ارزیابی وضعیت نقد در جامعه/ پنهان‌کاری آفت توسعه فرهنگ قرآنی
گروه مؤسسات قرآنی مردم‌نهاد: نگاه کلی جامعه به مجموعه قرآنی طوری تبیین شده که نمی‌توان جامعه قرآنی را نقد کرد، اگر بخواهیم در روند فعالیت‌های قرآنی و گسترش فرهنگ قرآنی در جامعه موفق شویم، باید این نگاه را در جامعه عوض شود.
بهروز کریم‌نژاد، عضو هیئت مدیره اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی کشور در گفت‌وگو با خبرگزاری بین‌المللی قرآن (ایکنا)، در رابطه با رهنمود قرآن در حوزه نقد سازنده و اصلاح فضای فرهنگی و قرآنی در روابط اجتماعی، گفت: هر جامعه‌ای که بتواند فرهنگ نقد و نقدپذیری را نهادینه کند، قطعا می‌تواند به رشد و تعالی برسد.
پوشش دادن نقاط ضعف در سایه نقد
وی در ادامه بیان کرد: در سایه نقد می‌توان نقاط ضعف را پوشش داد و به یک جامعه آرمانی دست یافت اما در قرآن به‌طور مستقیم به مقوله نقد اشاره نشده است، قرآن در قالب نصیحت و موعظه مردم را هدایت کرده و در این قالب به نقد پرداخته است؛ به‌عنوان مثال در سوره اعراف آمده است که پیامبران مردم را نصیحت می‌کردند و به همین شکل مردم هدایت می‌شدند به همین منظور می‌توان در فرهنگ، موضوع نصیحت را در قالب نقد دید.
وی در رابطه با موانع تحقق بهره‌مندی از فضای نقد در جامعه قرآنی گفت: در پاسخ به این سؤال می‌توان به آیه 153 سوره بقره که می‌فرماید: یَا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُواْ اسْتَعِینُواْ بِالصَّبْرِ وَالصَّلاَةِ إِنَّ اللّهَ مَعَ الصَّابِرِینَ؛ اى کسانى که ایمان آوردهاید از شکیبایى و نماز یارى جویید زیرا خدا با شکیبایان است، اشاره کرد؛ در فضای نقد مسئولان باید صبر پیشه کنند.
گسترش فرهنگ قرآنی در گروی تغییر نگرش به جامعه قرآنی
کریم‌نژاد با اشاره به موانع تحقق نقد در جامعه قرآنی، تصریح کرد: نگاه کلی جامعه به مجموعه قرآنی طوری تبیین شده که اصلا نمی‌توان جامعه قرآنی را نقد کرد، زیرا اعتقاد این است که مگر قرآنیان که برای قرآن کار می‌کنند باید نقد شوند؟ در نتیجه اگر می‌خواهیم در روند فعالیت‌های قرآنی و گسترش فرهنگ قرآنی در جامعه موفق شویم، باید این نگاه را در جامعه عوض کنیم.
مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی استان مازندران بیان کرد: مسئولان اگر نقد را در قالب امر به معروف ببینند و مقوله نقدپذیری را به‌عنوان رشد و توسعه فرهنگ قرآنی در نظر بگیرند، می‌توان موانع تحقق نقدپذیری در جامعه را برداشت.
توجه به افکار و سلائق مختلف در جهت گسترش فعالیت‌های قرآنی
وی اظهار کرد: هیچ کاری با پنهان کاری جواب نخواهد داد و اگر در حوزه فرهنگی و قرآنی به‌طور شفاف فعالیت نداشته باشیم و از نظرات و راهکار افرادی که در حوزه فرهنگی کار می‌کنند، استفاده نکنیم جواب نخواهد داد، باید از دیدگاه‌ها، افکار و سلایق مختلف استفاده کرد تا بتوان از بهترین روش در جهت گسترش فعالیت‌های قرآنی استفاده کرد.
کریم‌نژاد تصریح کرد: خداوند در سوره شورا آیه 38 می‌فرماید؛ وَالَّذِینَ اسْتَجَابُوا لِرَبِّهِمْ وَأَقَامُوا الصَّلَاةَ وَأَمْرُهُمْ شُورَى بَیْنَهُمْ وَمِمَّا رَزَقْنَاهُمْ یُنفِقُونَ، امر خدا را استجابت کنید و نماز بپا دارید و در کارها با هم مشورت کنید و آنچه برای شما روزی کردیم به مردم انفاق کنید که مشورت گرفتن از مردم می‌تواند کمک بزرگی برای اهداف ما باشد.
وی در رابطه با اینکه برای افزایش سعه صدر جهت پذیرش نقدهای سازنده توسط افراد و نهادهای قرآنی چه ساز و کارهایی می‌توان به‌کار بست، گفت: پاسخ این سؤال را می توان در سوره طه آیه 25 که می‌فرماید؛ قَالَ رَبِّ اشْرَحْ لِی صَدْرِی پیدا کرد که پیامبر(ص) از خداوند کریم صحه صدر طلب کرد تا در مقابل مشرکان و کفار و سختی‌ها دوام داشته باشد.
کریم‌نژاد تصریح کرد: پیامبر(ص) اسلام توانست با صبر و شکیبایی دین خدا را گسترش دهد و اسلام در مقابل تمام مشرکان و کفار پیروز شد، اگر ما نیز در مقابل نقد و راهکار مردم حوصله و صبر نداشته باشیم، چطور می‌توانیم فرهنگ قرآنی را در جامعه گسترش دهیم، افراد باید نقد را جهت تقویت کار خود پذیرا باشند.
مدیرعامل اتحادیه مؤسسات قرآنی ـ مردمی استان مازندران در پایان در رابطه با نقش رسانه در قبال وجود مسائل و مشکلات بخش‌های مختلف قرآنی بیان کرد: رسانه می‌تواند نقش به‌سزایی در شناسایی مشکلات و نقاط ضعف و قدرت مجموعه قرآنی ایفا کند و بازگو کردن ضعف‌های مدیران می‌تواند، مدیران را مجاب کند تا با طرح‌ها و برنامه‌های مدون، مشکلات قرآنی جامعه را حل کنند، به‌عنوان مثال یکی از مشکلات مؤسسات نداشتن مکان و تجهیزات است که چند سالی بازگو می‌شود، ولی عملی نمی‌شود.
وی تصریح کرد: وظیفه رسانه بازگو کردن حقیقت و حرف مردم است، شاید با طبع بعضی از مدیران سازگار نباشد اما وظیفه این است که بتوان نسبت به عملکرد مدیران نقد داشت تا فرهنگ قرآنی در جامعه گسترش یابد.
