دوبرابر شدن سرانه تولید علم در پژوهشگاه علوم انسانی طی ۲ سال اخیر

به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، به مناسبت گرامیداشت پنجاهمین سال تاسیس پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، نشست مطبوعاتی با حضور حسین‌علی قبادی، سرپرست پژوهشگاه، چهارم دیماه در سالن اندیشه این پژوهشگاه برگزار شد.
در این نشست، قبادی گفت: ابتدا لازم می‌دانم قتل شیخ نمر با اقدام ناجوانمردانه رژیم آل سعود را تسلیت بگویم.

وی در ادامه با اشاره به فعالیت‌های پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی، اظهار کرد: سنگ بنای این مجموعه از سال 44 ریخته شده است. جا دارد همین جا از کسانی که در این پژوهشگاه زحمات بسیاری کشیده‌اند و الان در کنار ما نیستند، تشکر کنم و یادشان را گرامی بداریم، بخصوص مرحوم آئینه‌وند.
وی افزود: این جلسه به مناسبت آئین جشن نیم قرن مجاهدت علمی پژوهشگران پژوهشگاه علوم انسانی تشکیل شده است. پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی در سال 60 از سوی وزارت علوم با اقدام 12 موسسه تشکیل شد. امروز این پژوهشگاه به عنوان بزرگترین پژوهشگاه علوم انسانی در ایران شناخته شده است. البته می‌توان ادعا کرد که پژوهشگاه علوم انسانی در خاور میانه نیز بدیلی ندارد. با کمی چشم پوشی می‌توان گفت پژوهشگاه علوم انسانی در دنیا نیز حرفی برای گفتن دارد.
قبادی افزود: 50 سال تجربه در کنار سرمایه‌های کم بدیل این توفیق را به ما داده است که الان در این جایگاه قرار بگیریم. پژوهشگاه در حال حاضر این افتخار را دارد که از تجربه‌های دانشمندان و نخبگان پیش از انقلاب بهره بگیرد و این تجربه‌ها را در کنار سه نسل دانش پژوهان بعد از انقلاب قرار بدهد و از این تجربیات به نحو احسن بهره بگیرد.
قبادی با اشاره به توسعه مناسبات علمی پژوهشگاه افزود: در حال حاضر کمتر دانشگاه و موسسه‌ای را می‌توان در کشور پیدا کرد که ارتباط علمی با پژوهشگاه نداشته باشند. در دو سال اخیر اولین برنامه‌های توسعه راهبردی پژوهشگاه طراحی کردیم و به این برنامه رسمیت بخشیدیم. در این برنامه نگاه شبکه‌ای نخبگانی را به عنوان یک رویکرد در آینده پژوهشگاه جای دادیم تا به کمک این برنامه‌ها کمک به تحقق تمدن نوین اسلامی را طراحی کنیم.

منطق بنیادی پژوهشگاه
سرپرست پژوهشگاه با اشاره به منطق بنیادی پژوهشگاه گفت: علوم انسانی علوم منزوی نیست و می‌تواند وارد عرصه عمل و کاربرد هم شوند و در فرایند عمل‌گرایی نقش بسزایی ایفا کند. بنابراین بزرگترین واقعیتی که علوم انسانی در مسیر بومی شدن دارد، کاربردی کردن این علم است. ما در ایران با ملت و مخاطبینی روبرو هستیم که بر دوش خود یک تمدن و نظام معرفتی وحیانی دارند. چنین ملتی پرسشگر است و نمی‌تواند تسلیم جریان‌های وارداتی شود و خود کنشگر است.
قبادی افزود: اگر تاریخ تفکر را خوب مطالعه کنیم، می‌بینیم علوم انسانی به ما قدرت باز آفرینی می‌دهد. برای ما که ملت پر میراثی هستیم این یک فرصت است. البته بدیهی است که مبادی و مبانی اندیشه‌ها و نظام معرفتی خود را اساس و پایه قرار بدهیم.
قبادی مروری بر تاریخ پژوهشگاه و وضعیت فعلی پژوهشگاه را ارائه داد و افزود: سال 94، پنجاهمین سال تاسیس پژوهشگاه است. بنیاد فرهنگ پایه و اساس این پژوهشگاه است. در همین جا خوشحالم که از دو جلد کتاب مستندات بنیاد فرهنگی ایران و بنیاد شاهنامه رونمایی کنم. همانطور که اشاره کردم در سال 60 آقای حجت مشاور وزیر علوم وقت اقای محمد علی نجفی بود. در این زمان حجت پیشنهاد داد که 12 موسسه کوچک که بعضی از آنها در حال انحلال بودند با هم ادغام کند. در ابتدا نام موسسه مجموعه مطالعات و تحقیقات فرهنگی بود نامگذاری شد، اما اندکی بعد از سال 60 این موسسه به پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی تغییر نام داد.
قبادی افزود: در حال حاضر پژوهشگاه 14 پژوهشکده و 125 عضو هیئت علمی دارد. در طول دو سال اخیر سه پژوهشکده به نام‌های پژوهشکده مطالعات قرآنی، پژوهشکده فرهنگ معاصر و علوم انسانی کاربردی به این مجموعه اضافه شده است.
وی افزود: در پایان سال 92 سرانه تولید علمی 8 دهم درصد بود اما در اواخر سال 94 این آمار به یک و شش دهم درصد رسیده است البته بدون احتساب چند ماه اخیر. تعداد مجلات علمی پژوهشی ما 20 عدد است و ما سیاست کلی خود را بر توسعه کیفی مجلات متمرکز کرده‌ایم. و قصد این را داریم که چند مجله چند زبانه را منتشر کنیم. سازمان ملل متحد، ایران را به عنوان حافظ مرکز اسناد در آسیا انتخاب کرده است و ما با توجه به برنامه توسعه پژوهشگاه پیش بینی می‌کنیم قطب پژوهشی اسیا را بدست بیاوریم و مقدمات تحقق این آرمان را فراهم کرده‌ایم.
قبادی در ادامه توضیح کوتاهی درباره پرتال علوم انسانی ارائه داد و گفت: این پرتال در سطح ملی منحصر به فرد است و جزء 37 سایت پر بازدیده کننده علوم انسانی کشور است. از دیگر طرح‌هایی که می‌توانم به آن اشاره کنم طرح جامع علوم انسانی است که برای اولین بار در ایران رخ داده است. در این طرح ما از اندیشه‌های مصلحان جهان اسلام و ایران در 200 سال اخیر بهره گرفته‌ایم تا بتوانیم آرمان تمدن ایرانی و اسلامی را ترسیم کنیم.

قبادی هدف پژوهشگاه را کاربردی کردن علوم انسانی در سطح کشور معرفی کرد و گفت: پژوهشگاه در برنامه توسعه خود، دانایی‌محوری و کاربردی‌سازی علوم انسانی را در دستور کار خود قرار داده است. به همین دلیل در حوزه کاربرد، اقتصاد و معدن مجله‌ علمی پژوهشی جدیدی را طراحی کرده است.
قبادی افزود: به لطف الهی توانسته‌ایم بسیاری از املاک پژوهشگاه که در دست دیگران بوده است را باز پس بگیریم در این مسیر از حمایت قوه قضائیه بی نهایت تشکر می‌کنم.
سرپرست پژوهشگاه طراحی اطلس آمار علوم انسانی را یکی از اقدامات پژوهشگاه خواند و افزود: متاسفانه در ایران آمار متقنی درباره علوم انسانی نداشتیم این اطلس تا حدودی این کمبود را مرتفع کرده است. خوشبختانه در دو سال اخیر از دو جلد کتاب فرهنگ تاریخی زبان فارسی و پایگاه دادهای زبان فارسی ساماندهی کرده‌ایم.کتاب فرهنگ تاریخی زبان فارسی در شش جلد منتشر شده است چهار جلد آن در فضای دیجیتال و دو جلد هم به صورت کاغذی منتشر شده است.
از دیگر اقدامات پژوهشگاه می‌توانم به آموزش زبان فارسی به غیر فارسی زبان و کتاب 19 جلدی سفینه تبریز و به آموزش فلسفه برای کودکان اشاره کنم.
وی در پایان گفت: یکی از توفیق‌های پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی کاربردی کردن علوم انسانی و آموزش آن در کوتاهترین زمان است. در همین راستا چندین پروژه علوم انسانی را تعریف کردیم و ابتدا در استان سیستان و چابهار متمرکز شدیم چرا کمتر محققی به آنجا می‌رود و بر این شهر تحقیقات خود را متمرکز می‌کند خوشبختانه ما توانستیم با این تحقق خود 550 میلیون اعتبار برای بخش آموزشی این استان فراهم کنیم.