به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، چهارمین نشست «کبوتران مسجد دوردست» از سلسله نشستهای بررسی تاثیر اندیشه مقاومت بر ادبیات و هنر ایران و دیگر کشورها، با حضور محمدعلی مهتدی، پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه و جهان عرب طی امروز، 30 اردیبهشت در سالن سلمان هراتی حوزه هنری برگزار شد.
مهتدی در ابتدای سخنان خود با بیان اینکه صحبت کردن درباره امام موسی صدر کار سادهای نیست، گفت: او انسان چند بعدی است و نمیتوان یک بعد از شخصیت او را بدون در نظر گرفتن دیگر ابعاد اخلاقی در نظر گرفت.
وی ادامه داد: امام موسی صدر روحانی فقیه، مجتهد، سیاستمدار، عارف، نظریهپرداز، مقاوم و در عین حال هنرمند، هنرشناس، فیلسوف و عارف است و همه این ابعاد را در حد کمال داراست.
مهتدی با اشاره به اینکه امام موسی صدر فعالیت خود را در لبنان آغاز کرد، گفت: لبنان جامعه منحصر به فردی دارد، زیرا شامل یک ملت نمیشود، بلکه دارای طوائف مختلفی است. دینهای اسلام و مسیحیت با شاخههای مختلفی در آنجا وجود دارند که هر کدام دارای ویژگیهای خاصی هستند. در چنین جامعهای تعصب فرقهای در حد اعلی وجود دارد و هویت هر شخص با وابستگی حرفهای او شناخته میشود.
این پژوهشگر ارشد مسائل خاورمیانه اضافه کرد: در این کشور مذهب شیعه همواره مورد تبعیض قرار میگرفت و هیچ مکانی برای فرزندان جامعه تشیع در نظر گرفته نمیشد. ضمن اینکه جمعیت شیعه در جنوب لبنان و هممرز با فلسطین بودند، به همین علت مورد تجاوز کشور اسرائیل هم قرار داشتند و امام موسی درصدد سازماندهی این جامعه بود.
امام موسی صدر به وحدت ادیان ابراهیمی معتقد بود
وی با بیان اینکه امام موسی به وحدت ادیان ابراهیمی معتقد بود، گفت: کشور اسرائیل بر اساس قومیت یهود بنا شده بود و درنظر داشت تمام منطقه را بر اساس وابستگی فرقهای تجزیه کند. به همین دلیل امام موسی معتقد بود جنگ سال 1975 بر اساس طرح هنری کیسینجر برای تجزیه لبنان صورت گرفت.
مهتدی در بیان روحیات اخلاقی امام موسی صدر افزود: او همواره لبخند بر لب داشت. این ویژگی کوچکی است، اما نشان از عقیده و روح بلند وی دارد. امام موسی به هیچ شخصی نه نمیگفت و با فقرا و روستائیان ارتباط داشت. امام، اولین کسی بود که در هر نقطهای که توسط اسرائیل بمباران میشد، حضور پیدا میکرد.
وی اضافه کرد: با توجه به روحیات گفته شده، امام موسی صدر با ظلم داخلی در لبنان و جامعه شیعه و تجاوز اسرائیل به جهان اسلام در منطقه مبارزه میکرد. وی در زمانیکه بسیاری ناامید از شکست اسرائیل شده بودند جمله «اسرائیل شرّ مطلق است» را بیان کرد.
مهتدی در ادامه سخنان خود اظهار کرد: در جهان عرب تلاش میشد تا این عقیده که ارتش اسرائیل هرگز مغلوب نمیشود، تثبیت شود؛ در حالی که امام موسی صدر معتقد بود مبارزه و تهیه سلاح از نان شب واجبتر است.
وی ادامه داد: طایفه شیعه در جنوب لبنان قشر فقیری را تشکیل میدادند و ارتش لبنان هم قدرت زیادی نداشت که در مقابل رژیم اسرائیل ایستادگی کند، ضمن اینکه دولت لبنان با اسرائیل در پشت صحنه همکاری میکرد و ارتش را به جنوب لبنان برای مبارزه با اسرائیل نمیفرستاد.
مهتدی افزود: به همین دلیل امام موسی معتقد بود که ارتش برای حمایت از ملت به جنوب لبنان ارسال شود و یا مردم مسلح شوند. اما دولت این وظیفه را به عهده نگرفت و امام موسی صدر شخصاً این کار را انجام داد و از طریق وجوهات فرستاده شده از قم و عراق اسلحه خریداری کرد. او مقاومت را بدون توجه به نتیجه، بلکه برای انجام تکلیف آغاز کرد؛ مقاومتی که بر اساس عقیده اسلامی و دینی پایهگذاری شد.
این کارشناس مسائل سیاسی با بیان اینکه گروه مقاومت به تدریج رو به فساد گذاشت، گفت: کشور لبنان در آن زمان محل خوشگذرانی بود و چریکهایی که با تقوا مبارزه میکردند در ماسههای عشرتطلبی غرق شده و از مقاومت دور شدند.
مهتدی افزود: گروه مقاومت، سیاستهای کشورهای عربی را اعمال میکرد و به دلیل اختلافات میان این کشورها و دریافت پول از دولت سعودی، در چارچوب سیاستهای سعودیها گام برمیداشت. به همین دلیل مردم از مقاومت دست کشیدند.
همکاری امام موسی صدر و شهید چمران برای تشکیل گروه مقاومت لبنان
سخنران این نشست ادامه داد: این گروه تقوای الهی و ایمان به آرمان و سازگاری محیطی که چریکهای مقاومت در آن فعالیت میکردند را از دست دادند، اما امام موسی صدر با همکاری شهید چمران دانه مقاومت را کاشت؛ مقاومتی که دارای آرمان و معتقد به تقوای الهی و حرکت برای ادای تکلیف شرعی بود.
مهتدی با بیان اینکه امام موسی صدر جوانان را برای شکلگیری مقاومت جدید جذب کرده و برای آنان کلاسهای عقیدتی برگزار کرد، گفت: مقاومت مردم شیعهای که در مکتب شهید چمران و امام موسی تربیت شده بودند، آغاز شد. این جوانان به هستههای مقاومت تبدیل شدند تا اینکه در سال 2000 میلادی توانستند جنوب لبنان را از لوث وجود اسرائیل پاک کنند و سیدحسن نصرالله، رهبر حزبالله لبنان از شاگردان امام موسی صدر است و امروز حزبالله لبنان را نمیتوان نادیده گرفت.
مهتدی به علاقهمندی امام موسی صدر به هنر اشاره کرد و افزود: او به شعر و داستان و سینما علاقه داشت به طوریکه بسیاری از کارگردانهای مسیحی برای ساخت فیلم با او مشورت میکردند. امام موسی موسیقی را به طور کامل و ذاتی حرام نمیدانست و به ابعاد معنوی آن علاقهمند بود.
وی اظهار کرد: امام موسی صدر از هنر متعهد برای استفاده در معنویت، انقلاب و مقاومت استقبال میکرد. چنین انسانی که همواره لبخند میزد و اعتقاد به تکریم بنی آدم و وحدت ادیان وجود داشت در مقابل ظلم اسرائیل با همه قوا ایستادگی میکرد.
مهتدی در پایان سخنان خود گفت: این شخصیت چند بعدی به آرمانهایش ایمان داشت. برای او خانه و لباس و غذا از اهمیتی برخوردار نبود، بلکه در جهت آرمان و به سوی نور و آسمان حرکت میکرد.