه زیست کنونی انسان در دنیا را دارد و خود را جدا از دین و دیانت تعریف کرده است، افزود: این نوع معنویت وحی و نبوت و باورهای دینی را منکر است و ارزشی برای آن قائل نیست و التزامی به شریعت و تکالیف دینی و عالم آخرت ندارد و صرفا دنبال ایجاد بهبود در زندگی امروزی بشر و معنادهی به انسان مدرنی  است که دائما دنبال سود و لذت بیشتر است و مدعی است تا به دردهای درونی انسان التیام ببخشد. 

 

جعفری با بیان اینکه بشر مدرن گرفتار بحران‌های لذت‌گرایی افراطی، فردگرایی و تنهایی و مادی‌گرایی و ... است، اظهار کرد: معنویت سکولار تلاش دارد تا انسان را به آینده امیدوار کند. در یک کلام معنویات سکولار دنبال بهداشت روان و آرامش و رشد و پیشرفت بیشتر در ابعاد مادی زندگی هستند و در جامعه ما هم عده‌‌ای متاثر از این اندیشه برای رفع استرس و افسردگی و مشکلات اقتصادی این تلقی را دارند که معنویت سکولار مشکلات آنان را حل خواهد کرد و خود این مکاتب هم مدعی پیشرفت مادی و آرامش ذهنی و ... برای افراد هستند و درآمد هم از این طریق کسب می‌کنند و ارائه بسته‌های روان‌شناختی چون قانون جذب هم در این راستا قابل طرح است.

 

استاد جامعه الزهرا(س) با بیان اینکه برخی در داخل کشور آموزه‌های معنویت سکولار را منبعث از قرآن دانسته و یا آن را به قرآن مستند می‌کنند و در فضای عمومی هم نشر داده شده است، تصریح کرد: معنویات جدید مدعیات خود را  در چند عرصه مانند هستی‌شناسی، انسان‌شناسی و ... مطرح می‌کنند؛ در هستی‌شناسی جایگاهی برای ملکوت و باطن هستی قائل نیستند و اگر منکر هم نشوند تفکر خنثی نسبت به آن دارند لذا مقوله خدا به عنوان منشا هستی در معنویت سکولار مورد تایید نیست و خدای شخصی برای هر کسی بیان می‌شود و انسان خود را به جای خدا می‌نشاند و انسان‌محوری جای خدامحوری را می‌گیرد و حداکثر از تعابیری چون جان جهان و راز کائنات استفاده می‌کنند که هیچ ربطی با تفکر قرآنی ندارد.  

 

جعفری با بیان اینکه معنویت اسلامی کاملا با باطن هستی پیوند می‌خورد، اضافه کرد: قرآن کریم در معرفی انسان متقی و مؤمن یکسری صفات را بیان فرموده است که از جمله ایمان به غیب به عنوان رکن معنویت دینی است در حالی که معنویت سکولار بر محور فردگرایی و اختیار انسانی است. در نگاه دینی وقتی انسان به معنویت می‌رسد که بداند در برابر خدا فقیر است: يَا أَيُّهَا النَّاسُ أَنْتُمُ الْفُقَرَاءُ إِلَى اللَّهِ ۖ وَاللَّهُ هُوَ الْغَنِيُّ الْحَمِيدُ...؛ و انسان همیشه باید از خداوند برای موفقیت در امور دنیایی خود هم استعانت بجوید و صرفا به خود تکیه نداشته باشد. 

 

این استاد حوزه و دانشگاه با بیان اینکه معنویت سکولار ساحت روحانی انسان را به رسمیت نمی‌شناسد، اظهار کرد: در مقوله معرفت‌شناسانه هم در معنویت سکولار به عقلانیت و معنویات آسمانی کاملا بی‌توجهی می‌شود و هیچ تقدسی برای انسان‌های ویژه و انبیاء و ائمه(ع) قائل نیستند و وحی و شریعت هم که جای خود دارد و این مقوله‌ها کاملا در تضاد با آیات قرآن کریم است.  

 

وی افزود: در معنویت سکولار فقط ندای درون به رسمیت شناخته می‌شود ولی مدعیان آن گاهی از تعابیر دینی و قرآنی استفاده می‌کنند و آن را همان ندای فطرت می‌دانند در حالی که در فضای دینی ما فطرت الهی را داریم نه ندای درون فارغ از دین و توحید. فطرت در فضای قرآنی رو به آسمان دارد و انسان را به عالم ملکوت و به خدا مرتبط می‌کند در حالی که معنویات جدید به تعبیر قرآن «يَعْلَمُونَ ظَاهِرًا مِنَ الْحَيَاةِ الدُّنْيَا وَهُمْ عَنِ الْآخِرَةِ هُمْ غَافِلُونَ» است.  

 

جعفری با بیان اینکه کارگاه‌های انگیزشی، مدیتیشن و یوگا و ... صرفا به دنبال مسائل اقتصادی و پیشرفت رفاهی و مادی افراد است ولو اینکه موفقیتی هم داشته باشد، اظهار کرد: در آیه؛ و ما له فی الاخره من خلاق؛ کسانی هستند که فقط از خدا، دنیا می‌خواهند و اینکه فقط مطامع دنیوی آنان برآورده شود نه نیازهای اخروی آنان. مصداق برجسته این آیه همین حضرات هستند. آیه دیگری که در فضای قانون جذب به کار می‌رود این است که اگر انسان فکر و ذهنش را تماما جذب چیزی کند کائنات برای او رقم خواهد زد؛ اینها به این آیه استناد می‌کنند که «مَنْ كَانَ يُرِيدُ الْعَاجِلَةَ عَجَّلْنَا لَهُ فِيهَا مَا نَشَاءُ لِمَنْ نُرِيدُ ثُمَّ جَعَلْنَا لَهُ جَهَنَّمَ يَصْلَاهَا مَذْمُومًا مَدْحُورًا»؛ کسی که دنبال عاجله است ما برای او میسر می‌کنیم. 

 

وی افزود: متاسفانه از این آیه تفسیر به رای و سوء استفاده می‌کنند در حالی که آیه می‌فرماید کسانی که دنبال مادیات هستند آن مقداری را که ما بخواهیم و برای هر کسی بخواهیم تقدیر می‌کنیم نه اینکه هر کسی هر مقداری را خودش بخواهد به او خواهد رسید؛ آیه در ادامه فرموده است ولی کسی که دنبال آخرت باشد حتما به آن خواهد رسید. بنابراین تمسک به چنین آیاتی برای قانون جذب و ... درست نیست. 

 

استاد حوزه و دانشگاه بیان کرد: آنچه از آیات قرآن به دست می‌آید این است که معنویت بدون دین و اعتقاد به توحید و آخرت و تعبد مورد پذیرش نیست و غالبا به نتایج منفی هم منتهی خواهد شد.