هشدارها و تدابیر لازم برای مراقبت از تب دنگی

به گزارش خبرنگار ایکنا، حسین فرشیدی، معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی طی نشست خبری با موضوع تب دنگی که امروز سه‌شنبه، ۱۲ تیر در این وزارتخانه برگزار شد، گفت: سه اداره کل وزارت بهداشت درگیر بیماری تب دنگی هستند و با اقدامات انجام شده بیست درصد پیشگیری را انجام می‌دهند و هشتاد درصد باقی به عهده سایر ارگان‌ها، نهادها و دستگاه‌هاست و موسسات دیگر نیز باید در کنار ما قرار گیرند.

وی ادامه داد: اهمیت تب دنگی بسیار بیشتر از چیزی است که درباره آن صحبت می‌شود؛ در روزهای آینده راهپیمایی اربعین را در پیش داریم که تعداد زیادی از افراد در این مراسم حضور می‌یابند و لازم است تدابیر لازم در نظر گرفته شود. پاکستان همیشه درگیر بیماری تب دنگی بوده است و ناحیه پنج‌گور این کشور که کمتر از صد کیلومتر با ایران فاصله دارد، درگیر این بیماری منتقل شده از پشه است‌. احتمال انتقال این بیماری به کشور توسط زائران وجود دارد. 

فرشیدی با بیان اینکه اکنون در ایران چند پشه آلوده وجود دارد، گفت: سال ۱۳۹۵ نظام مقابله با این بیماری در صورتی که هنوز هیچ‌ پشه‌ای در کشور وجود نداشت، ایجاد شد، اما برای اولین بار در سال‌ ۱۳۹۸ تخم این پشه در کشور پیدا شد. وقتی می‌بینیم بیماری تب دنگی در کشورهای اطراف وجود دارد، باید مراقبت‌های ویژه را در نظر بگیریم.

فرشیدی افزود: سال ۱۳۹۸ دستورالعمل‌های درمانی برای این پشه وجود داشت و به همین دلیل در مقابل این بیماری شگفت‌زده نشدیم. ما اولین کشوری هستیم که بدون اینکه بیمار داشته باشیم پشه را پیدا کردیم و سازمان بهداشت جهانی نیز این موضوع را اعلام کرد. ۲۶ اردیبهشت امسال یک بیمار در کشور یافت شد که از کشور امارات وارد کشور شده بود.

وی درباره منبع انتشار تب دنگی تصریح کرد: این پشه در یک روز می‌تواند ۱۰ نفر را بگزد و ویروس را منتقل کند. بعد از ۲۶ اردیبهشت امسال، ۱۳۸ بیمار در کشور شناسایی شدند که فقط هفت نفر آنها به صورت داخلی دچار این بیماری شده و باقی افراد به دلیل سفر به خارج از کشور درگیر این بیماری شده بودند.

فرشیدی اظهار کرد: تاکنون یک نفر به دلیل تب دنگی فوت کرده است. کل بیماران یافت شده در کشور که محلی بودند و سفری به خارج از کشور نداشتند، هفت نفر بودند و این نشان‌دهنده کنترل این بیماری است که از سال ۱۳۹۵ سیستم رصد کشور مراقب این بیماری بوده است. این شرایط در حالی است که هنوز هیچ آماری از کشورهای مبتلا وجود ندارد.

وی تصریح کرد: بهسازی محیط خانه‌ها بسیار مهم است؛ این پشه در هر جایی که آب باشد، تخم‌ریزی می‌کند و تخم‌های آن تا بیش از یک سال زنده می‌ماند. باید تراکم پشه را کاهش داد و آموزش داد که مردم در معرض گزیدگی پشه قرار نگیرند و از خود چگونه محافظت کنند. گزش پشه معمولاً در اول صبح و عصر هنگام طلوع و غروب آفتاب صورت می‌گیرد و باید در این هنگام بیشتر مراقب بود.

معاون بهداشت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی اضافه کرد: این پشه در سه استان هرمزگان، بوشهر و سیستان و بلوچستان در مناطق چابهار و کنارک دیده شده است و حتما استان‌های همجوار نیز در معرض این پشه هستند. در شمال کشور نیز شهرهایی وجود دارد که مساعد حضور این نوع پشه است. در گیلان یک نوع پشه دیده شده است و استان‌های مازندران و گلستان نیز باید مراقبت کنند. بنابر این برای این بیماری مهم‌ترین کار فرهنگ‌سازی است.

جلوگیری از همه‌گیری تب دنگی با مراقبت‌های فردی

شهنام عرشی، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این نشست بیان کرد: اگر مراقبت‌ها صورت نگیرد همه‌گیری فراگیری را شاهد خواهیم بود و باید مراقب بود تا این بیماری فراگیر نشود‌. در استان‌های شمالی نوع انتقال بیماری ضعیف‌تر است. کل استان گیلان آلوده به این نوع پشه است و استان‌های همجوار مانند مازندران و گلستان نیز مستعد آلودگی هستند.

وی ادامه داد: وقتی پشه وجود دارد و به کشور وارد شده است دیر یا زود شاهد اپیدمی خواهیم بود. ما نگران این هستیم که در ماه‌های شهریور و مهر به دلیل خنک شدن هوا پشه‌ها حضور فعال‌تری داشته باشند. شهرهای توریستی باید بیشتر مراقب باشند، زیرا محل فراگیری این بیماری هستند. باید نحوه مقابله و پیشگیری از این بیماری فراهم شود. 

عرشی افزود: برد پشه تا پانصد متر است و امکان پرواز چندکیلومتری وجود ندارد، اما امکان اینکه همراه با وسایل حمل و نقل منتقل شود، وجود دارد.

10 میلیون مبتلا به دنگی از ابتدای سال میلادی تاکنون

فرشید رضایی، سرپرست آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی در این نشست بیان کرد: سال گذشته میلادی به دلیل بارندگی‌های زیاد بزرگترین طغیان تب دنگی با شش میلیون مبتلا در دنیا رخ داد. امسال از ماه ژانویه تا کنون بیش از 10 میلیون مبتلا در دنیا گزارش شده است. 

وی ادامه داد: بیماری دنگی جزو بیماری‌های مرتبط با سفر است و برای پیشگیری و اطلاع‌رسانی درباره این بیماری باید همکاری فراگیری بین دستگاه‌ها و نهادها وجود داشته باشد. این بیماری با حضور مسافران آغاز می‌شود و اگر مسافری که ناقل است در طول یک هفته‌ای مراوده‌ای نداشته باشد، احتمال انتقال بیماری کاهش می‌یابد.

رضایی افزود: سیستم بهداشتی ایران به شدت در حال مقابله و کنترل این بیماری است. رسانه‌ها باید آگاهی دهند و از رفتار هیجانی بپرهیزند. درحال پیگیری نظام مراقبت رفتاری هستیم تا رفتار بهداشتی شکل گیرد. این بیماری درمان‌های پیچیده ندارد و با استامینوفن، تب کنترل می‌شود و نباید ژلوفن، بروفن و آسپرین مصرف شود. 

وی اظهار کرد: مثلا اگر هشتاد نفر دچار گزیدگی این پشه شوند، ممکن است شصت نفر علائمی نداشته باشند و تنها یک درصد احتمال مرگ‌ومیر وجود دارد. این بیماری تب شدیدی دارد و با مایعات و قرص استامینوفن قابل کنترل است. مایع‌درمانی بسیار برای این بیماری مهم است. سرم‌درمانی به موقع در کاهش علائم بسیار می‌تواند کمک‌کننده باشد. مجموع جمعیت کشورهایی که در دنیا این نوع پشه وجود دارد، چهار میلیارد نفر است و لازم است که در ایران نیز تدابیر لازم در نظر گرفته شود.

رضایی در پایان افزود: این بیماری صرفاً از طریق نیش پشه منتقل می‌شود و از طریق تنفس امکان انتقال ندارد.