60 سال خدمت برای مرمت نسخه‌های خطی قرآن

به گزارش ایکنا، تجلیل از مقام شامخ معلمان، اساتید و افرادی که برای ترویج قرآن و عترت زحماتی را متقبل شده‌اند، وظیفه‌ای است که نمی‌توان از آن شانه خالی کرد. بزرگداشت و بیان آثار و رفتار این افراد نه‌ تنها قدردانی کوچکی از زحمات بی‌شائبه آنان است، بلکه برای نسل فعلی و جوانان این مرزوبوم آموزنده و راه‌گشاست؛ کسانی که عمری را بدون چشم‌داشتی به آموزش و ترویج کلام وحی گذرانده‌اند و به حق نام خادم‌القرآن بر آنان نهاده‌اند. برخی از این بزرگان چهره در خاک کشیده‌اند که نگاه کوتاهی به زندگی آن‌ها خواهیم داشت. مرحوم هاشم ظریف تبریزیان، استاد هنر مینیاتور و تذهیب ایران،‌ یکی از این افراد بود.

سرآمد در نقاشی، تذهیب و جلدسازی

مرحوم تبریزیان در سال 1301 در مشهد دیده به جهان گشود. تحصیلات خود را در زادگاه خود به اتمام رساند و از همان دوران کودکی و نوجوانی با وجود کمبود امکانات به فعالیت‌های هنری بسیار علاقه‌مند بود و با ذهن خلاقی که داشت، حتی اگر در روز، ساعت‌ها به کار هنری مشغول می‌شد، هرگز احساس خستگی نمی‌کرد.

وی در ابتدای جوانی به فعالیت‌های ورزشی همانند آکروبات و ژیمناستیک مشغول بود و حضوری فعال در عرصه قهرمانی، مربیگری و داوری این رشته ورزشی داشت. در ۱۵سالگی و همزمان با فعالیت‌های ورزشی به نقاشی گرایش پیدا کرد و از سال ۱۳۲۰ با آن شور و شوق به استخدام کتابخانه آستان قدس رضوی درآمد و در آن‌جا تحت نظر استاد محمدرضا قزلباش، نقاشی، تذهیب و جلدسازی را فرا گرفت و به سرعت توانست در این علوم سرآمد شود. مدت 53 سال در کتابخانه آستان قدس، در قسمت تذهیب و جلدسازی خدمت کرد.

کار تخصصی استاد تبریزیان

کار او در زمینه قرآن‌های خطی و همچنین قرآن‌های نفیس و قدیمی بود. به طوری که قرآن‌های خطی، نفیس و همچنین قرآن‌های قدیمی را به شکل بسیار زیبایی تذهیب‌کاری می‌کرد. جلدسازی قرآن‌ها و کتاب‌های خطی و نیز تذهیب صفحات قرآن از دیگر کارهای تخصصی وی بود.

تبریزیان تلاش می‌کرد قرآن‌هایی را که نیازمند تعمیر جلد بوده با جلدهای روغنی تعمیر کند. از دهه 40 به بعد، پیوسته به انتقال و آموزش هنر خود به علاقه‌مندان و شاگردان هنر نگارگری در آموزش‌ و پرورش و مجامع هنری سطح کشور پرداخت و در سال 1375 پس از احراز درجه استادی از سه وزارتخانه کار، علوم و فرهنگ و ارشاد اسلامی از سوی رئیس‌جمهور وقت طی مراسمی در تهران به‌عنوان کاتب قرآن مجید تجلیل شد. مرحوم هاشم ظریف تبریزیان از طرف وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی، رتبه درجه یک هنر را که معادل دکتری است، دریافت کرده بود.

فعالیت در آستان قدس رضوی

این خادم‌القرآن طی 60 سال فعالیت مستمر در کتابخانه آستان قدس رضوی و مجامع هنری، موفق به خلق بیش از 300 اثر بدیع نگارگری و مینیاتور شد و فعالیت‌هایی در ترمیم انواع قلمدان‌ها، جلدهای قرآن نفیس، کتاب‌های عتیقه و ارزشمند، تذهیب کتب خطی، نقاشی جلدهای روغنی، تصویرسازی از سلاطین قاجاریه، شخصیت‌های مملکتی، واقفین، متولیان و نایب‌التولیه‌ها، تصویرگری شاهنامه فتحعلی شاهی و نیز کتاب «آئینه هنر» که انتشارات سروش آن را در سال 1363 چاپ کرده و مشتمل بر آثار برگزیده او است که تعدادی از این آثار به موزه‌های خارج کشور انتقال یافت و باقی در موزه آستان قدس محفوظ است. بخشی از تصاویر متولیان و نایب‌التولیه‌ها که به همت تبریزیان فراهم آمده در کتاب «شمس‌الشموس» چاپ شده است.

وی در سال 1363 در نمایشگاه موزه هنرهای معاصر تهران شرکت کرد و از دست وزیر وقت فرهنگ و ارشاد اسلامی، نامه افتخار دریافت کرد.

هاشم ظریف تبریزیان در هشتمین نمایشگاه بین‌المللی قرآن کریم و هفتمین دوره تجلیل از خادمان برگزیده قرآن از سوی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی به سبب 60 سال خدمت خالصانه در مرمت نسخه‌های خطی قرآن کریم و طراحی جلد و جلدسازی سنتی قرآن، موفق به دریافت عنوان خادمان قرآن کریم شد و لوح بلورین را از دست رئیس جمهور وقت ایران دریافت کرد.

یادآور می‌شود، این خادم‌القرآن در 10 خرداد 1380 دار فانی را وداع گفت و در بلوک 178 بهشت ثامن صحن جمهوری حرم مطهر رضوی به خاک سپرده شد.