اخبار بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات/ 138
اثرگذاری رسانه دینی بر کاهش خشونتهای اجتماعی
گروه جامعه: رئیس دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها ضمن بیان نقش رسانههای دینی در تلطیف خشونت اجتماعی گفت: باید آموزههای دین و قرآنی را از مبانی و معارف دینی و قرآنی استخراج و این موارد را به مطبوعات پیشنهاد دهند که در نگارشها استفاده شود.
به گزارش خبرگزاری بینالمللی قرآن (ایکنا)، همزمان با پنجمین روز از بیست و سومین نمایشگاه مطبوعات، نشست بررسی «سبک خبری پوشش آسیبهای اجتماعی/ نقش رسانه دینی در تلطیف خشونت اجتماعی»، با حضور گیتا علی آبادی، رئیس دفتر مطالعات و برنامهریزی رسانهها برگزار شد.
وی در این نشست ضمن تبیین بهترین سبک خبری پوشش اخبار آسیبهای اجتماعی به بیان برخی نکات به نقشی که رسانههای دینی میتوانند در تلطیف فضای جامعه و کاهش خشونت اجتماعی بر عهده گیرند، اشاره کرد و گفت: امروزه کودکان یکی از قربانیان خشونت در کشور هستند؛ و یکی از دلایل آن به خاطر بیدفاع بودن آنهاست، البته زنان و دختران دیگری هم هستند که در مقابل این خشونتها قرار دارند.
وی با بیان اینکه خشونت از ابتدای خلقت انسان با او بوده و رشد پیدا کرده است تصریح کرد: خشونت چیزی نیست که بگوییم بهروز است اما در حوزه زمان باید بگوییم خشونت را میتوان با مبحث جامعهشناسانه، روانشناسانه و بعد از آن در حوزه رسانه مطرح کرد. عوامل شکلگیری خشونت را میتوان به عوامل فردی و محیطی تقسیم کرد، از این منظر خشونت میتوانند گاهی فردی و گاهی عمومی باشد که تاثیرات آن بر جامعه بسیار است.
رئيس دفتر مطالعات و برنامهريزی رسانهها با بیان اینکه در رسانه زمانی که یک پدیده را منتشر میکنیم به نوعی در انتشار و تبلیغ آن نقش داشتهایم، گفت: زمانی که خشونت را در حوزه رسانه اطلاعرسانی میکنیم بهنوعی آن را ترویج کردهایم لذا باید مواردی را برای بیان مباحث مربوط به خشونت مطرح کنیم.
علیآبادی، افزود: خشونت از زمانهای گذشته و از آغاز تولیدات رسانهای در نشریات وارد شد. ورود خشونت به رسانه نیز به دلیل کشمکش و هیجان خاصی است که در انسان به وجود میآورد و این به خاطر این است که انسانها به دنبال هیجان هستند.
وی ادامه داد: زمانی که روزنامهها از سال ۱۸۶۰ میلادی اخبار خشونت را وارد روزنامهها کردند این اخبار باعث بالا رفتن تیراژ آنها شد و همین مسئله باعث شد روزنامهها برای جذب خوانندههای بیشتر و همچنین فروش بالاتر اخبار مرتبط با خشونت را منتشر کنند.
رئيس دفتر مطالعات و برنامهريزی رسانهها با اشاره به اینکه خشونت میتوانند دارای شکلهای گوناگون باشد، گفت: امروزه موارد گوناگونی را از خشونت شاهد هستیم؛ همه این وقایع و رویدادها حالت کش مکش دارند که همین موضوع شدت و ضعفهای متنوعی دارد. بهعنوان مثال گاهی مسائل مادی و توجه زیاد رسانهها به مادیات باعث میشود افراد اخلاقیات را زیر پا بگذارند و ترویج خشونت کنند.
وی افزود: گاهی در همین موضوعات مسئله اخلاق روزنامهنگاری مورد اهمیت قرار میگیرد و افراد در این حوزه باید به نوعی مسئولیتپذیر باشند و تلاش کنند در این حوزه اخبار را با مستندات مطرح کنند. اما نکتهای که در این مسئله انجام باید شود این است که در انتشار مباحث مربوط به خشونت باید سعی کرد به نوعی آموزش را هم به مردم داد. این آموزش یک آگاهی را به مردم میدهد تا بفهمند در مواقع خشونت چگونه رفتار کنند.
علی آبادی با بیان اینکه انتشار مباحث مربوط به خشونت باید به نوعی آموزش را هم برای خواننده و مخاطب داشته باشد، گفت: این مطالب باید به نوعی یک آگاهی را به مردم بدهد. لذا ضروری است که در زمان انتشار آن یک سری جنبههای آموزشی و آگاهی در نوع خبر قرار داده شود.
به گزارش ایکنا، وی با بیان اینکه در انتشار اخبار خشونت باید از قالب گزارش، بهترین استفاده را برد، تصریح کرد: در این گزارشها باید سعی شود از روشهای تحقیقی استفاده کنند. رسانهها باید بدانند که در برچسب زدند به قدر کافی دقت داشته باشند چرا که همین بیدقتی میتوانند افراد زیادی را زیر سوال ببرد، پس زمانیکه میخواهیم یکی از مسائل و مصادیق خشونت را پوشش دهیم باید در آن حالت و لطافت روحی و روانی همراه باشد.
رئيس دفتر مطالعات و برنامهريزی رسانهها با بیان اینکه بهترین نوع گزارش نویسی در خصوص اتفاقات خشونتآمیز گزارشهای تحقیقی است، تصریح کرد: نوشتن ذکر منبع و کارهایی که از افراد میگیریم خود میتوانند به مطلب ارزش بسیاری دهد. همچنین باید از خشن نوشتن کلمات خشونتآمیز در اخبار خود به پرهیزیم و اگر بتوانیم این موارد را رعایت کنیم میتوانیم بگوییم یک جامعه عالی و سالم را در این حوزه خواهیم داشت.
وی با بیان اینکه رسانهها و عکسها عامل ترویج خشونت در جامعه هستند، گفت: این اخبار به نوعی در ترویج خشونت نقش دارند، لذا ضروری است که به من حرف آموزش و آگاهی در خشونت پرداخته شود. شیوه تشویقی و منطقی در مبحث خشونت گاهی خودش را تعریف میکند. همچنین استفاده از روانشناسان، جامعهشناسان، کارشناسان استفاده کرد. همین موضوع در این اخبار باعث میشود آگاهیدهی بالا رفته و استفاده از این نوع روش باعث میشود تا بر مطالب بیشتری یک الگو دهی و عمقبخشی ارائه شود.
علی آبادی در ادامه با اشاره به نقش رسانههای دینی در حوزه تلطیف خشونت گفت: از آنجایی که رسانههای دینی برای خودشان یک رسالت قائل هستند و به دنبال ارائه آموزههای از جنس دین و قرآن هستند مسئله صداقت و بایدها و نبایدها از منظر دینی و مذهبی مطرح میشود.
افزود پرداختن به این مسئله باید به نوعی باشد که بتوانند با استفاده از آموزههای دینی و قرآنی این موضوع را تلطیف کنند و قطعاً هم در این حوزه اثرگذار خواهد بود اما باید دید که به صورت تحقیقی رسانههای دینی تا چه اندازه توانستهاند این موارد را انجام دهند و تا چه اندازه توانستند آرامش و امنیت را در مخاطب خود ایجاد کنند.
رئيس دفتر مطالعات و برنامهريزی رسانهها با بیان اینکه تمامی این مسائل به خود نویسنده مربوط است، لذا هم نویسنده و هم رسانه باید با ارائه پیشنهاداتی که برگرفته از مبانی و معارف دینی قرآنی است در کاهش خشونت مسائلی را مطرح کند.
علی آبادی گفت: باید آموزههای دین و قرآنی را از مبانی و معارف دینی و قرآنی استخراج کنند و این موارد را پیشنهاد دهند که در نگارشها نیز استفاده شود چرا که ما نتوانستیم تاکنون در هیچ کجای دنیا مبحثی خشونت را کم کنیم. لذا باید مولفهها و آموزههای دینی را به نوعی وارد مطبوعات کنیم که آنها با رعایت این مولفهها بتوانند از خشونتهای مرتبط با جامعه در این موزه کم کنند لذا باید دید که تا چه اندازه رسانههای دینی توانستهاند در این حوزه اثرگذاری داشته باشند
وی در پایان گفت: با توجه به اینکه تفاوتهاى فرهنگى، كاستىهاى معنوى، جامعه نامتعادل از حيث اقتصاد و معيشت، خودمحورى، رشك بردن و تغذيه ناپاك از جمله علل بروز خشونت است، رسانه میتواند با اتخاذ تدابیری از بروز آن جلوگیری و فضای جامعه را تلطیف کند.