به گزارش ایکنا، حوزه علمیه در سال 1403شاهد اقدامات و تحولاتی چون برپایی دوره جدید همایش کتابسال حوزه، جشنواره شیخ طوسی، تغییر و جابهجایی برخی معاونان بود. گزارش زیر نگاهی گذرا به مهمترین تحولات حوزه در سال گذشته دارد.
همایش بزرگداشت تفسیر تسنیم روز ششم اسفند ماه در مدرسه عالی دارالشفای قم با حضور آیتالله جوادی آملی، حجتالاسلام والمسلمین محمدی گلپایگانی؛ رئیس دفتر مقام معظم رهبری، آیتالله اعرافی، سیدعباس صالحی و جمع زیادی از استادان حوزه برگزار شد.
رهبر انقلاب در دیدار دستاندرکاران برگزاری همایش بینالمللی تفسیر تسنیم با تجلیل از شخصیت ممتاز آیتالله جوادی آملی مفسّر بزرگ قرآن کریم و صاحب تفسیر تسنیم، حوزه علمیه را وامدار مجاهدت این عالم فرزانه در ممارست بیش از ۴۰ ساله برای تحقیق و تدریس و تألیف تفسیر تسنیم دانستند و افزودند: البته فعالیتهای آیتالله جوادی آملی در زمینه علوم عقلی و نقلی و کارهای فقهی، فلسفی و عرفانی ایشان همگی مهم و درخور تقدیر است، اما هیچکدام قابل مقایسه با کار تفسیر قرآن ایشان نیست.
همچنین آیتالله جوادی آملی در این مراسم که در آن سخنان رهبر انقلاب در جمع دستاندرکاران تدوین تفسیر پخش شد، گفت: چهار نسل در چهار دهه مختلف پای درس تفسیر آمدند از جمله این افراد آقای سیدحسن نصرالله بود.
ایشان در سخنانش تاکید کرد: امام خمینی(ره) تنها نظام شاهنشاهی را به جمهوری تبدیل نکرد بلکه کار امام ایجاد نظام امت و امامت بود و چون العلماء ورثه الانبیاء هستند آنان باید این نقش را به نیابت انجام دهند و امروز رهبر انقلاب این مسیر را ادامه میدهد.
آیتالله اعرافی هم در این همایش تصریح کرد: تسنیم تفسیری سرآمد و نمونه و منتسب به شخصیتی برجسته در همه علوم اسلامی است؛ تدریس مستمر ۴۰ ساله برای اولین بار در حوزه رخ میدهد و چند نسل از طلاب و استادان آن را شنیدهاند؛ این تفسیر در امتدا المیزان شکل گرفته و به شکل دایرهالمعارف تفسیری است که به تعبیر مقام معظم رهبری نیازمند فهرست و عنوانبندی است.
سیدعباس صالحی؛ وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی هم با بیان اینکه تفسیر تسنیم چون در طول 40 سال ارائه شده است از دیگر تفاسیر متمایز است، گفت: حداقل ۸ هزار صفحه روایت در تفسیر تسنیم وجود دارد که نشانه اهتمام این تفسیر به روایات است.
رئیس بنیاد علوم وحیانی اسراء هم در سخنانی، گفت: آیتالله جوادی آملی علم کلام و فقه و فلسفه و عرفان را در خدمت تفسیر قرآن به کار گرفتند و این از بزرگترین امتیازهای تفسیر تسنیم است.
مقیمی حاجی؛ معاون پژوهش حوزههای علمیه گفت: ۶۰۳ پایاننامه درباره تفسیر تسنیم نوشته شده است که نشان از جایگاه علمی این تفسیر است و دهها مقاله هم در معرفی آن نگارش شده است.
بیست و ششمین دوره همایش کتابسال حوزه با سخنرانی آیات علیرضا اعرافی؛ مدیر حوزههای علمیه و حسینی بوشهری؛ رئیس جامعه مدرسین در مدرسه امام کاظم(ع) در قم برگزار شد این در حالی بود که سویه بینالمللی همایش تقویت شده و در کنار آن جشنواره مقالات برتر هم در حال برگزاری است.
همچنین آیتالله اعرافی با تکریم از آیتالله العظمی سیدموسی شبیری زنجانی، گفت: ایشان از چهرههای برجسته و ستارگان درخشان علوم حوزوی محسوب میشوند و منشا خیر و برکت برای انقلاب بودهاند.
مدیر حوزه علمیه تاکید کرد: داشتن رویکرد بینالمللی و افزایش حضور زنان از جمله اصول سیاستی است که در همایش دنبال میشود. ما از پژوهشگران انتظار داریم که خروجی تحقیق آنها، در حوزه درختواره دانشی حوزه و مرتبط با نیازهای دبیرخانه پژوهشهای مورد نیاز نظام باشد.
همچنین به گفته حجتالاسلام سیدسجاد ایزدهی؛ دبیر بیست و ششمین همایش کتابسال حوزه، کل آثار رسیده در ۲۶ دوره همایش کتابسال، ۲۳ هزار و ۶۲۷ اثر و کل آثار برگزیده، ۲۱۵ و کل آثار شایسته تقدیر ۳۵۰ اثر است که آثار رسیده از برادران ۲۲ هزار و ۲۰۰ اثر و آثار سیده از خواهران ۱۴۰۰ اثر بوده است.
حجتالاسلام ابوالقاسم مقیمی حاجی؛ معاون سابق پژوهش حوزههای علمیه و معاون جدید آموزش حوزه در نشستی خبری گفت: سامانه جامع پژوهشگران در یکی دو سال اخیر با همکاری رؤسای 15 نهاد دیگر ایجاد شده است و پژوهشگران با استفاده از این سامانه میتوانند فعالیتهای خود را ثبت و ضبط کنند و اخیرا رکورد آثار بارگذاری شده در این سامانه به صدهزار اثر رسیده است.
به گفته وی در طول سه سال اخیر ۱۸ دوره تربیت مربی همچنین ۲۶ پژوهشسرا در استانها تاسیس شده است.
نکته دیگر اینکه آئیننامه همایشهای حوزوی در پایگاه استنادی آی اس سی بومی شد و به تصویب وزیر علوم رسیده است و همایشات حوزوی مستقل از دانشگاه در عرصه ملی و بینالمللی نمایهسازی میشود. همچنین تاکنون هشت هزار و 247 پژوهشگر، 642 طرح پژوهشی و 15هزار نیازسنجی پژوهشی از سوی معاونت پژوهش حوزه انجام شده است و 292 مجله در دست نشر است که در سال گذشته با رشد خوبی مواجه بود.
نمایه نشریات در سال 1403 به دو زبان انگلیسی و عربی چاپ شده است و به دانشگاتههای معتبر خارج از کشور، 80 رایزنی فرهنگی در کشورهای دیگر و نهادهای مختلف فرستاده شده است که نوعی تحول محسوب میشود.
حجتالاسلام حسین ملانوری؛ معاون تبلیغ حوزه گفته است: از سال 1402 که مقام معظم رهبری بر اهمیت تبلیغ تاکید کردند، اقدامات خوبی انجام گرفت؛ از جمله اینکه ۷۰۰ صاحبنظر و نخبه و افراد شاخص تبلیغی دعوت شدند و در مورد این مقوله اظهارنظر کردند تا تحول حوزه با محوریت مقوله تبلیغ انجام شود و گروه ویژهای هم برای طراحی طرح کلان تبلیغی حوزه تشکیل شد.
ملانوری با بیان اینکه در معاونت تبلیغ حوزه، ۱۰ طرح کوتاه مدت از این طرح کلان استخراج شده است، اظهار کرد: برنامههای عملیاتی این طرحها نوشته شده و به امضا و تصویب رسیده است و به سمت اجرای آن در حال حرکت هستیم و در سال 1403 گامهای جدی در این راستا برداشته شد.
معاون تبلیغ و فرهنگ حوزههای علمیه همچنین گفت: طرحهای متنوع و متعدد از سوی معاونت تبلیغ حوزه در دست اقدام است از جمله حوزه در حال ورود به عرصه تولید فیلم سینمایی است، همچنین طرح ویژه تربیت خطیب را در دستور کار قرار داده است.
در اواخر سال 1403 تغییراتی در معاونان حوزه ایجاد شد و در مراسمی حجج اسلام مقیمی حاجی به عنوان معاون جدید آموزش حوزههای علمیه، فرهاد عباسی به عنوان معاون جدید پژوهش حوزههای علمیه و رسول هاشمی به عنوان معاون جدید منابع انسانی و پشتیبانی حوزههای علمیه منصوب و معرفی شدند و حجتالاسلام والمسلمین مهدی رستمنژاد از معاونت آموزش خداحافظی کرد.
مراسم سومین سالگرد ارتحال آیتالله صافی گلپایگانی، ۱۴ دی ماه در قم با سخنرانی آیتالله حسینی بوشهری، برگزار شد.
حجتالاسلام امیر درویشی از اعضای دفتر حضرت آیتالله صافی گلپایگانی و از استادان حوزه علمیه در سخنانی در نشست خبری این مراسم به خدمات اجتماعی این مرجع تقلید اشاره کرد و گفت: بنده ۲۰ سال در خدمت ایشان بودم و خدمات اجتماعی ایشان طوری بود که حتی برخی از اعضای دفتر ایشان هم مطلع نمیشدند؛ برخی افراد تصور میکنند که یک مرجع تقلید فقط مشغول تدریس و نوشتن کتاب و سخنرانی است ولی مراجع تقلید عموماً خدمات اجتماعی بزرگ و گستردهای دارند.
وی اضافه کرد: آیتالله صافی گلپایگانی، اقدام به ساخت دو مسجد و یا تکمیل آن کردند؛ یکی مسجد امام حسن عسکری(ع) که از بزرگترین مساجد است و مسجد دیگری هم در قشم است که فاز اول آن حدود ۹۰ درصد پیشرفت کرده است.