به گزارش ایکنا، عبدالحسین عموری در دومین میزگرد تخصصی بررسی تحولات جهانی با محوریت غرب آسیا که در پژوهشگاه بینالمللی المصطفی(ص) با مشارکت خبرگزاری ایکنا برگزار شد، اظهارکرد: اگر بخواهیم به چند رخداد مرتبط با عربستان طی ماههای اخیر و تأثیر آن بر ایران و منطقه را بررسی کنیم میتوان به حمله موشکی حوثیهای یمن به تأسیسات نفتی عربستان سعودی(آرامکو) و بازتاب این رویداد اشاره کرد.
این محقق و پژوهشگر پژوهشگاه بینالمللی المصطفی(ص) افزود: جنبش انصارالله یمن مسئولیت این حمله را بر عهده گرفت و آن را حملهای پهپادی نامید. از سویی ایالات متحده و عربستان سعودی، ایران را مسئول این حملات قلمداد و ایران این اتهام را رد کرد.
وی ادامه داد: شرکت نفت دولتی آرامکوی عربستان، در ۹ ماه نخست سال جاری ۶۸ میلیارد دلار سود خالص داشته است. این میزان سود از محل فروش ۲۴۴ میلیارد دلار نفت و فرآوردههای نفتی حاصل شده است. مقامات عربستان سعودی گفتند که این حملات باعث تعطیلی تأسیسات نفتی شد و تولید نفت این کشور را از ۸/۹ به حدود ۱/۴ میلیون بشکه در روز رساند و بدین شکل روزانه ۷/۵ میلیون بشکه نفت یا تقریباً ۵٪ از تولید روزانه جهان را از دست داد.
عموری به تبعات بینالمللی این حادثه اشاره کرده و میافزاید: در این میان پنتاگون بعد از حملات به تأسیسات نفتی سعودی، بر خویشتنداری تأکید میکند و از سوی دیگر اتهامات واهی به عراق و ایران از سوی عربستان و آمریکا زده شد.
وی خاطرنشان کرد: برخی از کشورها برای نزدیک کردن دیدگاههای ایران و عربستان و رفع سوء تفاهمات اعلام آمادگی کردند که از جمله آن میتوان به مارتین گریفیث، فرستاده سازمان ملل به یمن، صلیب سرخ و عمران احمد خان، نخستوزیر پاکستان اشاره کرد.
این کارشناس مسائل سیاسی خاورمیانه به روابط ایران - عربستان اشاره کرد و گفت: ریاض آماده تعامل با ایران نبوده و از هر راه لازم برای کاهش نفوذ ایران در منطقه استفاده میکند. سوابق اقدامات ضد ایرانی عربستان از جمله حضور ترکی فیصل رئیس سابق سازمان اطلاعات عربستان در نشست منافقین، مساله حزب دمکراتیک کردستان ایران که این امر بیانگر دورهای جدید از تقابل میان تهران و ریاض بود، میتوان نام برد.
وی افزود: تنش رو به فزون میان دو طرف که برخی آن را در قالب ژئوپولیتیک جدید موسوم به «بازی بزرگ» میبینند، به تلاش دو طرف برای رقابت استراتژیک در منطقه منجر شده، از خلیج فارس گرفته تا دریای مدیترانه و دریای عربی. دو طرف از گروههای مختلف در سوریه، عراق، بحرین، لبنان و سرانجام یمن حمایت میکنند.
عموری به در ادامه به سرانجام توافق عربستان و امارات برای تقسیم قدرت در جنوب یمن اشاره کرد و گفت: مراسم امضای توافق تقسیم قدرت میان عربستان سعودی و امارات متحده عربی در شهر ریاض با حضور ولی عهد سعودی و، ولی عهد امارات امضاء شد. در این مراسم «محمد بن سلمان»، ولی عهد سعودی و «محمد بن زاید» همتای اماراتی وی و همچنین «منصور هادی» رئیسجمهور مستعفی یمن و «الزبیدی» رئیس شورای انتقالی جنوب نیز حضور داشتند. «محمد بن سلمان» در سخنانی مدعی شد که این توافق گامی در جهت راهحل سیاسی و پایان جنگ یمن است و با بیان اینکه دولت منصور هادی و شورای انتقالی جنوب «برادران» یکدیگر هستند، گفت که دولت سعودی تمام تلاش خود را برای پایان دادن به درگیریهای میان «برادران» در یمن به کار میگیرد. او افزود: «امیدواریم این توافق موجب پایان اختلافات و پایان دخالتهای خارجی در امور یمن شود».
وی اظهارکرد: به ادعای مقام یمنی وابسته به ابوظبی، توافق ریاض مانع نفوذ ایران در یمن خواهد شد. به دنبال پشت پرده مذاکرات محرمانه انصارالله و سعودی همچنین مذاکرات ویدئویی ریاض با صنعا برای آتش بس، تماس تلفنی مقام ارشد سعودی با مسئولان انصارالله، احتمال بازگشایی فرودگاه بینالمللی صنعا قوت گرفت. در حال حاضر مذاکرات پنهانی به منظور بازگشایی فرودگاه بینالمللی صنعا در جریان است که احتمال موفقیت در این زمینه نیز وجود دارد. شاید به همین دلیل است که منصور هادی در این مذاکرات حضور ندارد.
عموری بیان کرد: همه این اقدامات نشان میدهد که عربستان پس از شکست در تحقق اهداف خود در تجاوز ضد یمن به دنبال راهی برای خروج از باتلاق یمن است. اما این بار شانس مذاکرات مستقیم میان عربستان و یمن و دور از دولت خودخوانده منصورهادی بیشتر است و همین امر موجب میشود تا مسیر این بحران تغییر کند. رئیس شورای عالی سیاسی یمن مبنی بر توقف حملات موشکی و هوایی از سوی سعودیها نیز همین امر را نشان میدهد.
وی با طرح سؤالی که آینده روابط ایران و عربستان چگونه خواهد بود؟ پاسخ داد: چهار مؤلفه نفت، دخالت آمریکا و رژیم صهیونیستی و اختلافات مذهبی (شیعی و سنی) وجود دارد. حکومت آل سعود باید به سوی راه آشتی و دوستی، در منطقه برگردد. حکومت آل سعود هیچ انتخاب دیگری جز برگشت به روابط عادی با ایران ندارد. حکومت آل سعود باید از فرصتی که طرح هرمز برای کشورهای منطقه فراهم کرده است، استفاده کند و بیش از این فریب وعدههای آمریکا و اسرائیل را مبنی بر اینکه زمان برای جمهوری اسلامی ایران تمام است و جنگ آغاز میشود را نخورد بلکه بر عکس است.
پژوهشگر پژوهشگاه بینالمللی المصطفی افزود: زمان برای عربستان سعودی و رژیم صهیونیستی در منطقه به گونهای هست که میتوانیم بگوییم به نفع عربستان است، لذا زمان برای اسرائیل رو به پایان است و شرایط به نفع عربستان نیست مگر آن که به نقش سازنده توجه کند و از مسیر درست با جمهوری اسلامی ایران و تعامل سازندهای داشته باشد. ایران راهها را باز گذاشته تا اگر عربستان سر راه آمد، به روابط عادی با تهران برگردد.