حوزه مسئله تبلیغ را جدی بگیرد

به گزارش ایکنا، آیت‌الله العظمی جعفر سبحانی، از مراجع تقلید 17 شهریورماه در مراسم آغاز سال تحصیلی جدید حوزه‌ها در مدرسه دارالشفای قم با بیان اینکه در جهان دو نوع آموزش عالی داریم؛ یکی آموزش عالی دانشگاهی و دیگری آموزش حوزوی، گفت: در عین اینکه این دو نوع آموزش محترم هستند باید ویژگی‌های آن را از همدیگر جدا کنیم تا آنچه را از سلف به دست ما رسیده است حفظ کنیم. سابقه حوزه از دوره امام صادق(ع) در مدینه منوره است که بعدا به عراق و مناطق دیگر منتقل شد.

 

وی با بیان اینکه استاد در آموزش دانشگاهی، انتصابی است ولی در حوزه وقتی از سطح یک بگذریم انتخاب استاد با خود طلبه است، اظهار کرد: این ویژگی هزار سال است که برای ما بهره داده و ذوق‌ها و سلایق مختلف به علت این مسئله پدید آمده است و اگر بخواهیم از همه ذوق‌ها و سلیقه‌ها استفاده کنیم باید بر انتخابی‌بودن تاکید کنیم. ویژگی دیگر اصرار بر پیش‌مطالعه قبل از درس است که الان در دانشگاه‌ها چنین شیوه‌ای وجود ندارد؛ طلبه اگر بخواهد پیشرفت کند باید نکات را علامت‌گذاری و مطالب مهم را انتخاب کند تا استاد وقتی تدریس می‌کند آن را خوب بفهمد.

 

آیت‌الله سبحانی اظهار کرد: ویژگی دیگر آن است که بعد از تدریس هم اگر یک یا دو هفته بگذرد مذاکره گروهی برای تمرین دروس برگزار می‌شود؛ الان از تعبیر مباحثه بین‌الجمعی استفاده می‌کنند و این ویژگی هم از قبل در حوزه بوده و باید حفظ شود زیرا وقتی بحث گروهی باشد باعث تقویت قوه اجتهاد در بین طلاب می‌‌شود و بنده هم بر این ویژگی تاکید دارم. در دانشگاه ممکن است مواد درسی زیاد باشد ولی در حوزه این مواد درسی کمتر است تا طلبه آن را به دقت بفهمد زیرا وقتی درس‌ها زیاد باشد فرد از هر کتابی چیزی می‌خواند بدون اینکه درست آن را تحلیل کند و بفهمد لذا کلا باید دو یا سه ماده درسی وجود داشته باشد تا طلاب عمیقا آن را بفهمند.

 

این مرجع تقلید اضافه کرد: ویژگی دیگر دروس حوزه آن است که در خارج از کشور، امتحانات آموزش عالی و دانشگاه‌ها، تستی است ولی بنده معتقدم امتحان باید فهمی باشد نه تستی؛ امتحان تستی امتحان حافظه‌محور است و نه فهم‌محور؛ حافظه خوب است ولی در امتحان باید فهم ملاک باشد. در دوره آیت‌الله العظمی بروجردی چند نفر ممتحن مانند مرحوم آیت‌الله العظمی داماد وجود داشتند و بخشی از مکاسب و کفایه را به طلبه می‌دادند مطالعه کند و بعد آن را بازگو کند تا بدانند چقدر فهمیده است. 

 

آیت‌الله سبحانی تصریح کرد: ویژگی دیگر نظام آموزشی حوزه آن است که خروجی دانشگاه، اشتغال در یک مسئله اجتماعی مانند پزشکی و معلمی و ... است که بسیار هم محترم است ولی خروجی حوزه‌های علمیه، تبلیغ و تعلیم است و این مسئله باید مدنظر باشد؛ اگر بخواهیم حوزه علمیه باقی بماند باید خروجی آن تربیت مبلغ، مدرس، نویسنده و مجتهد باشد. تاریخچه 70 ساله حوزه بیانگر آن است که اگر بخواهیم علمیت و قوت حوزه را حفظ کنیم ناچاریم این ویژگی‌ها را حفظ کنیم و به مقدار مورد نیاز مبلغ، پژوهشگر و مدرس تربیت شوند.

 

این مرجع تقلید با اشاره به کاستی‌های موجود در حوزه‌های علمیه با بیان اینکه روند حوزه رو به تکامل بوده و هست، تصریح کرد: رشته‌های زیادی الان داریم که در سابق وجود نداشتند؛ رشته تفسیر قرآن و کلام تقویت شده است ولی رشته تبلیغ دچار ضعف شده است و مبلغ کمتر داریم؛ البته مبلغ در سطح بالا مدنظر ماست؛ در قدیم مرحوم فلسفی، راشد، تربتی، برقعی، اشراقی و ... را داشتیم ولی الان چنین شخصیت‌هایی داریم؟ مطمئنا کم؛ لذا بنده به آیت‌الله اعرافی کرارا عرض کرده‌ام که در  این زمینه نقایص را برطرف کنند و مسئله تربیت مبلغ را جدی بگیرند.

 

وی اضافه کرد: طلبه وقتی از مرحله‌ای گذشت باید اذواق را بررسی کنیم که آیا فرد، ذوق تعلیمی دارد یا تبلیغی یا ذوق اجتهاد؛ برای مبلغ باید قوانین و برنامه خاصی در نظر گر فته شود مثلا حافظ قرآن، نهج‌البلاغه و ... باشد و تاریخ اسلام بداند و دردها را بشناسد و درمان‌ها را هم بشناسد و زمان‌شناس باشد؛ اگر بخواهیم دیانت مردم را حفظ کنیم دیانت آنان به واسطه همین منبری‌ها حفظ می‌شود و آن‌ها جامعه را حفظ می‌کنند و اگر امام خمینی انقلاب را ایجاد کرد به واسطه تلاش منبری‌ها بود که توانستند مردم را متوجه حوزه و امام کنند لذا تربیت مبلغ مسئله خیلی مهمی است. 

 

آیت‌الله سبحانی با بیان اینکه این کار نیازمند برنامه‌ریزی و استفاده از استادان خاص و تمرین است، گفت: سابق تبلیغ تمرین می‌شد و الان هم باید به صورت مبنایی دنبال شود؛ نکته دیگر هم اینکه آقایان نوشته‌هایی دارند که به بنده می‌دهند و غالبا مسائل روز و مستحدثه است؛ پرداختن به مسائل مستحدثه خوب است ولی به شرط آن که به مسائل منصوص و تراث گذشته مسلط باشیم زیرا تا این تسلط نباشد نخواهیم توانست به مسائل مستحدثه هم به خوبی بپردازیم.

 

این مرجع تقلید در ادامه به نقاط قوت حوزه‌های علمیه اشاره کرد و افزود: حوزه‌های علمیه در سال 1301 بازتاسیس شد اما در این مدت برکات فراوانی داشته است؛ در نظام پهلوی همه تلاش‌ها این بود که جامعه غربی شود و این حوزه بود که توانست جامعه را نجات دهد؛ در ماه محرم مبلغ‌های حوزه بودند که توانستند دین را در کشور حفظ کنند و به ندای امام، لبیک گفتند و وقتی قرار بود برای جمهوری اسلامی رای‌گیری شود بیش از 98 درصد مردم رای دادند و این از برکات حوزه بود یعنی حوزه عامل حفظ دین مردم بوده است.

 

آیت‌الله سبحانی در خاتمه تاکید کرد: با کمال احترام به حوزه نجف، حوزه قم در این مسائل پیشگام بوده است و ما هم باید با چنگ و دندان حوزه را حفظ و به دست حضرت ولی الله الاعظم برسانیم.  ‌‎