بقای نظام اسلامی و سامان‌دهی آن؛ دغدغه‌های اصلی آیت‌الله یزدی
سیامک ره‌پیک بیان کرد: دغدغه مرحوم آیت‌الله یزدی بقای نظام اسلامی و سامان‌دهی آن بود. در مورد آسیب‌ها حساس بودند. در همین ایام بیماری، توهین به پیامبر(ص) را شاهد بودیم. ایشان در همان حال، اطلاعیه محکمی صادر کردند. علاوه بر این، بدون واهمه صراحت در بیان و عمل برای دفاع از ارزش‌ها داشتند.
به گزارش ایکنا، برنامه تلویزیونی زاویه، شب گذشته، 19 آذر با محوریت بررسی ابعاد شخصیتی مرحوم آیت‌الله محمد یزدی از شبکه چهارم سیما پخش شد که در این برنامه احمد واعظی، استاد فلسفه دانشگاه باقرالعلوم(ع)؛ ابوالقاسم علیدوست، استاد فقه و حقوق اسلامی پژوهشگاه فرهنگ و اندیشه اسلامی؛ هادی طحان‌نظیف، عضو حقوقدان شورای نگهبان و سیامک ره‌پیک، قائم مقام دبیر شورای نگهبان، به ایراد سخن پرداختند.
هادی طحان‌نظیف بیان کرد: در شورای نگهبان که خدمت آیت‌الله یزدی بودیم، ایشان همانند دیگر مسئولیت‌هایی که داشتند، مؤثر عمل می‌کردند. پس از انقلاب در مسئولیت‌های خطیری حضور داشتند؛ برای نمونه در تغییرات قانون اساسی و شورای بازنگری حضور داشتند و نقش‌آفرینی کردند، همچنان‌که در مجلس شورای اسلامی و مجلس خبرگان رهبری حضور داشتند. خاطرم هست که همیشه به موقع در جلسه حاضر می‌شدند و در انتظار آغاز جلسه بودند.
شناخت عمیق آیت‌الله یزدی از نحوه اداره کشور
وی افزود: به خاطر جنبه‌های فقهی و علمی ایشان و به دلیل اینکه در کارهای اجرایی حضور داشتند، یک شناخت عمیقی از اداره کشور پیدا کرده بودند و این مسئله نشان‌دهنده اندوخته‌های فراوان در وجود ایشان بود. فقهایی که اندوخته علمی و دستی در اجرا داشته باشند، پیش برنده‌تر هستند و با تدابیری که رهبری در معرفی فقها دارند، می‌بینیم که نظام در حال پیش رفتن است، اما الگویی مانند آیت‌الله یزدی الگویی است که به راحتی به دست نمی‌آید.
این عضو شورای نگهبان تصریح کرد: فهم عمیق ایشان از فقه و نگاه به احکام ثانوی و حکومتی، وجوه چندگانه‌ای را در شخصیت ایشان ایجاد کرده بود. به مسئولیت‌های شورا که نگاه می‌کنیم، برخی از تدقیق‌ها بسیار مهم است. ایشان حساسیت‌هایی به حریم خصوصی افراد داشتند. اینکه به بهانه نگاه ویژه به یک طرف، نباید حق طرف دیگر تضعیف شود. نسبت به گزارش‌های مستند عمل می‌کردند و گزارش‌های نامعتبر را کنار می‌گذاشتند.
وی ادامه داد: نگاه شرعی و فقهی فقهای شورا این است که اینجا چون حیطه حریم خصوصی افراد است، چنین اجازه‌ای نداریم که این مسائل را منتشر کنیم. البته به افراد می‌گوییم که بدانند و این حق طبیعی افراد است. اما اینکه این موضوع را اطلاع‌رسانی کنیم به دلیل تبعاتی که برای زندگی آنها دارد، صورت نمی‌گیرد و این مقاومت از طرف فقها وجود داشته است. البته ما یکسری بحث‌های قانونی نیز داریم که قانون این اجازه را نداده و آیت‌الله یزدی نیز جانب این ایده را می‌گرفتند.
طحان‌نظیف تصریح کرد: ایشان حسن خلق و ادب داشتند و همواره متواضع و فروتن بودند. شاید اختلاف سنی بنده با ایشان حدود 50 سال بود، اما در این 10 سالی که در خدمت ایشان بودم، یکبار هم از ایشان غیر از تکریم، احترام و تواضع چیزی ندیدم و بسیار اهل این دقت‌ها بودند. یک ماه قبل، خدمت ایشان بودم و می‌دیدم که ایشان به لحاظ جسمی ضعیف شدند، اما اصرار به نشستن و ادب در برابر مهمان داشتند.
وی بیان کرد: وقتی خبر رحلت ایشان در جلسه شورا اعلام شد در حال بررسی مصوبات بودیم و پیش از دستور نیز آیت‌الله جنتی یک ذکر خیری از ایشان کردند و اخباری دادند و یک ابراز نگرانی کردند. اواخر جلسه بود که خبر رحلت ایشان را دادند و همه اعضا دگرگون شدند. قرار بود که جمعی از فقها و حقوق‌دان‌ها خدمت ایشان برسیم و از طرف اعضای شورا از ایشان تقدیر کنیم که توفیق یار نبود.
آیت‌الله یزدی؛ شخصیتی ذوابعاد
در بخش دیگری از این برنامه سیامک ره‌پیک گفت: در این فاصله‌ای که خبر ارتحال ایشان مطرح شد، شاگردان و دوستان ایشان توصیفات متعددی را بیان کردند و همچنین در پیامی که مقام معظم رهبری فرستادند نیز نکات برجسته‌ای در مورد مرحوم آیت‌الله یزدی بیان شد. شاید کسانی که تا حدی با ایشان ارتباط داشتند، اولین چیزی که به ذهنشان در مورد شخصیت ایشان می‌رسید این بود که ایشان یک شخصیت دارای ابعاد مختلف و مؤثر در جمهوری اسلامی بودند. برخی از شخصیت‌ها ممکن است یک بعد و یا دو بعد از جنبه‌های محدود را داشته باشند که به آنها مشهور باشند، اما مرحوم آیت‌الله یزدی ویژگی‌های مهم و متعددی داشت.
وی افزود: ایشان عقبه قوی و محکم علمی و فقهی داشتند که در نظام‌سازی بسیار مؤثر است. یعنی نگاه ایشان از منظر فقهی به نظام اسلامی، یک نگاه ساده نبود. ایشان یک نگاه عمیق اجتماعی و استنباطی از متون فقهی داشت. مهمترین بحث در نظام‌سازی اسلامی، رهبری اسلامی است. ایشان هم در این باره کتاب دارد و هم بحث‌های متعددی داشته است. در جلسات مختلف، نظریه اجتهادی خود را مطرح می‌کرد و در عمل نیز این تجربه را داشتند و به دیگران نیز انتقال می‌دادند.
ره‌پیک بیان کرد: در بحث‌های کلی و در حوزه رهبری اسلامی نیز اعتقاد به تبعیت از رهبری داشتند. ایشان می‌فرمودند از نظر فتوای خودم، آمدن من حرام است، چون برای سلامتی‌ام ضرر دارد، اما چون حکم کردند که من بیایم می‌آیم. می‌فرمودند اگر به خودم باشد، نباید بیایم اما از این حیث که رهبری حکم کرده است باید بیایم. همچنین در حوزه قانونگذاری اجتهاد کردن و شناخت موضوعات کار آسانی نیست و ایشان و فقهای دیگر براساس مبانی خود کار می‌کردند. یک وجه برجسته دیگر در ایشان این بود که ایشان در عمل یکسری دغدغه‌های واقعی و حساسیت‌های فوق‌العاده نسبت به نظام اسلامی داشتند.
دغدغه‌های اصلی آیت‌الله یزدی
وی تصریح کرد: دغدغه ایشان، بقای نظام اسلامی و سامان‌دهی نظام بود و همچنین نسبت به آسیب‌ها حساس بودند. در همین روزهای بیماری، اتفاقی در مورد توهین به پیامبر(ص) افتاد و ایشان در همان حال اطلاعیه صادر کردند. خیلی دقیق و آشنا به اطلاعات اجتماعی و سیاسی بودند و به سرعت موضع‌گیری می‌کردند. علاوه بر این، یک صراحتی در بیان و عمل ایشان وجود داشت و ترس از اینکه چه اتفاقی می‌افتد و ممکن است، این موضع‌گیری چه واکنش‌هایی داشته باشد، نداشتند.
قائم مقام دبیر شورای نگهبان بیان کرد: ایشان رهبری اسلامی را به عنوان یکی از شرایط اساسی وجود و بقا و استمرار نظام می‌دانستند و یکی از دغدغه‌های ایشان بحث مبارزه با فساد بود و در گفته‌ها و موضع‌گیری‌ها نیز به شدت مورد توجه بود. بحث قانونگذاری اسلامی و بحث توجه به مبانی شرعی در قضا، اجرا و تقنین، موضوعاتی بود که می‌شود از آنها نام برد. لذا ایشان یک جامعیتی در حوزه‌های مختلف داشتند. یکی از نکات مهم بحث علمی ایشان و یکی نیز بحث دغدغه‌مندی ایشان درباره موضوعات انقلاب اسلامی و نکته دیگر وجه اخلاقی ایشان است که از نظر مقام علمی و سابقه حضور در مناصب عالی نظام، سابقه بلندی است و می‌‌توان گفت که بی‌بدیل است و از حیث اخلاقی نیز بسیار جایگاه مهمی داشتند.
وی افزود: ایشان شاگرد آیت‌الله بروجردی و هم‌درجه برخی از مراجع معظم فعلی بودند که این یک عقبه علمی مهم است. در عین حال در برخوردها بسیار متواضع بودند و برخوردهایشان موجب تربیت و آموزش دیگران نیز بود و در جلسه‌ای بحث طلبگی داغی شکل گرفت و ایشان در آن مسئله تند صحبت کردند و چند دقیقه نگذشت که با این سن و شخصیت علمی عذرخواهی کردند و این جلسه تبدیل به جلسه اخلاقی شد.
انتهای پیام
