محققان ناشناخته قرآنی/ ۴۹
«احمد العیمش»؛ از نخستین ترجمه فرانسوی قرآن در جهان عرب تا مبارزه با استعمار برای استقلال الجزایر
احمد العیمش، شخصیت مهمی در الجزایر و جهان عرب محسوب می‌شود و به دلیل نقش او در گسترش اسلام و تقویت هویت فرهنگی عرب، احترام ویژه‌ای برای او در جهان عرب قائل هستند.
به گزارش ایکنا، احمد العیمش، نخستین مترجم کل قرآن به زبان فرانسوی در جهان عرب و اسلام است. او الجزایری‌تبار و در شهر الاغواط متولد شده است. وی یک نابغه و دانشمند زبان‌شناس و حافظ کلام وحی است. به دلیل اقدامات او در جهت گسترش اسلام، هزاران فرانسوی و اروپایی به دین اسلام گرویده‌اند.
هدف العیمش از ترجمه قرآن، انجام وظیفه در خصوص دعوت اسلامی بود زیرا به‌کارگیری زبان‌های خارجی را وسیله و ابزاری برای گسترش اسلام و معرفی پیامبر و رسالت ایشان می‌دانست. وی در سال 1926 میلادی توانست قرآن کریم را به زبان فرانسوی ترجمه کند و آن را در ترازوی اعمال نیک خود قرار دهد.
ولادت و دوران زندگی او
احمد بن الحبیب العیمش در ۱۰ اکتبر 1889 در روستای عین ماضی واقع در استان الاغواط الجزایر دیده به جهان گشود. وی فعالیت علمی خود را در مدرسه قرآنی آغاز کرد و در همان سنین کودکی به حفظ قرآن کریم پرداخت. سپس برای ادامه تحصیل به مدرسه فرانسوی‌ها رفت و در آنجا به هوشمندی و ذکاوت شهرت یافت. مدرک لیسانس خود را در سال 1913 میلادی اخذ کرد و در یکی از مشهورترین مدارس ایالت تلمسان الجزایر مشغول به تدریس شد.
وی در سال 1916 میلادی نیز موفق به اخذ یک مدرک لیسانس دیگر از دانشگاه الجزایر شد و پس از آن به عنوان مدرس در مسجد جامع وهران مشغول به کار شد. او همچنین در منصب مشاور قانونی جمعیت اخوت الجزایر که شاهزاده خالد آن را تأسیس کرده بود نیز به کار مشغول بود.
درخشش العیمش
مهمترین دستاورد احمد العیمش تلاش برای ترجمه قرآن کریم به زبان فرانسوی بود که سهم بزرگی در معرفی دین اسلام در کشورهای اروپایی و همچنین برای فرانسوی‌زبانان داشت. او همچنین در کنار ترجمه، کتاب‌های مختلفی تألیف کرده و بدین ترتیب در زمینه رشد و توسعه اسلام و فرهنگ عرب، تلاش بسیار داشته است.
تلاش العیمش در زمینه ترجمه مفاهیم قرآن کریم
آنچه العیمش را از دیگران ممتاز می‌کرد، اشباع او از فرهنگ و عقاید اسلامی و علاقه به نشر اندیشه اسلامی و همچنین تسلط وی به زبان فرانسوی بود. همین امر باعث شد که وی کار ترجمه مفاهیم قرآن کریم را قبول کند. او اولین کسی بود که مفاهیم قرآن کریم را در یک کشور عربی و اسلامی به زبان فرانسوی ترجمه کرد. ترجمه قرآن او در زمره مهمترین ترجمه‌هایی قرار گرفته است که محققان و اندیشمندان مسلمان به آن مراجعه می‌کنند.
العیمش کار ترجمه قرآن را از سال 1926 میلادی آغاز کرد و در سال 1931 آن را تحت عنوان «القرآن المجید LE CORAN» به چاپ رساند. این ترجمه قرآن در سال 1984 میلادی در پاریس تجدید چاپ شد.
اقدام العیمش در ترجمه قرآن، در آن زمان بی‌سابقه بود زیرا تمام کسانی که پس از او اقدام به ترجمه کردند، مانند احمد حبیب‌الله، ملقب به دانشمند شبه قاره هند، که قرآن کریم را در سال 1957 میلادی ترجمه کرد و ابوبکر حمزه، رئیس مسجد پاریس که ترجمه او نیز در سال 1979 میلادی چاپ شد، همه این افراد در ترجمه خود از آثار العیمش بهره برده و آنها را مطالعه کرده‌اند.
العیمش؛ نویسنده و وکیل مدافع
نویسندگی و وکالت در کنار ترجمه قرآن کریم، جنبه دیگر زندگی احمد العیمش بود. وی همچنین بسیاری از کتب مهم مانند «بدایة المجتهد و نهایة المقتصد» که یکی از مهمترین آثار ابن رشد در زمینه فقه اسلامی است را به فرانسوی ترجمه کرده است. این ترجمه در سال‌های 1938 و 1940 به چاپ رسید و در سال 1999 میلادی نیز در لبنان تجدید چاپ شد.
العیمش همچنین نویسنده‌ای توانا بود که آثار زیادی برجای گذاشت. او مقالات و کتب بسیاری در حوزه دین، فلسفه و تاریخ دارد.
او علاوه بر تألیف و ترجمه به وکالت نیز مشغول بود و از بسیاری از هموطنان خود در برابر استعمار فرانسه دفاع می‌کرد. این، بر اساس شهادت کسانی است که در زندان فرانسوی‌ها محکوم به حبس یا حتی اعدام بودند و احمد العیمش توانست آنان را از چنگال اسارت آزاد سازد. این محکومان تأکید کرده‌اند که وی با جسارت و شجاعت تمام در دادگاه‌ها از هموطنانش دفاع می‌کرد. او همچنین مجاهدی بود که به ندای انقلاب در راه استقلال الجزایر لبیک گفت. اما همه این اقدامات تا زمان وفات او فراموش شده و به آن توجهی نشده است.
از جمله محافلی که نام العیمش در آن برده شد، محفلی با حضور اقلیت مسلمان اروپا بود که جمعیت فرانس اسلام آن را ترتیب داده بود. این جمعیت در مجله خود یک شماره ویژه به او اختصاص داد و ترجمه کامل قرآن وی به زبان فرانسه را منتشر کرد.
احمد بن الحبیب العیمش در سال 1959 میلادی در سن 70 سالگی وفات یافت. اما تاریخ وفات او را برخی از منابع تاریخی 1960 میلادی ذکر کرده‌اند.
ترجمه گزارش از فرشته صدیقی
مطالب مرتبط
