تاریخ سیاسی اسلام، مظهر دیانت اسلامی است

به گزارش ایکنا از خراسان‌رضوی، سیدعلیرضا واسعی، عضو هیئت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی، امروز، 20 اردیبهشت‌ماه در نشستی از سلسله نشست‌های قرآن و تمدن با موضوع «حکمرانی ساحتی از تمدن اسلامی» با بیان اینکه یکی از ساحت‌های تمدنی اسلام، ساحت حکومت و سیاست است، اظهار کرد: حکمرانی در تاریخ تمدن اسلام از فراز و فرودهای بسیاری برخوردار و بیشترین نمود اسلام نیز در همین عرصه بوده است و حکمرانان برای آنکه بتوانند رفتارهای خود را دینی جلوه دهند می‌کوشیدند تا تمام کنشگری‌هایشان را به‌نوعی با دین پیوند بزنند که در داده‌های دینی ما نیز گزاره‌هایی که به چنین رویکردهایی اشاره دارد آمده است.

وی تصریح کرد: آیه معروفی وجود دارد که خداوند می‌فرماید: «ای کسانی که ایمان آورده‌اید، اطاعت کنید خدا و اطاعت کنید پیامبر خدا و اولوالأمر را». گرچه قرائت‌ها و تفسیرهای مختلفی برای آن وجود دارد و به‌ویژه از سوی تشیع نیز تفسیرهای متفاوتی عرضه شده است، اما برای حکمرانان همیشه دستاویز خوبی بوده است تا دیگران را به پیروی بی‌چون و چرا از خودشان فرا خوانند و توده مردم نیز به استناد چنین داده‌ای برای خود حقی قائل نبودند تا در مقابل حکمرانان حرفی بزنند و اعتراضی داشته باشند.

عضو هیئت علمی گروه هنر و تمدن اسلامی پژوهشکده اسلام تمدنی بیان کرد: طبیعی است که تاریخ سیاسی اسلام به‌نحوی مظهر و تجلی دیانت اسلامی است و امروزه اگر افراد بخواهند به نقد این رفتارها بپردازند، نمی‌توانند با رویکردهای دینی صرف آنها را به محاکمه بکشانند و مؤاخذه کنند، بلکه اصول انسانی و مبانی فرادینی باید مورد توجه قرار گیرد تا بتوان رفتارهای حکمرانان را مورد بررسی و ارزیابی قرار داد.

واسعی گفت: همانگونه که بارها مورد تأکید قرار گرفته است، مبحث حقوق انسان‌ها، ارزشمندی، کرامت آدمی، عدالت و مقولاتی از این دست این امکان را به آدمی می‌دهد تا دریابد کاری که حکمرانان به‌نام دین انجام داده‌اند کاری درست بوده است یا خیر.