مؤلفه‌های مدیریت جهادی/ اخلاص نصرت الهی را در پی دارد

عباس شفیعی، عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه، در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، با توجه به شعار سال؛ «اقتصاد، فرهنگ با عزم ملی و مدیریت جهادی» به بیان نکاتی در باب مدیریت جهادی و مؤلفه‌های آن با نگاه به قرآن پرداخت.
شفیعی در تشریح مفهوم مدیریت جهادی بیان کرد: مدیریت جهادی به معنای این است که حرکت بر محور جهاد باشد و روش روش جهادی باشد. جهاد هم یعنی تلاش مضاعف و این‌که انسان خود را درگیر مسائل مادی و حاشیه‌ای نکند و حرکت او فقط برای خدا باشد. این چیزی است که می‌تواند در کار، در گفتار، نوشتن و در مقوله‌های مختلف مطرح باشد.
جایگاه اخلاص و انگیزه الهی در مدیریت جهادی
وی در باب مؤلفه‌های مدیریت جهادی با نگاه به قرآن، محور اصلی آن را از دید قرآن نیز انگیزه الهی دانست و گفت: قرآن در سوره سبأ آیه 46 خطاب به پیغمبر(ص) می‌فرماید «قُلْ إِنَّمَا أَعِظُکُم بِوَاحِدَةٍ أَن تَقُومُوا لِلَّهِ مَثْنَى وَفُرَادَى؛ بگو من فقط به شما یک اندرز می‌دهم که دو دو و به تنهایى براى خدا به پا خیزید»(سبأ/46). معنای این آیه این است که ای پیغمبر به مردم بگو که تنها و تنها من شما را به یک چیز موعظه می‌کنم و آن این است که قیام و حرکت‌تان و کارتان و نگاه‌تان تمام برای خدا باشد.
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه با اشاره به تفسیر بیان شده برای این آیه در تفاسیر، گفت: تفسیر المیزان می‌گوید که این آیه معنای قیام لله را مد نظر دارد و حضرت امام(ره) در تفسیر خود از این آیه می‌فرماید که آن چه در این آیه مراد است اخلاص داشتن است. اخلاص داشتن یعنی هر کاری که می‌کنید نگاهی الهی داشته باشید و هیچ چشمداشت مادی نداشته باشید و به خاطر پاداش‌های مادی نباشد.
شفیعی افزود: بنابراین اخلاص عنصر اصلی و مؤلفه اصلی مدیریت جهادی است که در قرآن شاخص‌های مختلفی هم برای آن وجود دارد. شاخص‌هایی نظیر این که من کار را برای خدا انجام بدهم و چشمداشت مادی نداشته باشم، کار را برای خدا انجام بدهم و خودم را مطرح نکنم. همین گونه است که حضرت امام می‌فرماید که من حتی یک قدم هم برای مرجعیت و رهبری بر نداشتم یا حاشیه بر کتاب وسیلة النجات مرحوم اصفهانی می‌نویسد و حتی کسی از خانواده ایشان متوجه نمی‌شود که ایشان این کتاب را نوشته است. این در حالی است که اگر ما یک جایی مصاحبه‌ای انجام بدهیم و یا مقاله‌ای بنویسیم، اولین کاری که می‌کنیم به خانواده‌مان اطلاع می‌دهیم. حضرت امام(ره) این کار را نکرد و این یعنی انجام این کار برای خدا بوده است.
اخلاص و نگاه الهی داشتن در کارها نصرت الهی را در پی دارد
وی با اشاره به این مطلب که اخلاص و نگاه الهی داشتن در کارها نصرت الهی را در پی دارد، بیان کرد: زمانی که نگاه الهی و کار برای خدا در شما وجود داشته باشد آن وقت است که نصرت الهی ایجاد می‌شود همان گونه که قرآن می‌فرماید «إِن تَنصُرُوا اللَّهَ یَنصُرْکُمْ وَیُثَبِّتْ أَقْدَامَکُمْ؛ اگر خدا را یارى کنید یاریتان می‌کند و گام‌هایتان را استوار می‌دارد»(محمد/7). بنابراین اگر خدا را یاری کنید خدا هم شما را یاری خواهد کرد و یاری کردن خدا یاری کردن خلق خدا را هم در پی دارد. این گونه است که با انگیزه الهی مدیریت جهادی محقق می‌شود.
ایثار؛ دومین مؤلفه مدیریت جهادی
شفیعی دومین مؤلفه مدیریت جهادی را ایثار دانست و بیان کرد: یک وقت من مصاحبه‌ای انجام می‌دهم و برای انگیزه‌های مادی است اما یک وقت است که من ایثارگری می‌کنم و از خوابم می‌زنم، از زندگی‌ام می‌زنم و فعال و پویا هستم. این حرکت ایثارگرانه است و مدیریت جهادی ایثارگری می‌طلبد، بی‌خوابی می‌طلبد، حرکت جهادی می‌طلبد و حتماً فرد باید از خودش بگذرد.
وی افزود: به تعبیر فرمایش مقام معظم رهبری ما باید خودمان را در میدان مین ببینیم. این همان فلسفه‌ایست که بچه‌های جبهه داشتند و روی سیم خاردار می‌خوابیدند و از خودشان می‌گذشتند تا دیگران حرکت کنند و به پیش بروند. این ایثارگری است و سومین مؤلفه حرکت جهادی است.
بصیرت و دشمن‌شناسی؛ سومین عنصر مدیریت جهادی
این عضو هیئت علمی پژوهشگاه حوزه و دانشگاه بصیرت و دشمن‌شناسی را سومین عنصر مدیریت جهادی دانست و در این رابطه بیان کرد: در مدیریت جهادی نگاه ما این است که دشمن دارد تلاش می‌کند و ما هم باید به این امر آگاه باشیم و دست از تلاش برنداریم.
شفیعی دشمن‌شناسی و لزوم مقابله با دشمن را مؤید به آیه‌ای از قرآن دانست که می‌فرماید «مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِینَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ رُحَمَاء بَیْنَهُمْ؛ محمد [ص] پیامبر خداست و کسانى که با اویند بر کافران سختگیر [و] با همدیگر مهربانند»(فتح/29).
این محقق و پژوهشگر در این رابطه اظهار کرد: کسی که مدیر جهادی است و مدیریت جهادی را انجام می‌دهد «أَشِدَّاء عَلَى الْکُفَّارِ» است و با کفار و دشمنان اسلام، با آمریکا و با اسرائیل شدید برخورد می‌کند و طرز فکر آن‌ها را قبول ندارد. 
وی دلیل این شدت برخورد را با استفاده از آیه دیگری از قرآن توضیح داد که می‌فرماید «لَن تَرْضَى عَنکَ الْیَهُودُ وَلاَ النَّصَارَى حَتَّى تَتَّبِعَ مِلَّتَهُمْ؛ هرگز یهودیان و ترسایان از تو راضى نمی‌شوند مگر آنکه از کیش آنان پیروى کنى»(بقره/120).
شفیعی عنوان کرد: الان شما ببینید که در بحث مذاکرات اگر ما امروز فعالیت هسته‌ای نداشته باشیم می‌گویند شما فلان موشک را دارید و اگر فلان موشک را هم کنار بگذارید می‌گویند که شما حقوق بشر را رعایت نکرده‌اید و اگر حقوق بشر را هم کنار بگذارید بالاخره از شما راضی نمی‌شوند مگر این که روش آن‌ها را تبعیت کنید. تا وقتی می‌گوئیم که ما آقای بالای سر نمی‌خواهیم از ما راضی نمی‌شوند و اگر دیگر این را نگفتیم آن وقت می‌گویند که شما دوست ما هستید. در این صورت شاید بتوانید حتی فعالیت هسته‌ای داشته باشید؛ کما این که کشورهایی هستند که بمب‌ها و زرادخانه‌های هسته‌ای دارند. اما به دلیل این که ما می‌خواهیم مظلوم نباشیم و ظالم را نپذیریم و در واقع «عوناً للمظلومین» باشیم و این نگاه نگاه دینی ماست، دشمنان هم با ما مخالف هستند.
وی با بیان این که «تتبع ملتهم» به معنای پذیرش روش دشمن‌ است، در پایان گفت: در مدیریت جهادی روش آن‌ها روش غلطی است و ما تبعیت نمی‌کنیم؛ و همین طور که عرض کردم در مدیریت جهادی مؤلفه‌های متعددی از منظر قرآن مطرح است که مهمترین آن همان انگیزه الهی و اخلاص برای خداست.