آیت‌الله مصطفوی؛ بازه سبزی در کویر حِکمی تهران/ صدای پای اخباری‌گری به گوش می‌رسد

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، حجت‌الاسلام و المسلمین علی اکبر رشاد، رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی در مراسم بزرگداشت آیت‌الله سیدحسن سعادت مصطفوی که عصر دیروز شنبه، 31 خردادماه در محل بنیاد ملی نخبگان برگزار شد، به بیان نکاتی در باب حوزه حکمی تهران و جایگاه علمی آیت‌الله سعادت مصطفوی پرداخت.
رشاد در ابتدا با اشاره به سابقه درخشان حوزه علمیه تهران، عامل فرسوده شدن آن را دسیسه های پهلوی عنوان کرد و گفت: حوزه تهران زمانی پررونق‌ترین حوزه جهان تشیع قلمداد می‌شد و از زمانی که تهران پایتخت شد در آن کرسی های درس حکمت و فقه پررونقی دایر شد و حکما و فقهای برجسته ای در این شهر حضور یافتند و تدریجاً نسلی از حکیمان و فقیهان در تهران به وجود آمدند تا جایی که از تهران به شهر هزار حکیم یاد شد.
وی با اشاره به این که این دوره به عنوان مکتب تهران تلقی شده است، عنوان کرد: در این مکتب حکمایی حضور داشتند که همزمان و علاوه بر اشتغال به حکمت و فلسفه دارای شأن فقاهتی و محل رجوع عموم بوده اند. اما متأسفانه این شهر هویت خود را که باخت، حکمت و معرفت هم گوئی از آن رخت بربست و امروز به جایی رسیده است که یک حوزه تهی از دروس اساسی حکمی و فاقد حکمایی است که می توانستند امر معقول را کفایت کنند.
وی افزود: در این وضعیت گاه نیز به گوش می رسد که در گوشه این شهر که پایتخت جمهوری اسلامی و پایتخت تشیع است و قهرا باید کانون عقلانیت باشد که هست، گاهی جلساتی برپا می شود برای لعن حکمت و حکما و بعضی شخصیت های مقبول ما و از آن ها نام می برند و به جرم حکمت آن ها را لعن و نفرین می کنند.
رشاد ضمن ابراز تأسف از این اتفاق، گفت: صدای پای اخباری گری در حوزه و محیط اجتماعی و محافل دینی ما به گوش می‌رسد. این که در جلساتی عده ای عوام بنشینند و نسبت به حکمت قضاوت کنند و از حکما بد بگویند و گفته شود که ما در تفقه و اجتهاد نیازی به اصول نداریم. این ها کلمات نگران کننده ایست.
رئیس پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی با خاطرنشان کردن مجدد این مطلب که حوزه تهران حوزه حکمت و همزمان حوزه فقاهت بوده است، گفت: حوزه قم که اکنون مرکز حکمت است، شاگرد مکتب تهران است و حکمای برجسته حوزه قم جز مرحوم علامه طباطبایی، از پیروان صدرا و در واقع از نوسازندگان حکمت صدرایی اند، همه از شاگردان مکتب تهران تلقی می شوند و حکمت از تهران به قم کوچیده است.
وی با اشاره به فقدان اساتید آموزگار حکمت در مدارس علمیه تهران در دوره فعلی، بر لزوم چاره اندیشی برای این امر تأکید کرد و گفت: وجود پربرکت و نورانی و قدسی حضراتی چون حضرت آیت الله مصطفوی برکت مغتنمی است در این حوزه و ما البته به عنوان خادمان حوزه تهران امیدواریم که بیش از آن چه تاکنون بوده است از فیض محضر ایشان و آثار ایشان بهره مند شویم.
رشاد شخص آیت الله مصطفوی را از تربیت یافتگان همین مکتب تهران خواند و افزود: ایشان در حقیقت جزء پروردگان و بازماندگان مکتب تهران قلمداد می شوند و ایشان در واقع حکمت را در حوزه تهران فراگرفتند و امروز هم به دیگران فرامی بخشند. وجود ایشان همچون شاخه گلی و بازه سبزی است که در حال کنونی تهران در فضای کویری پرورده شده است و خودنمایی می کند. ما باید امروز تهران را از لحاظ حکمت کویر قلمداد کنیم و کویرگونه بیانگاریم.
عقلانیت و عدالت دو شاخصه تشیع است و از نسل نو باید آموزش بدهیم و از وجود مانند آیت الله مصطفوی باید این بهره را بگیریم و زیر سایه ایشان به هر حال مدرسه ای از این نسل آغاز شود و پیش بیاید تا سطوح عالی تر.