ایکنا گزارش می‌دهد؛
طرح‌های حوزه خواهران درباره خانواده روی میز نهادهای اجرایی
گروه حوزه‌های علمیه: ناگفته پیداست که حوزه علمیه خواهران به علت ماهیت وجودی خود، بیش و پیش از هر نهاد دیگری باید در علم و عمل در راستای تحقق نظام خانواده اسلامی پیشگام باشد؛ این حوزه در عمری که به اندازه انقلاب اسلامی سپری کرده گام‌هایی در این زمینه برداشته که هرچند تا نقطه مطلوب فاصله بسیاری دارد ولی طرح‌هایی نیز ارایه کرده که هم اکنون نیازمند اقدام نهادهای اجرایی است.
به گزارش خبرگزاری بین‌المللی قرآن(ایکنا) حوزه علمیه خواهران تا به امروز 90 هزار فارغ التحصیل تحویل جامعه داده است و هم‌اکنون نیز 70هزار نفر در بیش از 400 مدرسه علمیه در سراسر کشور مشغول تحصیل هستند که این رشد کمی قطعا نشانه رشد کم نظیر در این عرصه است و این تعداد نیروی انسانی توقعات جامعه از این مجموعه را نیز به حق افزایش داده است.
اما به گفته مسئولان این نهاد، تولیدات نظری این مجموعه علمی کمتر مورد توجه نهادهای اجرایی قرار گرفته از این رو در ارایه خروجی تبلیغی فرهنگی و تبدیل شدن به مرجع علمی و عملی در عرصه خانواده با وجود ظرفیت‌های فراوان موجود، مسیری طولانی فراروی آن قرار دارد. اگر چه کارهایی همانند تشکیل ولو دیرهنگام میز منطقه ای مسایل خانواده از سوی مرکز زن و خانواده و یا تشکیل کمیته جمعیت در جامعه الزهراء(س) در راستای رسالت اصلی این نهاد یعنی مرجعیت علمی و عملی در مباحث خانواده انجام شده است، البته اما به نظر می‌رسد با وجود همه این تلاش‌ها حوزه خواهران در ایجاد جریان‌سازی کلان اجتماعی برای تحقق سیاست‌های خانواده اسلامی در جامعه موفقیت چندانی نداشته و بیش از آن جریانات مخالف گوی سبقت ربوده‌اند و به تبعیت از آن نهادهایی چون حوزه نیز به واکنش برخاسته‌اند.
تشکیل کمیته جمعیت از طرح‌هایی است که چند سال قبل و به هنگام هشدار رهبر معظم انقلاب در زمینه کاهش رشد جمعیت کشور در جامعه الزهراء به عنوان پرسابقه‌ترین حوزه علمیه خواهران ایجاد شد که هم با ابلاغ سیاست‌های خانواده از سوی رهبری باید بازخوانی عملی جدیدی در فعالیت‌های آن صورت بگیرد و هم می‌تواند الگویی برای سایر نهادها باشد.
تشکیل کمیته جمعیت؛ الگویی برای نهادها
فرزانه حکیم‌زاده، مدیر گروه تاریخ و عضو کمیته جمعیت جامعة الزهراء(س) در گفت‌وگو با خبرگزاری ایکنا گفت: از زمانی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در چند سال قبل در زمینه بحث جمعیت هشدار دادند و بر موضوع رشد فرزندآوری تاکید کردند، جامعه الزهراء به عنوان یکی از نهادهای آموزشی که به تربیت بانوان طلبه می‌پردازد، این موضوع را جدی گرفت و کمیته‌ای در این زمینه تشکیل داد.
وی اظهار کرد: این کمیته فعالیت خود را با عنوان «کمیته جمعیت» آغاز کرد که بنده نیز عضو این کمیته هستم و برنامه‌ریزی‌هایی درباره بحث جمعیت و مباحث تحکیم خانواده و ... نیز با محوریت زن مطرح شد. هدف اصلی این کمیته در وهله نخست ترغیب و تشویق بانوان طلبه برای فرزندآوری بیشتر و ایجاد تسهیلاتی در این زمینه برای آنان بوده که البته برخی از این تسهیلات از قبل وجود داشته است و در وهله بعدی ترغیب مبلغان و طلاب به تبلیغ در این زمینه در میان مردم است.
حکیم‌زاده در این باره می‌گوید: امروز با وجود هجمه‌های سنگین فرهنگی دشمنان، رسالت بانوان به خصوص بانوان طلبه در این زمینه بسیار سنگین است و نهادهای تربیتی و آموزشی باید کارکردهای لازم در این زمینه را در مجموعه نیروی انسانی خود ایجاد کنند که برنامه‌ریزی آموزشی، پژوهشی و تبلیغی همچنین ایجاد تسهیلات رفاهی و تشویقی در تحقق این فرمایشات از کارهایی است که در این جامعه صورت گرفته است و یکی از نتایج آن ترویج شعار فرزندآوری در میان بانوان طلبه و تبیین کارکردهای خانواده است که در دوره‌های مختلف مدیریتی جامعه الزهراء(س) دنبال شده است.
البته کارهای صورت گرفته که به بخشی از آن‌ها اشاره شد از جمله تشکیل کمیته جمعیت آن هم چند سال قبل از ابلاغ سیاست‌های خانواده، اقداماتی در خور تقدیر است اما خواهران طلبه طبیعتا به عنوان مبلغ در درجه اول خود باید پیشگام در مباحث اجتماعی مربوط به خانواده از جمله فرزندآوری باشند تا بتوانند تاثیر لازم را در فضای اجتماعی بگذارند. حکیم زاده در این زمینه نیز به ایکنا گفت: کلیت بحث رشد جمعیت و فرزندآوری در جامعه الزهرا در سال‌های بعد از فرمایش رهبری محسوس است همچنین در مسایل تبلیغی که بر عهده طلاب و مبلغان این نهاد است، بحث خانواده و جمعیت مورد توجه قرار دارد.
تربیت مشاوران اسلامی برای کمک به خانواده‌ها
همچنین مریم کریمی‌تبار، مدیر کل پرورشی و تهذیبی معاونت فرهنگی حوزه علمیه خواهران در پاسخ به این سؤال که انتظار جامعه از بانوان طلبه و حوزه خواهران این است که در مسایل خانواده و رشد جمعیت و ... پیشگام باشند آیا این پیشگامی محسوس است؟ اظهار کرد: مرکز مدیریت حوزه خواهران نهادی سیاستگذار در این نوع مباحث است و ما در متن زندگی طلاب حضور نداریم و کمتر ارتباط چهره به چهره با آنان داریم زیرا بیشتر فعالیت ما برنامه ریزی در سطح کلان است.
وی تاکید کرد: در عین حال سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب و فرمایشات ایشان از گذشته تاکنون و بعد از این نیز راهبرد و سیاست کلان حوزه خواهران بوده و خواهد بود البته رسیدن به اهداف فرهنگی و تبلیغی زمان‌بر و نیازمند گذشت زمان است.
کریمی تبار افزود: طرح قرارگاه‌های فرهنگی در تمامی استان‌ها و مدارس علمیه و ایجاد یک قرارگاه مرکزی نیز در قم با محوریت موضوعات قرآن و عترت، خانواده و اقتصاد مقاومتی از کارهایی است که در حال انجام است.
البته رشد بانوان مبلغه و افزایش تعداد آنان در محافل مذهبی و تبلیغ و سخنرانی نشان‌دهنده رشد حضور بانوان طلبه و استاد برای تاثیرگذاری در سطح جامعه است، اما به نظر می‌رسد برای جریان‌سازی کلان اجتماعی حضور جدی‌تر این قشر و به خصوص در راستای ترویج سیاست‌های خانواده اسلامی احساس می‌شود که به گفته کریمی تیار، ایجاد مراکز مشاوره اسلامی در همین عرصه نجام شده و در حال توسعه است.
کریمی تبار در پاسخ به این سؤال که در سال‌های اخیر شاهد رشد مشاوران و مراکز مشاوره و میزان مراجعه به این مشاوران در سطح حوزه‌های علمیه هستیم آیا این مسئله در تضاد با بحث الگوبودن حوزویان به ویژه بانوان طلبه برای دیگران نیست؟ اظهار کرد: مشاوره در سطح حوزه خواهران زیاد شده است ولی دلیل بر این نیست که مشکلات حوزویان و طلاب در مسایل اخلاقی و خانوادگی بیشتر شده باشد. ما هم اکنون 500 مشاور در حوزه‌های خواهران سراسر کشور داریم و بنا داریم ضمن ارایه مشاوره به طلاب در صورت لزوم در مدارس علمیه بتوانند در سطح استان و شهر خود به ارایه مشاوره اسلامی به خانواده ها و زنان بپردازند.
سیاست‌های خانوداه؛ پیشانی کار حوزه
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر حصاری، معاون پژوهش حوزه علمیه خواهران نیز در پاسخ به این سؤال که آیا پروژه‌ای پژوهشی در مقایسه میان بانوان طلبه و سایر زنان با هدف شناخت میزان تاثیر زندگی و تحصیل طلبگی در موفقیت خانوادگی داشته اید اظهار کرد: اخیرا پروژه‌ای در مقام مقایسه میان دو طیف آماری مذهبی و غیرمذهبی در این زمینه در حال انجام است تا تاثیر تعلقات و مناسبات دینی در استحکام خانواده بررسی شود که طلاب خواهر نیز از مصادیق بارز طیف مذهبی هستند.
وی افزود: حوزه خواهران در بخش‌های مختلف اعم از آموزش، تبلیغ و پژوهش در راستای ترویج آموزه‌های دینی در زمینه خانواده گام برداشته و بر می دارد و قطعا بعد از فرمایشات رهبری این گام ها هم باید دقیق‌تر و هم سریعتر برداشته شوند. ۲۶۰ مورد پایان‌نامه سطح سه، ۹۷۰ مورد تحقیقات پایانی و هزار و صد مقاله و کتاب ماحصل فعالیت‌های پژوهشی حوزه خواهران بوده و تمامی این موارد مرتبط با خانواده و حقوق متقابل همسران و فرزندان و کلا مباحثی از این دست است. همچنین یکی از کارهای گروهی پژوهشی در حوزه خواهران، سبک زندگی با محوریت خانواده است که جمعی از طلاب به صورت گروهی به پژوهش و تحقیق و تالیف در این مقوله می‌پردازند که سال ۹۴ و امسال متجاوز از ۵۰۰ اثر در این موضوع داشتیم.
وی البته تاکید می کند که ما مدعی نیستیم که همه آنچه را که رهبر معظم انقلاب فرموده‌اند در تمامی ابعاد و زوایای آن مورد توجه قرار داده و به آن پرداخته‌ایم ولی به دلیل سیاست محوری حوزه خواهران، سیاست‌های خانواده و موضوع خانواده قرآنی در پیشانی کار حوزه‌های علمیه خواهران است.
تالیف و تدوین این تعداد پایان‌نامه و مقاله مطمئنا منبع بسیار خوبی برای تامین زیرساخت‌های فکری برای رفع مشکلات خانوادگی براساس آموزه های قرآنی حدیثی است اگرچه حوزه علمیه همان طور که طرح‌هایی ارایه داده باید این تولیدات را به طرح‌هایی ساندویچی تبدیل و در اختیار نهادهای فرهنگی و اجرایی قرار دهد.
طرح‌های زن و خانواده روی میز نهادهای فرهنگی و اجرایی
اما حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده توپ را به زمین نهادهای اجرایی می‌فرستد و با بیان اینکه مخاطب سیاست‌های ابلاغی خانواده، نهادهای اجرایی هستند به ایکنا می‌گوید: فعالیت ما با توجه به ماهیت کارمان، پژوهشی و آموزشی است و در اجرا دخالتی نداریم به همین دلیل پیشنهادات خود را به مراکز مختلف اجرایی مرتبط با زن و خانواده ارایه کرده و می‌کنیم ولی کمتر به آن وقعی نهاده شده است.
زیبایی‌نژاد ادامه داد: در دولت‌های گذشته ما طرح کلانی را با عنوان «تدوین سند ملی تحکیم خانواده» به مرکز امور زنان ریاست جمهوری ارایه دادیم که با عمر کوتاه مدیریتی در کشور به جایی نرسید زیرا مشکل عمده در دولت‌های ما اعم از اصولگرا و اصلاح طلب همین مسئله کوتاه بودن عمر مدیریت های اجرایی است.
زیبایی نژاد در عین حال به حضور در نهادهای مرتبط و ارایه طرح به آنان اشاره دارد و از جمله به طرح میز منطقه ای اشاره می کند که اخیرا وارد فاز اجرایی شده است؛ وی در این بار گفت: طرح بدیع و جدیدی از سوی مرکز تحقیقات مطرح شده که امیدوارم از سوی نهادهای مرتبط جدی گرفته شود، زیرا ما معتقدیم که می‌تواند ناظر به مشکلات بومی هر منطقه باشد و برنامه‌ریزی‌ها بر اساس آن صورت گیرد.
طرح میز منطقه‌ای
زیبایی‌نژاد اظهار کرد: این طرح با عنوان میز منطقه‌ای در موضوع زن و خانواده طراحی شده است و پیش‌فرض ما نیز این است که معتقدیم دانشگاه‌ها در موضوع زن و خانواده حساسیت لازم را ندارند و گاهی دیده می‌شود تحقیقاتی صورت می‌گیرد که معطوف به مشکلات تهران و تعمیم آن به مشکلات سایر مناطق کشور است.
وی ادامه داد: این در حالی است که هر منطقه از کشور مشکلات بومی خود در حوزه زن و خانواده را دارد و نیازمند برنامه‌ریزی متناسب با آن است.
رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده همچنین به نقش دانشگاه ها اشاره و خواستار ورود جدی آنان به صحنه مسایل میدانی در حیطه زن و خانواده می شود و معتقد است که تازه برخی کارهای میدانی شروع شده در حالی که باید دانشگاه‌ها را متقاعد کنیم که بیشترین وقت پژوهشی خود را صرف تحقیقات مورد نیاز امروز کنند و این تحقیقات به مسایل مربوط به خانواده جهت‌دهی داده شود.
البته همان طور که زیبایی نژاد عنوان کرد حوزه و دانشگاه باید در تحقیقات خود به صورت جدی‌تر وارد این مسایل شوند ولی نکته مهمتر اهتمام نهادهای اجرایی به این تحقیقات است؛ مسئله‌ای که گاهی در تب و تاب اصلح‌گری و گاهی نیز در عدم درک درست مسئولان فرهنگی از اولویت‌ها گرفتار می‌شود.
لزوم وحدت تولیدعلم با عمل
در مجموع ظرفیت‌های پژوهشی و بعضا طرح‌های ارایه شده در زمینه زن و خانواده هرچند دیرهنگام و واکنشی، ظرفیت بسیار بالایی در مجموعه حوزه علمیه خواهران است؛ تولید هزاران پایان‌نامه و مقاله و تالیف اثر علاوه بر کارکردهای اخلاقی و علمی برای خود بانوان طلبه می‌تواند زمینهساز ده‌ها طرح علمی قرآنی و دینی برای رفع مشکلات خانواده و تحقق سیاست‌های ابلاغی رهبری باشد البته از یکسو همان طور که در متن گزارش نیز اشاره شد حوزه علمیه و دانشگاه‌ها باید وارد کارهای میدانی در این عرصه شوند و از طرف دیگر نهادهای فرهنگی و اجرایی نیز این تولیدات را جدی تر بگیرند زیرا حوزه خواهران با وجود چندین دهه فعالیت تبلیغی، آموزشی و پژوهشی در زمینه زن و خانواده باید فعالیت‌های چشمگیری به خصوص در جریان‌سازی اجتماعی و سیاسی در این مسئله می داشت که این فعالیت محسوس نیست.
به هر روی، امروز طرح‌های حوزه خواهران به عنوان بارزترین مجموعه آموزشی، پژوهشی و تبلیغی در زمینه زن و خانواده روی میز نهادهای فرهنگی و اجرایی قرار دارد و باید ببینیم آیا در آینده تعاملی قوی‌تر و موثرتر میان این دو مجموعه برای تحقق سیاست‌های خانواده شکل خواهد گرفت؟.
اما به گفته مسئولان این نهاد، تولیدات نظری این مجموعه علمی کمتر مورد توجه نهادهای اجرایی قرار گرفته از این رو در ارایه خروجی تبلیغی فرهنگی و تبدیل شدن به مرجع علمی و عملی در عرصه خانواده با وجود ظرفیت‌های فراوان موجود، مسیری طولانی فراروی آن قرار دارد. اگر چه کارهایی همانند تشکیل ولو دیرهنگام میز منطقه ای مسایل خانواده از سوی مرکز زن و خانواده و یا تشکیل کمیته جمعیت در جامعه الزهراء(س) در راستای رسالت اصلی این نهاد یعنی مرجعیت علمی و عملی در مباحث خانواده انجام شده است، البته اما به نظر می‌رسد با وجود همه این تلاش‌ها حوزه خواهران در ایجاد جریان‌سازی کلان اجتماعی برای تحقق سیاست‌های خانواده اسلامی در جامعه موفقیت چندانی نداشته و بیش از آن جریانات مخالف گوی سبقت ربوده‌اند و به تبعیت از آن نهادهایی چون حوزه نیز به واکنش برخاسته‌اند.
تشکیل کمیته جمعیت از طرح‌هایی است که چند سال قبل و به هنگام هشدار رهبر معظم انقلاب در زمینه کاهش رشد جمعیت کشور در جامعه الزهراء به عنوان پرسابقه‌ترین حوزه علمیه خواهران ایجاد شد که هم با ابلاغ سیاست‌های خانواده از سوی رهبری باید بازخوانی عملی جدیدی در فعالیت‌های آن صورت بگیرد و هم می‌تواند الگویی برای سایر نهادها باشد.
تشکیل کمیته جمعیت؛ الگویی برای نهادها
فرزانه حکیم‌زاده، مدیر گروه تاریخ و عضو کمیته جمعیت جامعة الزهراء(س) در گفت‌وگو با خبرگزاری ایکنا گفت: از زمانی که رهبر معظم انقلاب اسلامی در چند سال قبل در زمینه بحث جمعیت هشدار دادند و بر موضوع رشد فرزندآوری تاکید کردند، جامعه الزهراء به عنوان یکی از نهادهای آموزشی که به تربیت بانوان طلبه می‌پردازد، این موضوع را جدی گرفت و کمیته‌ای در این زمینه تشکیل داد.
وی اظهار کرد: این کمیته فعالیت خود را با عنوان «کمیته جمعیت» آغاز کرد که بنده نیز عضو این کمیته هستم و برنامه‌ریزی‌هایی درباره بحث جمعیت و مباحث تحکیم خانواده و ... نیز با محوریت زن مطرح شد. هدف اصلی این کمیته در وهله نخست ترغیب و تشویق بانوان طلبه برای فرزندآوری بیشتر و ایجاد تسهیلاتی در این زمینه برای آنان بوده که البته برخی از این تسهیلات از قبل وجود داشته است و در وهله بعدی ترغیب مبلغان و طلاب به تبلیغ در این زمینه در میان مردم است.
حکیم‌زاده در این باره می‌گوید: امروز با وجود هجمه‌های سنگین فرهنگی دشمنان، رسالت بانوان به خصوص بانوان طلبه در این زمینه بسیار سنگین است و نهادهای تربیتی و آموزشی باید کارکردهای لازم در این زمینه را در مجموعه نیروی انسانی خود ایجاد کنند که برنامه‌ریزی آموزشی، پژوهشی و تبلیغی همچنین ایجاد تسهیلات رفاهی و تشویقی در تحقق این فرمایشات از کارهایی است که در این جامعه صورت گرفته است و یکی از نتایج آن ترویج شعار فرزندآوری در میان بانوان طلبه و تبیین کارکردهای خانواده است که در دوره‌های مختلف مدیریتی جامعه الزهراء(س) دنبال شده است.
البته کارهای صورت گرفته که به بخشی از آن‌ها اشاره شد از جمله تشکیل کمیته جمعیت آن هم چند سال قبل از ابلاغ سیاست‌های خانواده، اقداماتی در خور تقدیر است اما خواهران طلبه طبیعتا به عنوان مبلغ در درجه اول خود باید پیشگام در مباحث اجتماعی مربوط به خانواده از جمله فرزندآوری باشند تا بتوانند تاثیر لازم را در فضای اجتماعی بگذارند. حکیم زاده در این زمینه نیز به ایکنا گفت: کلیت بحث رشد جمعیت و فرزندآوری در جامعه الزهرا در سال‌های بعد از فرمایش رهبری محسوس است همچنین در مسایل تبلیغی که بر عهده طلاب و مبلغان این نهاد است، بحث خانواده و جمعیت مورد توجه قرار دارد.
تربیت مشاوران اسلامی برای کمک به خانواده‌ها
همچنین مریم کریمی‌تبار، مدیر کل پرورشی و تهذیبی معاونت فرهنگی حوزه علمیه خواهران در پاسخ به این سؤال که انتظار جامعه از بانوان طلبه و حوزه خواهران این است که در مسایل خانواده و رشد جمعیت و ... پیشگام باشند آیا این پیشگامی محسوس است؟ اظهار کرد: مرکز مدیریت حوزه خواهران نهادی سیاستگذار در این نوع مباحث است و ما در متن زندگی طلاب حضور نداریم و کمتر ارتباط چهره به چهره با آنان داریم زیرا بیشتر فعالیت ما برنامه ریزی در سطح کلان است.
وی تاکید کرد: در عین حال سیاست های ابلاغی رهبر معظم انقلاب و فرمایشات ایشان از گذشته تاکنون و بعد از این نیز راهبرد و سیاست کلان حوزه خواهران بوده و خواهد بود البته رسیدن به اهداف فرهنگی و تبلیغی زمان‌بر و نیازمند گذشت زمان است.
کریمی تبار افزود: طرح قرارگاه‌های فرهنگی در تمامی استان‌ها و مدارس علمیه و ایجاد یک قرارگاه مرکزی نیز در قم با محوریت موضوعات قرآن و عترت، خانواده و اقتصاد مقاومتی از کارهایی است که در حال انجام است.
البته رشد بانوان مبلغه و افزایش تعداد آنان در محافل مذهبی و تبلیغ و سخنرانی نشان‌دهنده رشد حضور بانوان طلبه و استاد برای تاثیرگذاری در سطح جامعه است، اما به نظر می‌رسد برای جریان‌سازی کلان اجتماعی حضور جدی‌تر این قشر و به خصوص در راستای ترویج سیاست‌های خانواده اسلامی احساس می‌شود که به گفته کریمی تیار، ایجاد مراکز مشاوره اسلامی در همین عرصه نجام شده و در حال توسعه است.
کریمی تبار در پاسخ به این سؤال که در سال‌های اخیر شاهد رشد مشاوران و مراکز مشاوره و میزان مراجعه به این مشاوران در سطح حوزه‌های علمیه هستیم آیا این مسئله در تضاد با بحث الگوبودن حوزویان به ویژه بانوان طلبه برای دیگران نیست؟ اظهار کرد: مشاوره در سطح حوزه خواهران زیاد شده است ولی دلیل بر این نیست که مشکلات حوزویان و طلاب در مسایل اخلاقی و خانوادگی بیشتر شده باشد. ما هم اکنون 500 مشاور در حوزه‌های خواهران سراسر کشور داریم و بنا داریم ضمن ارایه مشاوره به طلاب در صورت لزوم در مدارس علمیه بتوانند در سطح استان و شهر خود به ارایه مشاوره اسلامی به خانواده ها و زنان بپردازند.
سیاست‌های خانوداه؛ پیشانی کار حوزه
همچنین حجت‌الاسلام والمسلمین علی اکبر حصاری، معاون پژوهش حوزه علمیه خواهران نیز در پاسخ به این سؤال که آیا پروژه‌ای پژوهشی در مقایسه میان بانوان طلبه و سایر زنان با هدف شناخت میزان تاثیر زندگی و تحصیل طلبگی در موفقیت خانوادگی داشته اید اظهار کرد: اخیرا پروژه‌ای در مقام مقایسه میان دو طیف آماری مذهبی و غیرمذهبی در این زمینه در حال انجام است تا تاثیر تعلقات و مناسبات دینی در استحکام خانواده بررسی شود که طلاب خواهر نیز از مصادیق بارز طیف مذهبی هستند.
وی افزود: حوزه خواهران در بخش‌های مختلف اعم از آموزش، تبلیغ و پژوهش در راستای ترویج آموزه‌های دینی در زمینه خانواده گام برداشته و بر می دارد و قطعا بعد از فرمایشات رهبری این گام ها هم باید دقیق‌تر و هم سریعتر برداشته شوند. ۲۶۰ مورد پایان‌نامه سطح سه، ۹۷۰ مورد تحقیقات پایانی و هزار و صد مقاله و کتاب ماحصل فعالیت‌های پژوهشی حوزه خواهران بوده و تمامی این موارد مرتبط با خانواده و حقوق متقابل همسران و فرزندان و کلا مباحثی از این دست است. همچنین یکی از کارهای گروهی پژوهشی در حوزه خواهران، سبک زندگی با محوریت خانواده است که جمعی از طلاب به صورت گروهی به پژوهش و تحقیق و تالیف در این مقوله می‌پردازند که سال ۹۴ و امسال متجاوز از ۵۰۰ اثر در این موضوع داشتیم.
وی البته تاکید می کند که ما مدعی نیستیم که همه آنچه را که رهبر معظم انقلاب فرموده‌اند در تمامی ابعاد و زوایای آن مورد توجه قرار داده و به آن پرداخته‌ایم ولی به دلیل سیاست محوری حوزه خواهران، سیاست‌های خانواده و موضوع خانواده قرآنی در پیشانی کار حوزه‌های علمیه خواهران است.
تالیف و تدوین این تعداد پایان‌نامه و مقاله مطمئنا منبع بسیار خوبی برای تامین زیرساخت‌های فکری برای رفع مشکلات خانوادگی براساس آموزه های قرآنی حدیثی است اگرچه حوزه علمیه همان طور که طرح‌هایی ارایه داده باید این تولیدات را به طرح‌هایی ساندویچی تبدیل و در اختیار نهادهای فرهنگی و اجرایی قرار دهد.
طرح‌های زن و خانواده روی میز نهادهای فرهنگی و اجرایی
اما حجت‌الاسلام والمسلمین محمدرضا زیبایی‌نژاد، رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده توپ را به زمین نهادهای اجرایی می‌فرستد و با بیان اینکه مخاطب سیاست‌های ابلاغی خانواده، نهادهای اجرایی هستند به ایکنا می‌گوید: فعالیت ما با توجه به ماهیت کارمان، پژوهشی و آموزشی است و در اجرا دخالتی نداریم به همین دلیل پیشنهادات خود را به مراکز مختلف اجرایی مرتبط با زن و خانواده ارایه کرده و می‌کنیم ولی کمتر به آن وقعی نهاده شده است.
زیبایی‌نژاد ادامه داد: در دولت‌های گذشته ما طرح کلانی را با عنوان «تدوین سند ملی تحکیم خانواده» به مرکز امور زنان ریاست جمهوری ارایه دادیم که با عمر کوتاه مدیریتی در کشور به جایی نرسید زیرا مشکل عمده در دولت‌های ما اعم از اصولگرا و اصلاح طلب همین مسئله کوتاه بودن عمر مدیریت های اجرایی است.
زیبایی نژاد در عین حال به حضور در نهادهای مرتبط و ارایه طرح به آنان اشاره دارد و از جمله به طرح میز منطقه ای اشاره می کند که اخیرا وارد فاز اجرایی شده است؛ وی در این بار گفت: طرح بدیع و جدیدی از سوی مرکز تحقیقات مطرح شده که امیدوارم از سوی نهادهای مرتبط جدی گرفته شود، زیرا ما معتقدیم که می‌تواند ناظر به مشکلات بومی هر منطقه باشد و برنامه‌ریزی‌ها بر اساس آن صورت گیرد.
طرح میز منطقه‌ای
زیبایی‌نژاد اظهار کرد: این طرح با عنوان میز منطقه‌ای در موضوع زن و خانواده طراحی شده است و پیش‌فرض ما نیز این است که معتقدیم دانشگاه‌ها در موضوع زن و خانواده حساسیت لازم را ندارند و گاهی دیده می‌شود تحقیقاتی صورت می‌گیرد که معطوف به مشکلات تهران و تعمیم آن به مشکلات سایر مناطق کشور است.
وی ادامه داد: این در حالی است که هر منطقه از کشور مشکلات بومی خود در حوزه زن و خانواده را دارد و نیازمند برنامه‌ریزی متناسب با آن است.
رئیس مرکز تحقیقات زن و خانواده همچنین به نقش دانشگاه ها اشاره و خواستار ورود جدی آنان به صحنه مسایل میدانی در حیطه زن و خانواده می شود و معتقد است که تازه برخی کارهای میدانی شروع شده در حالی که باید دانشگاه‌ها را متقاعد کنیم که بیشترین وقت پژوهشی خود را صرف تحقیقات مورد نیاز امروز کنند و این تحقیقات به مسایل مربوط به خانواده جهت‌دهی داده شود.
البته همان طور که زیبایی نژاد عنوان کرد حوزه و دانشگاه باید در تحقیقات خود به صورت جدی‌تر وارد این مسایل شوند ولی نکته مهمتر اهتمام نهادهای اجرایی به این تحقیقات است؛ مسئله‌ای که گاهی در تب و تاب اصلح‌گری و گاهی نیز در عدم درک درست مسئولان فرهنگی از اولویت‌ها گرفتار می‌شود.
لزوم وحدت تولیدعلم با عمل
در مجموع ظرفیت‌های پژوهشی و بعضا طرح‌های ارایه شده در زمینه زن و خانواده هرچند دیرهنگام و واکنشی، ظرفیت بسیار بالایی در مجموعه حوزه علمیه خواهران است؛ تولید هزاران پایان‌نامه و مقاله و تالیف اثر علاوه بر کارکردهای اخلاقی و علمی برای خود بانوان طلبه می‌تواند زمینهساز ده‌ها طرح علمی قرآنی و دینی برای رفع مشکلات خانواده و تحقق سیاست‌های ابلاغی رهبری باشد البته از یکسو همان طور که در متن گزارش نیز اشاره شد حوزه علمیه و دانشگاه‌ها باید وارد کارهای میدانی در این عرصه شوند و از طرف دیگر نهادهای فرهنگی و اجرایی نیز این تولیدات را جدی تر بگیرند زیرا حوزه خواهران با وجود چندین دهه فعالیت تبلیغی، آموزشی و پژوهشی در زمینه زن و خانواده باید فعالیت‌های چشمگیری به خصوص در جریان‌سازی اجتماعی و سیاسی در این مسئله می داشت که این فعالیت محسوس نیست.
به هر روی، امروز طرح‌های حوزه خواهران به عنوان بارزترین مجموعه آموزشی، پژوهشی و تبلیغی در زمینه زن و خانواده روی میز نهادهای فرهنگی و اجرایی قرار دارد و باید ببینیم آیا در آینده تعاملی قوی‌تر و موثرتر میان این دو مجموعه برای تحقق سیاست‌های خانواده شکل خواهد گرفت؟.
مطالب مرتبط
