سیاست گام به گام شیطان برای ضلالت انسان / هر نافله دریچه‌ای به سوی معرفت است

به گزارش ایکنا، جلسه تفسیر آیت‌الله عباسی خراسانی با محوریت سوره بقره امروز، شنبه 8 آذرماه در مدرسه فیضیه حوزه علمیه قم برگزار شد. وی در این جلسه اظهار کرد: در این آیات شریفه حضرت حق در برابر انسان‌های متقی کسانی را مطرح می‌کنند که کافر شدند و به مرحله‌ای از کفر رسیدند که انذار و هشدار دادن و ندادن برای آنها مساوی است و به مرحله‌ای رسیدند که ایمان نمی‌آوردند؛ درست در برابر صفت متقین که ایمان می‌آوردند. کفار کسانی هستند که ایمان به غیب ندارند، ایمان به کتب آسمانی ندارند و ایمان به رسالت پیامبر(ص) و این قرآن ندارند. اینها به مرحله‌ای رسیدند که «خَتَمَ اللَّهُ عَلَى قُلُوبِهِمْ وَعَلَى سَمْعِهِمْ وَعَلَى أَبْصَارِهِمْ غِشَاوَةٌ وَلَهُمْ عَذَابٌ عَظِيمٌ».

استاد سطح عالی حوزه علمیه ادامه داد: دل‌های اینها مهر و موم شده و چشم و گوش‌شان پرده‌ای گرفته است که انذار و عدم انذار برایشان یکسان است، چون دلهایشان دچار قساوت شده است. برای اینها عذاب عظیم است. عذاب را از آن جهت عذاب می‌گویند که به مرحله‌ای می‌رسد که گویا عذاب برای آنها گوارا می‌شود، چون جزء فطرت و طبیعت آنها می‌شود. در آیات قبل گفتیم که انسان‌های مؤمن و انسان‌های متقی دارای دو هدایت هستند؛ همین‌طور انسان‌های کافر دارای دو حجاب هستند. بنابر این انسان‌های منافق هم دارای دو نیرنگ و دو پوشش و حجاب برای معارف هستند.

هر نافله دریچه‌ای به سوی معرفت است

وی ادامه داد: اینها از معارف الهی محروم شدند چون خودشان نیرنگ‌هایی زدند که موجب شده است دل‌هایشان منقلب شده است. پس چنانکه در حرکت انسان‌های متقین هدایت آنها باعث هدایت‌های بعدی شد، در گروه منافق و کافر، انکار آنها چه ظاهری و باطنی باعث این است که اینها به ضلالت کشانده شوند و شاید رمز و راز آیه پیشین که ختم به حضرت حق نسبت داده شده و غشاوه به خودشان نسبت داده شده است به همین جهت باشد که غشاوه آنها موجب «ختم الله علی قلوبهم» شده است.

وی تصریح کرد: به تعبیر امیرالمؤمنین(ع) سیاست شیطان گام به گام و آرام به آرام است. اول انسان را از مستحبات دور می‌کند، بعد انسان را به مکروهات می‌کشاند، بعد انسان را به ترک واجب و به انجام محرمات می‌کشاند. شخصی خدمت امیرالمؤمنین(ع) رسید و گفت که دیشب نتوانستم نماز شب بخوانم. حضرت فرمودند: گناهانت تو را گرفتار کرده است. وقتی گناه انسان را گرفتار کند، قلب انسان را واژگون می‌کند و پرده‌ای برای درک معارف می‌شود. بنابر این هر نافله‌ای یک دریچه‌ای به معارف الهی است و انسان هر قسمتی موفق به انجام واجبات و ترک محرمات نشود، باعث بسته شدن دلش می‌شود.

تهاجم شش‌جانبه شیطان

عباسی خراسانی ادامه داد: پس تهاجم شیطان یک‌جانبه نیست و همه‌جانبه است و از تمام جهات شش‌گانه به ما هجوم می‌آورد. تعبیر آیه این است: «ثُمَّ لَآتِيَنَّهُمْ مِنْ بَيْنِ أَيْدِيهِمْ وَمِنْ خَلْفِهِمْ وَعَنْ أَيْمَانِهِمْ وَعَنْ شَمَائِلِهِمْ وَلَا تَجِدُ أَكْثَرَهُمْ شَاكِرِينَ؛ آنگاه از پيش رو و از پشت‏ سرشان و از طرف راست و از طرف چپشان بر آنها مى‏ تازم و بيشترشان را شكرگزار نخواهى يافت». گناه، خطاها بر انسان احاطه پیدا می‌کند و راه نفوذ شیطان را باز می‌کند. ما می‌توانیم با اطاعت و عبادت دست شیطان را ببندیم یا خدای نخواسته با عدم مراقبتمان دست شیطان را باز بگذاریم. آیه می‌فرماید: «يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِنْ تَتَّقُوا اللَّهَ يَجْعَلْ لَكُمْ فُرْقَانًا». به تعبیر حدیث قدسی هر کس یک وجب به من نزدیک شود به او یک ضراع به او نزدیک می‌شوم. «إِذَا تَقَربَ العَبْدُ إلَيَّ شِبْراً تَقَربْتُ إِلَيْه ذِرَاعاً، وَإِذَا تَقَرَّبَ إلَيَّ ذِرَاعاً تَقَربْتُ مِنهُ بَاعاً، وِإذَا أتَانِي يَمشي أتَيْتُهُ هَرْوَلَةً؛ اگر بنده يک وجب به من نزديک شود، من يک ذراع (فاصله ‌ساعد تا آرنج) به او نزديک می‌شوم و اگر يک ذراع به من نزديک گردد، من به اندازه ‌يک باع (فاصله باز کردن دو دست) به او نزديک می‌شوم؛ اگر قدم زنان به سوی من بيايد، من دوان دوان به سويش می‌آیم».

وی افزود: آدم تدریجی تدریجی به طرف عذاب می‌رود و طوری می‌شود که خوشی‌ها و شیرینی‌های زندگی مادی در کام او خوش و شیرین می‌شود و محروم از معارف می‌شوند و طوری می‌شود که کفر و انفاق برای او یک لذت خاصی پیدا می‌کند. شاید رمز و راز چرب زبانی منافقین هم از این جهت باشد که آن قدر شیطان آنها را احاطه کرده و مدرکات آنها را گرفته است، آنها را به جایی رسانده است که ابزار ادراکی دارند، ولی گویی ندارند. چرا ندارند؟ چون اینها دیگر از این چشم و گوش استفاده نکردند.