نماز، ستون دین و بهترین فرصت برای گفت‌وگو با خداوند است. مراجع تقلید تأکید دارند که خواندن نماز در اول وقت مستحب مؤکد و از بالاترین عبادات است. تأخیر در نماز، اگر به‌گونه‌ای نباشد که نماز از وقتش خارج شود، اشکال شرعی ندارد؛ ولی انسان را از فضیلت بزرگ «نماز اول وقت» محروم می‌کند. بهترین حالت، اهتمام بر اول وقت است که در روایات، به عنوان محبوب‌ترین عمل نزد پروردگار معرفی شده است. در ادامه نظر مراجع تقلید درباره تاخیر در این فریضه عبادی را مرور می‌کنیم.
کد خبر: ۴۳۰۹۹۶۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۹
اگر خطرِ بمب هسته‌ای از سرِ بشریّت رفع شود، خطرِ بی‌اخلاقی همواره هست که او را در معرضِ تهدیدِ جدی قرار دهد. بازسازیِ اخلاقی به همان اندازه ضرورت و فوریت دارد که بازسازیِ مادّی، این دو به هم بسته‌اند. متأسفانه در دنیای کنونی هرچه بارِ مشکلات سنگین‌تر می‌گردد، به مردم مجالِ کمتری دست می‌دهد که به اخلاق بپردازند. [دکتر محمد‌علی اسلامی نُدوشن]
کد خبر: ۴۳۰۹۵۳۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۶
بر جامعه اسلامى واجب است بيشترين حد ممكن از نيروهايى را كه جوامع بشرى به موجب آنها از يكديگر پيشى مىگيرند فراهم كند؛ نيروهايى كه به‌واسطه آنها جامعه اسلامى در برابر جوامع كافر هيبت و مصونيت بيشترى مىيابد: «وَ أَعِدُّوا لَهُمْ مَا اسْتَطَعْتُمْ مِنْ قُوَّةٍ» هر نيرويى در توان داريد، براى مقابله با آنها [دشمنان]، آماده سازيد. بر اين اساس، بايد هر نيرويى كه چنين ويژگىاى دارد و در نبرد مبنايى جامعه اسلامى با دشمنانش، پشتوانه آن حساب مى‌شود، تقويت گردد و بيشترين حد ممكن از آن فراهم شود. [شهید سید محمدباقر صدر، کتاب بارقه‌ها ص۱۹۰_۱۹۱]
کد خبر: ۴۳۰۷۷۲۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۸
با گسترش ارزهای دیجیتال مانند بیت‌کوین و تتر، این سؤال برای بسیاری مطرح شده است که آیا خرید و فروش آن از نظر شرعی جایز است؟ مراجع تقلید می‌فرمایند «اصل معامله با ارزهای دیجیتال در صورتی که ماهیت آن مشخص، مالیت آن در جامعه پذیرفته شده و همراه با فریب و سفته‌بازی حرام نباشد، اشکالی ندارد». اما اگر معامله همراه با غبن، ضرر قابل توجه یا فعالیت‌های نامشروع باشد، جایز نیست؛ بنابراین، معیار اصلی در نگاه فقها شفافیت، رعایت عدالت و پرهیز از معاملات پرریسک و فریبنده است. در ادامه نظر برخی فقها در این مورد مرور می‌شود.
کد خبر: ۴۳۰۷۴۵۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۱۲
آموزش قرآن به کودکان بسیار ارزشمند است، اما گاهی نگرانی وجود دارد که کودک از روی ناآگاهی بی‌احترامی کند. مراجع تقلید می‌فرمایند: «اگر احتمال قوی می‌دهیم که کودک قرآن را پاره کند، زیر پا بیندازد یا بی‌احترامی نماید، سپردن آن به او جایز نیست». اما اگر با مراقبت و آموزش همراه باشد و کودک به‌تدریج با احترام قرآن آشنا شود، این کار نه تنها جایز، بلکه پسندیده است. اصل در فقه، حفظ حرمت قرآن همراه با تربیت درست است. در ادامه نظر فقها را در مورد این موضع مرور می‌کنیم.
کد خبر: ۴۳۰۷۴۴۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۹
گاهی این سؤال مطرح می‌شود که آیا ترجمه قرآن نیز همان احکام قرآن کریم را دارد؟ مراجع تقلید تصریح کرده‌اند که ترجمه، هرچند کلام خدا را بازگو می‌کند، اما خودِ قرآن محسوب نمی‌شود؛ بنابراین لمس ترجمه بدون وضو اشکالی ندارد، هرچند احترام آن لازم است. اما اگر در کنار ترجمه، متن عربی قرآن وجود داشته باشد، حکم قرآن بر آن بخش جاری است. در ادامه مروری می‌کنیم بر فتاوای فقها در تفاوت میان قرآن و ترجمه آن.
کد خبر: ۴۳۰۷۴۳۶ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۷
اگر شیعه این عقیده مُبارک ظهور را درست بفهمد و با آن درست رفتار کند برایش یک منبع فیض و یک منبع نور است. [رهبر معظم انقلاب؛ ۱۳۷۷/۰۹/۱۴]
کد خبر: ۴۳۰۶۳۸۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۷/۰۴
گاهی بر اثر مرور زمان، قرآن کریم یا صفحات آن پاره و فرسوده می‌شود. در چنین شرایطی چه وظیفه‌ای داریم؟ مراجع تقلید تأکید دارند «بی‌احترامی به قرآن جایز نیست و باید به‌گونه‌ای شایسته از آن نگهداری یا دفن شود». یکی از راه‌ها دفن کردن در مکان پاک یا انداختن در آب روان است تا از بین برود. در ادامه، دیدگاه فقها درباره شیوه برخورد با قرآن‌های پاره یا فرسوده را در قالب فتوتیتر مرور می‌کنیم.
کد خبر: ۴۳۰۵۲۶۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۶
در قرآن کریم خطاب به پیامبر (ص) آمده است: «فَذَکِّرْ إِنَّمَا أَنْتَ مُذَکِّرٌ؛ لَسْتَ عَلَیْهِمْ بِمُصَیْطِرٍ (سوره غاشیه، آیات ۲۱ و ۲۲» یعنی ای پیامبر (ص) تو فقط به مردم یادآوری کن، زیرا تو بر آنها دارای سلطه و زور نیستی. این آیه مبارکه با صراحتِ تمام بر آزادی مردم دلالت دارد و در آن هرگونه استبداد و سلطه بر اشخاص مردود شناخته شده است. اگر کسی به این آیه کریمه در قرآن توجه داشته باشد و به درستی معنی آن را دریابد، هرگز از استبداد دینی در اسلام سخن نمی‌گوید. [غلامحسین ابراهیمی دینانی]
کد خبر: ۴۳۰۵۰۹۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۴
درحالى که رویکرد اول چشم و دلش را با هم به دنیا گشوده بود و رویکرد دوم، هم چشم و هم دلش را بر دنیا بسته بود، رویکرد سوم چشمش را به دنیا می‌گشاید و دلش را به دین و اهداف دین و مسئولیتی که آن اهداف تعیین می‌کند، معطوف می‌دارد. این رویکرد به هر دو نگرش گذشته اعتراض می‌کند: منطق، معیار و پایه عمل و رفتار رویکرد اول را نقد می‌کند و می‌گوید : […] این فقط برای متدینی معمولی است که می‌خواهد زیر پرچم [دین] زندگی کند، نه برای کسی که می‌خواهد پرچم دین را به دوش بکشد و امانت را ادا کند و مسئولیت‌های دین را انجام بدهد. [شهید محمدباقر صدر، کتاب حوزه و بایسته‌ها، ص٢۴-٢۶]
کد خبر: ۴۳۰۵۰۴۹ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۵
گاهی برای زیبایی خانه یا اماکن مذهبی، از آیات قرآن روی دیوار یا وسایل استفاده می‌شود. اما آیا این کار از نظر شرعی جایز است؟ مراجع تقلید می‌فرمایند «نوشتن آیات قرآن برای تبرک و تزئین، اشکالی ندارد؛ به شرط آنکه حرمت قرآن حفظ شود». نجس نشدن نوشته‌ها، قرار نگرفتن در جای نامناسب و پرهیز از بی‌احترامی، شرط اصلی جواز این کار است. در ادامه، دیدگاه فقها درباره کاربرد آیات قرآن در تزیینات را مرور می‌کنیم.
کد خبر: ۴۳۰۳۷۵۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۲۲
قرآن کریم، کلام وحی و مقدس‌ترین کتاب آسمانی مسلمانان است. پرسش بسیاری این است که «آیا لمس آیات قرآن بدون وضو جایز است؟» مراجع تقلید تصریح کرده‌اند که لمس نوشته و خط قرآن بدون وضو جایز نیست و وضو گرفتن برای آن واجب است؛ اما خواندن یا نگاه کردن به آیات قرآن، نیاز به وضو ندارد، هرچند با وضو بودن فضیلت بیشتری دارد. در ادامه به فتاوای فقها درباره حکم وضو گرفتن برای تماس با آیات قرآن کریم نگاهی داریم.
کد خبر: ۴۳۰۳۶۲۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۹
در عصر شبکه‌های اجتماعی، ارتباطات فراتر از محیط کار و تحصیل شکل می‌گیرد. اما حکم شرعی گفت‌وگو یا چت غیرضروری با نامحرم چیست؟ مراجع تقلید تأکید دارند که هرگونه ارتباطی که موجب مفسده، زمینه گناه یا تحریک شهوت شود، جایز نیست. ارتباط در حد ضرورت، با رعایت حدود شرعی و پرهیز از صمیمیت یا گفتگوهای بی‌فایده، اشکالی ندارد. در این ادامه نگاهی داریم به دیدگاه فقها درباره ارتباط غیرکاری با نامحرم در فضای حقیقی و مجازی.
کد خبر: ۴۳۰۳۵۲۱ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۱۵
گاهی شرایط زندگی باعث می‌شود بیمار نتواند به پزشک هم‌جنس مراجعه کند. پرسش این است: آیا مراجعه به پزشک جنس مخالف جایز است؟ اکثر مراجع تقلید می‌فرمایند در صورت ضرورت و نبود پزشک هم‌جنس، مراجعه به پزشک غیرهم‌جنس اشکالی ندارد اما باید به حداقل تماس و نگاه بسنده شود و از هرگونه موارد غیر ضروری پرهیز گردد. در ادامه دیدگاه فقها درباره این موضوع حساس و کاربردی را مرور می‌کنیم.
کد خبر: ۴۳۰۲۴۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۸
وقتى تو فساد را در گوشه‌اى به وجود آوردى، در دورترين گوشه‌ها اثر مى‌گذارد و نسل تو مبتلا مى‌شود؛ چون دنيا، دنياى مترابط و قانونمند است. پس حسابِ نظام‌ها و سنت‌هاى اوست. آنها را به شوخى نگيريم! خود را از هيچ ذنبى دور نبينيد كه ما با ابن‌ملجم‌ها فاصله‌اى نداريم. اين حقيقتى است كه هر كدام فرعونى هستيم، ولى زمينه‌هاى بروز نيروهاى باطنى ما هنوز شكل نگرفته است! [استاد علی صفایی حائری، کتاب اخبات]
کد خبر: ۴۳۰۲۱۱۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۶
گاه منافع يک فرد يا جامعه يا لذت‌هاى آنها می‌تواند به حال فرد يا جامعه‌ای ديگر زيان‌بخش باشد. اعتقاد انسان به اين معيارهاى ناقص است كه بلاهاى گوناگون را براى وى به‌وجود آورده و همواره او را در جنگ و ستيز قرار داده است. اما آنگاه كه انسان معيار عملى خود را آن چيزى قرار دهد كه اسلام بيان كرده، انواع جنگها و تضادها برطرف خواهد شد؛ زيرا رضا و خشنودى خدا در معرض تضاد و اختلاف نيست. تنها با اين معيار است كه مىتوان جامعهاى مطمئن و كمک‌كار به‌وجود آورد كه اگر روحيه رقابت و مسابقهاى هم در چنين جامعه‌ای حاكم باشد، تنها بر محور تحصيل رضايت خداست و نه بر محور به‌چنگ‌آوردن مصالح شخصى و منافع مادى. [شهید محمدباقر صدر، کتاب اسلام راهبر زندگی، ص۴۵۵]
کد خبر: ۴۳۰۱۹۹۸ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۷
جشن‌های مذهبی، زمانی برای ابراز شادی و سرور اهل‌بیت (ع) است. اما آیا پخش موسیقی در این محافل جایز است؟ مراجع تقلید تأکید کرده‌اند که استفاده از موسیقی اگر از نوع لهوی و مناسب مجالس گناه باشد، حرام است. اما موسیقی‌هایی که شأن و حرمت مجلس دینی را حفظ کنند و موجب غفلت نشوند، جایز دانسته شده‌اند. در ادامه دیدگاه فقها درباره ضوابط شرعی استفاده از موسیقی در جشن‌های مذهبی را مرور می‌کنیم.
کد خبر: ۴۳۰۱۵۰۳ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۶/۰۳
پیامبر(ص) آمد که انسان را همسان فرشته کند؛ درود خدا بر این پیامبر و درود خدا بر کسانی که راهیِ راه این پیامبر(ص) هستند! خدای سبحان بخشی از برنامه های رسول(ص) گرامی را بیان کرد که او آمده که «شما را آزاد کند»؛ این قیودی که دست و پای خودتان را با این قیود بستید و این زنجیرهایی را که بستید، آمده تا باز کند. برخی از زنجیرها را شما با دست خودتان بستید و برخی از زنجیرها را دیگران بر دست و پا و گردن شما آویختند. رسول خدا آمده این دو کار را کند «وَيَضَعُ عَنْهُمْ إِصْرَهُمْ وَالْأَغْلَالَ الَّتِي كَانَتْ عَلَيْهِمْ». [آیت‌الله جوادی آملی؛ ۱۳۹۴/۰۹/۱۹]
کد خبر: ۴۳۰۰۵۲۲ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۳۱
در فرهنگ شیعی، کربلا و بارگاه سیدالشهدا (ع) تنها یک مکان نیست؛ مظهر قدس و فداکاری است. تبرک جستن به خاک کربلا یا لمس و بوسیدن ضریح امام حسین (ع)، از سنت‌های دیرینه عاشقان است. مراجع تقلید این کار را، در صورت پرهیز از مزاحمت برای دیگران، جایز و حتی مستحب دانسته‌اند. خاک کربلا در روایات، «شفاء» و ضریح، «نشانه محبت» معرفی شده است. در ادامه دیدگاه فقها را درباره این جلوه‌های عشق حسینی مرور می‌کنیم.
کد خبر: ۴۲۹۹۶۸۰ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۲
اربعین، تنها یک زیارت نیست؛ اجتماع عاشقانه‌ای است که تاریخ و ایمان را در هم می‌آمیزد. مراجع تقلید، ثواب زیارت اربعین را ویژه دانسته‌اند و روایات متعددی در فضیلت آن نقل کرده‌اند. برخی این سفر را از نظر پاداش، برتر از بسیاری از زیارت‌ها دانسته و آن را تجدید بیعت با امام حسین(ع) می‌خوانند. حضور در این راهپیمایی، هم عبادت فردی و هم مشارکت در یک حرکت جهانی برای احیای حق است. در ادامه دیدگاه فقها درباره جایگاه ثواب سفر اربعین در میان دیگر سفرهای زیارتی مرور می‌شود.
کد خبر: ۴۲۹۸۹۳۴ تاریخ انتشار : ۱۴۰۴/۰۵/۲۰
