نظریه یگانگی نفس و بدن طی بازتعریف مفاهیم در «با قرآن تا رستاخیز»/ برزخ انسان در علم خداست

به گزارش ایکنا؛‌ نشست نقد و بررسی کتاب «با قرآن تا رستاخیز» نوشته مهدی نورافشان و حامد فتوت احمدی، امروز، هشتم مهرماه با حضور جمعی از اندیشمندان و علاقه‌‌مندان در سالن اندیشه پژوشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی برگزار شد.

فتوت‌‌احمدی، نویسنده کتاب در مورد ویژگی‌‌ها و اهداف کتاب بیان کرد: در این کتاب سعی کرده‌‌ایم که با توجه به آیات از آغاز و انجام انسان سخن بگوییم و در این باب مروری داشته باشیم. ما همواره از دوران کودکی با این سؤال مواجه بوده‌‌ایم که معاد چیست و چطور است و پاسخ افرادی که به این سؤال می‌‌پرداختند نیز بیشتر چنین بود که انسان دارای دو بعد جسمانی و روحانی است که روح باقی می‌‌ماند. اما اینکه روح چیست، ما از کجا آمده‌‌ایم، آمدن ما برای چه کاری بوده است و این قبیل مسائل مورد توجه قرار نگرفته است.

وی در ادامه افزود: در مورد این سؤالات پاسخ‌‌های متعددی داده شده است، اما اشکال کار در این است که پاسخ‌‌ها معمولاً قانع‌کننده نیستند و از طرفی هم قرآن اشاره می‌‌کند که شما باید معاد را بفهمید، چراکه معاد مسئله جدیدی نیست. بنابراین نوع پاسخ‌‌هایی که قرآن به منکران معاد می‌‌دهد با پاسخ‌‌هایی که ما در مورد معاد داریم، متفاوت است و می‌‌بینیم که قرآن از علم و کتاب در این زمینه بحث می‌‌کند. در سوره طارق نیز می‌‌فرماید «إِنْ كُلُّ نَفْسٍ لَمَّا عَلَيْها حافِظٌ» و یا اینکه در ادامه، آیات «فَلْيَنْظُرِ الْإِنْسانُ مِمَّ خُلِقَ . خُلِقَ مِنْ ماءٍ دافِقٍ ...» را دارد که همگی مربوط به معاد می‌‌شوند.

این پژوهشگر قرآنی تصریح کرد: در نتیجه طبیعی بود که این سؤال از کم و کیف معاد برای ما به وجود آید تا به آن با توجه به آیات قرآن بپردازیم. همچنین بحث روح نیز از مباحث جذاب است از این حیث که بدانیم چه هستیم و به کجا می‌‌رویم. ما در آغاز تألیف کتاب متوجه شدیم که اختلاف‌نظرها در این زمینه بسیار زیاد است، از جمله اینکه افرادی معاد جسمانی و ... را مطرح می‌‌کنند و این موجب شده که در باب مسئله‌‌ای نظیر برزخ اختلاف‌نظرهای زیادی به وجود آمده است.

وی در ادامه بیان کرد: بنابراین به دلیل تعاریف مختلفی که در باب معاد وجود دارد و ابهاماتی که ایجاد شده است، بر آن شدیم تا پژوهشی اینچنینی را سامان دهیم. برای این هدف نیز به قرآن رجوع کردیم و معلوم شد که قرآن در این زمینه بر اساس قوانین طبیعت بحث می‌‌کند. همچنین در مسیر به دست آوردن تعریفی از معاد که ابهام نداشته باشد، بسیاری از تعریف‌‌ها بازتعریف شد. برای نمونه در زمینه روح مباحثی را آورده‌‌ایم و نشان داده‌‌ایم که در قرآن مراد از روح، روح انسانی نیست، همچنین بنا به ضرورت، مباحثی را نیز حول نشئه اولی مطرح کرده‌‌ایم.

فتوت احمدی تصریح کرد: خلاصه نظریه ما که در این کتاب آن را تبیین کرده‌‌ایم، این است که انسان یک ترکیب حقیقی از اجزاء و اعضاء و قوایی است که در بدن قرار دارد و در واقع چیزی بیرون از ما وجود ندارد. همچنین فرماندهی این بدن نیز بر عهده قلب است و زمانی که می‌‌میریم، دیگر شعوری هم نخواهیم داشت و سیستم بدن ما نیز از بین می‌‌رود و در اینجا فرمانده نیز کارایی ندارد.

وی بیان کرد: اما یک شبهه‌‌ای که در اینجا مطرح می‌‌شود، این است که شاید برخی بگویند اگر چنین تعریفی ارائه کنیم، پس وقتی که انسان از بین رفت، تا قیامت چه سیری را طی می‌‌کند؟ خداوند به این سؤال بر اساس علم و کتاب پاسخ می‌‌دهد و می‌‌گوید که علم آن نزد ما است. یعنی وقتی که شما می‌‌میرید، می‌‌دانیم که شما چه بودید و در این دنیا چه کارهایی را انجام دادید و اینها در کتابی ثبت و ضبط می‌‌شود و انسان بر اساس همین اطلاعات است که مجدداً بازسازی می‌‌شود.

این پژوهشگر قرآنی در ادامه تصریح کرد: بنابراین ما در برزخ، در کتاب خدا قرار داریم. در مورد بازسازی انسان نیز می‌‌توان اینطور شبیه‌‌سازی کرد که انسان مانند دانه‌‌ای در زمین قرار دارد و همان‌طور که دانه تبدیل به گیاه می‌‌شود، انسان نیز می‌‌تواند به همین صورت بازسازی شود. همچنین این کتاب دارای چهار فصل است؛ در فصل اول آراء اندیشمندان، در فصل دوم پیدایش انسان و پیدایش اولیه، در فصل سوم تبیین ثبت اطلاعات انسان و بازسازی او و در فصل چهارم جایگاه منظومه وجودی انسان بحث شده است.

در ادامه این نشست، محمدعلی لسانی‌‌فشارکی از پژوهشگران و اساتید برجسته حوزه دین به ارائه سخن پرداخت و بیان کرد: با کتابی مواجه هستیم که انصافاً یکی از افضل الکتب محسوب می‌‌شود، چراکه برترین کارها سخت‌‌ترین آنها است و زمانی که کتاب را مطالعه می‌‌کردم، معلوم بود که زحمات زیادی برای آن کشیده شده است. برای نمونه زمانی که مؤلف برای رسیدن به یک نتیجه بین دو راه آسان و سخت قرار گرفته، راه سخت را انتخاب کرده تا به نتیجه مطلوب‌‌تری برسد و البته نتایج مطلوبی که به آن رسیده‌‌اند نیز حاصل همین کوشش و کشش است.

وی تصریح کرد: مطلب مهم‌‌تری که می‌‌خواهم مطرح کنم، این است که کتاب «با قرآن تا رستاخیز» را می‌‌توان به سه شیوه نوشت؛ اول اینکه می‌‌توان با استناد به آیات، آن را نگاشت، دوم اینکه آن را با استشهاد به آیات تدوین کرد و سوم اینکه این کتاب را با استفاده از آیات قرآن سامان داد. اما کتابی که پیش روی ما است، انصافاً با استناد به آیات قرآن تدوین شده و کوشش مؤلف برای استناد به آیات بوده است که دقیق است و مؤلف به سویی رفته که آیات قرآن راهنمایی کرده‌‌اند.

انتهای پیام