پذیرش ولایت عهدی از جانب امام رضا(ع) به معنای همکاری با دستگاه جور نبود

به گزارش ایکنا از قم، حجت‌الاسلام سیدکاظم طباطبایی، رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث امروز ۳۱ خردادماه در یازدهمین نشست از سلسله نشست‌های پنجمین همایش علمی امام رضا(ع)؛ آموزه‌ها و کارکردها با عنوان «سیره اجتماعی امام رضا(ع) و چالش تاریخمندی» که به صورت مجازی به مناسبت ایام دهه کرامت برگزار شد، مراد از سیره اجتماعی را سیره فراشخصی دانست و افزود: اگر سیره از رفتار شخصی فراتر بود به عنوان سیره اجتماعی مطرح می‌شود.

وی بیان کرد: رفتار، کنش و واکنش معصوم در ارتباط با فراتر از خود به عنوان سیره اجتماعی مطرح می‌شود.

رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث با اشاره به ضرورت الگوگیری و الگودهی در سیره اجتماعی افزود: با وجود تفاوت‌های اساسی که میان ما با معصومان وجود دارد اما این امر مانع الگوگیری ما از آنان نمی‌شود.

وی بیان کرد: طبیعتا همه رفتارها حتی رفتارهای فردی و به ویژه پدیدارهای اجتماعی در زمان، فضا و فرهنگ و شرایط خاصی به وجود می‌آید و نمی‌توانیم جدای از خواستگاه و شرایط آن‌ها را مورد بررسی قرار دهیم.

طباطبایی با بیان اینکه بزرگداشت مقام و منزلت معصومان بدین معنی است که شخصیت آن‌ها را پاس بداریم، افزود: یکی از موارد تعظیم شعائر و بزرگداشت مقام معصومان در گذشته این بود که در روز شهادت ائمه تعطیل می‌کردند تا مردم کار و کسب را تعطیل کرده و در مجالس عزاداری شرکت کنند اما اکنون اینگونه پاس داشته نمی‌شود.

وی بیان کرد: پیشنهادی که مامون به امام رضا(ع) در خصوص ولایت عهدی داد، جنبه تظاهر داشت زیرا مامون که برادرش را کشته و جنازه‌اش را بر دار کرده است چگونه می‌تواند ولایت عهدی را به شخص دیگری بسپارد.

رئیس پژوهشکده علوم و معارف حدیث پژوهشگاه قرآن و حدیث با تاکید بر اینکه پذیرش ولایت عهدی از جانب امام رضا(ع) را نمی‌توان به عنوان همکاری با دستگاه جور عنوان کرد، افزود: امام رضا(ع) با همان ولایت عهدی که داشتند هم به نشر تفکر شیعی در خراسان کمک کردند و هم اینکه اهل سنت در خراسان معتدل شدند و همچنین حضور ایشان در نماز عید همان نماز عید پیامبر(ص) را نمایش داده بود.

وی بیان کرد: امام رضا(ع) در دربار توانسته بودند هم زیستی با حکام جور را به گونه‌ای که به تفکر شیعی منجر شود، بدون اینکه اشتباهات حکام به پای آن‌ها نوشته نشود، به گونه‌ای خاص طراحی کنند.

طباطبایی گفت: امام رضا(ع) معتقد بودند که شخصیت اجتماعی افراد نباید منجر به تمایز ما شود بنابراین باید درس بگیریم که هیچ‌کس را بخاطر موقعیت اجتماعی‌اش تحقیر نکنیم زیرا همه از کرامت انسانی برخوردار هستند.

وی ابراز کرد: امام رضا(ع) نامه‌ای به امام جواد(ع) نوشته اند که در زمینه نحوه رفتار با مردم درس‌های بزرگی می‌دهد و می‌فرمایند که کسی که از تو درخواست کمک می‌کند
هیچ وقت او را بی‌نصیب نگذار، زیرا آبروی خود را بر کف گرفته است.