اگرچه عنوان «دوره حساس نوجوانی» بیشتر در مورد مسائل بلوغ و تغییر رفتار و روحیات نوجوانان مطرح میشود، اما حقیقتی که بعضاً از آن غافل میشویم اهمیت تغذیه در این دوران و تأثیر آن بر سلامت در دوران جوانی، میانسالی و سالخوردگی است. تغذیه صحیح در دوران نوجوانی نه تنها به رشد کامل و مناسب نوجوان منجر میشود بلکه پایه اصلی سلامت در تمام دوران زندگی نیز است.
مسئله مهم دیگر که نباید از آن غافل شد، تأثیر تغذیه بر روح و روان نوجوان است. هرچه جسم نوجوان سالمتر باشد و غذای سالمتری مصرف کند، در کنار تناسب اندام(که بر سلامت روان و اعتماد به نفس نوجوان تأثیرگذار است) به سلامت جسم و روان آنان نیز منجر میشود.
خبرگزاری ایکنا همزمان با آغاز هفته سلامت که با شعار جهانی «سرآغازی سلامت، آیندهای سرآمد» همراه است، با هدف آموزش اصول تغذیه صحیح در دوران نوجوانی میزبان لیلا آزادبخت، استاد تمام دانشگاه علوم پزشکی تهران است که طی ۹ جلسه مباحث علمی مرتبط با تغذیه نوجوانان را تشریح میکند.
آزادبخت در سومین جلسه این دوره آموزشی مبحث «نوشیدنیهای مفید» را تشریح کرده است که با هم این درسگفتار را میبینیم و میخوانیم.
در ادامه تشریح یک رژیم غذایی سالم برای نوجوانان، الگوی مصرف مایعات و نوشیدنیها در این دوران را بررسی میکنیم.
یکی از نوشیدنیهایی که نوجوانان مصرف میکنند آبمیوههای صنعتی است که غنی از قند است. توصیه اکید ما این است که مصرف این نوشیدنیها بسیار محدود شود و اگر به هر دلیلی نوجوانان میخواهند از نوشابهها و آبمیوههای صنعتی استفاده کنند حتماً برچسب روی محصول را بخوانند و فقط از آبمیوههایی که بر روی برچسب آنها نوشته شده ۱۰۰ درصد طبیعی و بدون شکر استفاده کنند نه نوشیدنیهایی که شکر فراوان دارند و بر روی محصول نیز این مسئله قید شده است.
نوشابههای گازدار از دیگر نوشیدنیهای پرخطری هستند که مصرف آنها باید به حداقل ممکن کاهش یابد. این محصولات علاوه بر دارا بودن مقادیر زیاد قند، حاوی گاز، اسید، مواد نگهدارنده و رنگهای مصنوعی بوده و تأثیرات نامطلوبی بر سلامت استخوانها، دستگاه قلبی-عروقی و سلامت نوجوانان دارد. برخی نوجوانان به مصرف نوشابههای رژیمی یا کمکالری (زیرو) روی میآورند. تمام تحقیقات نشان داده که اگرچه این نوشیدنیها فاقد کالری هستند اما طعم شیرین این محصولات موجب افزایش ترشح انسولین و تحریک اشتها شده و در نهایت منجر به دریافت کالری بیشتر در وعدههای غذایی بعدی میشود. مطالعات نشان داده بعد از مصرف این گونه نوشابههای رژیمی مصرف غذا و کالری بالا رفته است.
بنابراین این نوشیدنیها اگر چه خود کالری ندارند اما به دلیل تحریک اشتها میتواند موجب افزایش دریافت غذا را در ادامه روز به دنبال داشته باشد، به همین دلیل مصرف این نوع نوشابهها را اصلاً توصیه نمیکنیم.
مورد دیگری که برای داشتن یک رژیم غذایی سالم برای نوجوانان باید به آن اشاره کرد، تأکید بر استفاده از لبنیات است که مصرف آن برای نوجوانان حیاتی است.
متأسفانه امروزه شاهد کاهش مصرف شیر در میان نوجوانان هستیم. اگر نوجوانان شیر نمیخورند میتوان جایگزین مناسبی برای آن ارائه کرد. ماست کمچرب پروبیوتیک و پنیر میتوانند جایگزینهای مناسبی برای شیر باشند. توجه به این نکته حائز اهمیت است که حجم معده نوجوانان محدود است و پر کردن آن با نوشیدنیهای ناسالم مانند نوشابههای گازدار و آبمیوههای صنعتی، نوشیدنیهای مختلف با رنگهای مصنوعی و ... فرصت مصرف لبنیات مفید را از بین میبرد.
دوغ به عنوان یک نوشیدنی سنتی میتواند گزینه مناسبی برای نوجوانان باشد، اما باید به میزان نمک آن توجه ویژه داشت. توصیه میشود از دوغهای خانگی کمنمک یا بدون نمک استفاده شود و در صورت مصرف انواع صنعتی، محصولاتی با کمترین میزان نمک انتخاب شود.
در بخشهای بعدی، به بررسی سایر جنبههای رژیم غذایی سالم برای نوجوانان خواهیم پرداخت.
انتهای پیام